Τα Μάλια είναι , βρίσκονται 35χλμ ανατολικά του Ηρακλείου, στις παρυφές του Όρους Σελένα. Ονομάζονται έτσι από την παράφραση της λέξης ομαλία, που σημαίνει επίπεδη περιοχή, αφού τα Μάλια βρίσκονται σε μια πολύ εύφορη πεδιάδα. Μάλιστα είναι διάσημα σε όλη την Κρήτη για τις νόστιμες μπανάνες Μαλίων που καλλιεργούνται στα θερμοκήπια της περιοχής. Η κοιλάδα διαθέτει πολλά νερά και παλιά ήταν γνωστή για τους ανεμόμυλους, που αντλούσαν το νερό στις καλλιέργειες της πατάτας.
η παρακμιακή ανάπτυξη
Πριν πολλά χρόνια τα Μάλια ήταν ένα μικρό παραδοσιακό χωριό με λίγους κατοίκους, το οποίο έχει γνωρίσει μια ραγδαία τουριστική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και έχει εξαπλωθεί προς όλες τις κατευθύνσεις. Τα Μάλια είναι γνωστά στους τουρίστες για τις διακοπές με τα τρία s, δηλαδή sand, sea, sex (άμμος, θάλασσα, σεξ). Όντως, είναι πασίγνωστα για τη τεράστια παραλία και την πολύ έντονη νυχτερινή τους ζωή, καθώς χιλιάδες νέοι πίνουν μέχρι το πρωί στα κλαμπ της περιοχής, δυστυχώς συχνά μέχρι να παρεκτραπούν εντελώς. Νωρίς το πρωί τα Μάλια θυμίζουν βομβαρδισμένο τοπίο με τους μεθυσμένους τουρίστες, κυρίως Βρετανούς, να παραπατούν και να ψάχνουν το δρόμο για το ξενοδοχείο τους.
Στα Μάλια υπάρχουν δύο κεντρικοί δρόμοι που συναντιούνται στο κεντρικότερο σημείο της πόλης, μπροστά από τον Ναό του Αγίου Νεκταρίου. Ο ένας δρόμος είναι πεζόδρομος που συνδέει το παλιό χωριό με την παραλία και ο κάθετος του. Στον πρώτο υπάρχουν τα πολλά κλαμπ των Μαλίων, όπου επικρατεί το αδιαχώρητο τα βράδια από τους νεαρούς τουρίστες που ξεσαλώνουν. Αντίθετα, στον δεύτερο υπάρχουν πολλά καταστήματα, καφετέριες, super markets, τράπεζες, ιατρεία κλπ και τα πράγματα είναι πιο ήρεμα.
Αξιοθέατα
Εκτός από την ξέφρενη νυχτερινή ζωή, τα Μάλια είναι γνωστά και για τον αρχαιολογικό χώρο του τρίτου σημαντικότερου μινωικού ανακτόρου της Κρήτης που βρίσκεται στη θέση Χρυσόλακκος ή Τάρμαρος, ανατολικά του χωριού. Η ονομασία Τάρμαρος θεωρείται ότι ήταν και η ονομασία της αρχαίας πόλης της περιοχής. Στο Ανάκτορο των Μαλίων βασίλευε ο θρυλικός βασιλιάς Σαρπηδώνας, ο οποίος ήταν γιος του Δία και της Ευρώπης και αδερφός του Μίνωα.
Επίσης, μέσα στο παλιό χωριό μπορείτε να κάνετε βόλτα στα γραφικά στενά και να επισκεφτείτε την εκκλησία της Παναγίας της Γαλατιανής, που ονομάζεται έτσι, αφού για το κτίσιμο της χρησιμοποιήθηκε γάλα, αντί νερού, που πρόσφεραν οι βοσκοί. Επίσης, μπορείτε να δείτε τους ναούς του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, των Ταξιαρχών, του Αγίου Δημητρίου και του Ευαγγελισμού, του Αγίου Γεωργίου, της Αγίας Πελαγίας και του Αγίου Σάββα (κοντά στην ακτή). Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου έχει πολλές παλιές τοιχογραφίες και κτίστηκε εκεί για να προστατεύει από τα ξωτικά όσους περνούσαν τη νύχτα τους κοντά. Επίσης, στο νησάκι που βρίσκεται απέναντι από την κεντρική παραλία των Μαλίων, είναι κτισμένη η εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.
Επίσης, αν έχετε αμάξι, 15’ βόρεια από τα Μάλια υπάρχει το παραδοσιακό χωριό Κράσι με τον τεράστιο πλάτανο της πλατείας, όπου 15 άτομα στη σειρά δεν μπορούν να αγκαλιάσουν το κορμό του. Η διαδρομή περνάει μέσα από ένα ρέμα που είναι γεμάτο χαμόπρινα και χαρουπιές. Εκεί μπορείτε να πιείτε το καφέ σας στην πλατεία, να φάτε στα ουζερί του χωριού και να περπατήσετε στα γραφικά στενά. Επίσης, στην πλατεία υπάρχει βρύση με πεντακάθαρο κρύο νερό.
