Το Μικρολίμανο, ή ακτή Κουμουνδούρου, ή Φανάρι, πρόκειται για μία από τις πλέον πολυσύχναστες περιοχές του Πειραιά και βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή της Καστέλλας. Τα πολλά εστιατόρια, καφετέριες και νυχτερινά κέντρα έχουν οδηγήσει την αύξηση της ζωής της περιοχής, κάνοντάς τη το σημείο που καταλήγουν οι περισσότεροι επισκέπτες του Πειραιά για φαγητό, καφέ και ποτό. Οι πολλές ονομασίες της περιοχής οφείλονται στην ονομασία της περιοχής ανάλογα με την ιστορική περίοδο. Φανάρι ονομαζόταν κατά τους βυζαντινούς χρόνους, πιθανόν εξαιτίας παρουσίας φάρου στην είσοδό του. Τουρκολίμανο ονομαζόταν κατά την Επανάσταση του 1821 ενώ λιμένας Κουμουνδούρου ονομαζόταν κατά τους νεότερους χρόνους, εξαιτίας της έπαυλης Κουμουνδούρου, στη θέση της οποίας, μετά την κατεδάφισή της, χτίστηκε ο Ναυτικός Όμιλος Ελλάδας.
Η Ακτή Κουμουνδούρου και η Ακτή Δηλαβέρη μοιάζουν περισσότερο με πιάτσα νησιού παρά με αστικό τοπίο. Ο λόγος; Από τη μία υπάρχει η θάλασσα κι από την άλλη κυριαρχούν οι άφθονες ψαροταβέρνες, αλλά και τα cafe-clubs, που περιμένουν το ένα δίπλα στο άλλο τους… ταξιδιώτες. Βάλε και τους δίσκους με τα φαγητά που πηγαινοέρχονται στον δρόμο, ανοίγοντας την όρεξή σου («φάτε, μάτια, ψάρια» στην κυριολεξία!), βάλε και τη μουσική και τις χαρούμενες φωνές που ακούγονται από τις παρέες, καθώς απολαμβάνουν τον καφέ ή το ποτό τους μετά… θάλασσας, κι έχεις τη βασική εικόνα του Μικρολίμανου.
Το Μικρολίμανο καθιερώνεται
Η ιστορία της ονομασίας του Μικρολίμανου τραβάει μακριά, από τότε που ο αρχαίος λιμένας της Μουνιχίας λειτουργούσε ως πολεμικός ναύσταθμος. Στον Μεσαίωνα ονομαζόταν Φάληρο ή Φανάρι, αργότερα Τουρκολίμανο ή Λιμένας Κουμουνδούρου (από την έπαυλη Κουμουνδούρου που βρισκόταν στο σημείο όπου είναι σήμερα ο ΝΟ.Α.), ύστερα πάλι Μουνιχία, για να φτάσουμε στο 1967 και στον δήμαρχο Αριστείδη Σκυλίτση, οπότε η περιοχή πήρε τη σημερινή της ονομασία. Από τότε μεσολάβησαν πολλές αλλαγές, ενώ η σημερινή της εικόνα του δρόμου, με τα μαγαζιά και τους «κράχτες», αλλά και την περαντζάδα των παρεών, διαμορφώθηκε τα τελευταία 25 περίπου χρόνια.
Όταν η άνθηση της βιομηχανίας της διασκέδασης ήταν μεγάλη, το Μικρολίμανο άλλαξε όψη κι απέκτησε φήμη. Έτσι, από το 1980 και μετά, στην ευρύτερη περιοχή της Καστέλλας, άρχιζαν να ξεφυτρώνουν ένα-ένα τα μπαράκια και οι καφετέριες.Από εκεί και μέχρι τον Ναυτικό Όμιλο, οι ψαροταβέρνες και τα μεζεδοπωλεία παρατάσσονται στη σειρά, με τις περιποιημένες σάλες τους πάνω στη θάλασσα. Το «Μπαχάλικο», το «Jimmy and the Fish», το «Βαγγ.-Ειρ.», ο «Βόσπορος», τα «4 Αδέλφια», το «Artisti Macaroni» και το «Il Mercantino» (για όσους προτιμούν ιταλικό), ο «Πλους Ποδηλάτου», τα «Τρεχαντήρια», η «Άμμος», οι «Πλόες», ο «Ναυτικός Όμιλος Ελλάδας» – όλα μαγαζιά με περιποιημένη κουζίνα, ιδιαίτερη πελατεία και μοναδικές γεύσεις.
Μια λεπτομέρεια
Στην Ακτή Κουμουνδούρου, ανάμεσα στα φώτα των κοσμικών εστιατορίων και των καφέ, βρίσκεται ένας μικρός χώρος διαφορετικός από όλους τους άλλους. Σαν ξεχασμένος από τον χρόνο, ο χώρος αυτός στέκεται σχεδόν παράταιρα, και με τους ανθρώπους του να έχουν αντίθετα ωράρια από ό,τι η υπόλοιπη περιοχή. Πρόκειται για το Αλιευτικό Σωματείο με την επωνυμία «Άγιος Νεκτάριος». Το σωματείο μετράει 30 χρόνια ζωής, ωστόσο ο κίνδυνος να εξαφανιστεί το επάγγελμα είναι ορατός, καθώς τα παιδιά των επαγγελματιών ακολουθούν άλλους δρόμους.
Ίσως ο χώρος του σωματείου, με τα απλά τραπεζάκια και τα δίχτυα, να είναι ένα καινούργιο μαγαζί σε λίγα χρόνια, όπου τη θέση των καθημερινών εραστών της θάλασσας και των καϊκιών τους, που παλεύουν με τον καιρό, θα πάρουν καναπέδες, decks, δίσκοι σερβιρίσματος και γέλια παρεών. Κι ίσως η σημερινή του εικόνα να είναι ήδη μια εικόνα αρχείου για τα δημοσιογραφικά και ιστοριογραφικά βιβλία του μέλλοντος. Ο χρόνος, έτσι κι αλλιώς, θα πει την τελευταία λέξη κι εδώ.
βόλτα στο μικρολίμανο Πειραιά from air mag team on Vimeo.
