ΤΕΛΙΚΑ ΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ ΔΑΝΕΙΑ ΠΟΣΟ ΕΠΑΧΘΗ ΗΤΑΝ ΑΝ ΗΤΑΝ ?
Τα δάνεια που έλαβε η χώρα μας από την Αγγλία το 1824 και 1825 παρουσιάζονται ως επαχθή με ληστρικούς όρους. Μια ανάλυση για τα δεδομένα της εποχής και την κατάσταση στην Ελλάδα διαφωνεί
Μετά το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης για την Ανεξαρτησία έγινε γρήγορα σαφές πως ο Αγώνας δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί με τοπικούς εράνους, λαφυραγωγία και δωρεές ιδιωτών φιλελλήνων. Η Επανάσταση είχε ανάγκη από ισχυρή οικονομική ενίσχυση και αυτό μπορούσαν μόνο να το προσφέρουν οι λεγόμενες Μεγάλες Δυνάμεις. Κάπως έτσι φτάσαμε στα «δάνεια της Αγγλίας», τα πρώτα κρατικά δάνεια που συνήφθησαν από την Ελλάδα, πριν καν αυτή αποτελέσει επίσημα αναγνωρισμένο ελεύθερο κράτος. Συνήθως τα συγκεκριμένα δάνεια, του 1824 και 1825, παρουσιάζονται ως ληστρικά και ένα μνημείο εκμετάλλευσης.
Σε άρθρο που υπογράφουν οι Νίκος Αποστολίδης (καθηγητής στο ΕΜΠ) και Κωνσταντίνος Βελέντζας (επιχειρηματίας με σπουδές στην Ευρωπαϊκή Οικονομία») παρουσιάζεται μια διαφορετική άποψη για τα αγγλικά δάνεια. Υποστηρίζουν ότι οι όροι σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής και την κατάσταση στην Ελλάδα δεν ήταν επαχθείς και το μεγάλο πρόβλημα ήταν τελικά το πώς χρησιμοποιήθηκαν τα λεφτά που έφτασαν στα χέρια των επαναστατημένων Ελλήνων.
Το άρθρο που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Εταιρίας για τον Ελληνισμό και τον Φιλελληνισμό:
«Σύμφωνα με την βιβλιογραφία του 20ου και 21ου αιώνα, πολλοί ακαδημαϊκοί, δημοσιογραφικοί και πολιτικοί κύκλοι, αναφέρονται στα δάνεια αυτά, χαρακτηρίζοντάς τα «επαχθή», ή και «ληστρικά», και ισχυρίζονται ότι αποτελούσαν παράδειγμα εκμετάλλευσης μιας φτωχής χώρας από ξένους τραπεζίτες, και γενικά της οικονομικής εκμετάλλευσης της Ελλάδος από «τους ξένους».
Συνιστούσαν όμως πράγματι τα δάνεια αυτά που έλαβε η Ελλάδα από το Ηνωμένο Βασίλειο στυγνή εκμετάλλευση της χώρας μας, και ήταν τόσο ανόητοι ή ανίκανοι οι εκπρόσωποι της Ελλάδας που συμφώνησαν αυτά τα δάνεια ;
Ας δούμε πρώτα τα στοιχεία αυτών των δανείων.
Τα δάνεια αυτά ήταν δύο.
Α. Το πρώτο συνήφθη το 1824 και είχε τα εξής δεδομένα :
Ονομαστικό ύψος δανείου 800.000 λίρες Αγγλίας.
Υπεύθυνοι έκδοσης: Loughnan Sons και Ο’Brien
Επιτόκιο 5% – ετήσιο χρεολύσιο 1% (αμφότερα επί του ονομαστικού ποσού του δανείου).
Διάρκεια 36 έτη.
Διάφορες προμήθειες, εγγυήσεις, κλπ.
Το ποσό που εκταμιεύθηκε ήταν 472.000 λίρες ή το 59% του ονομαστικού ποσού.
Το δάνειο διαπραγματεύθηκαν από ελληνικής πλευράς οι Ι. Ορλάνδος και Ανδρ. Λουριώτης.
Β. Το δεύτερο δάνειο συνήφθη το 1825, είχε τα εξής δεδομένα :
Ονομαστικό ύψος δανείου 2.000.000 λίρες Αγγλίας.
Υπεύθυνοι έκδοσης: Αδελφοί Ricardo
Επιτόκιο 5% – ετήσιο χρεολύσιο 1% (αμφότερα επί του ονομαστικού ποσού του δανείου).
Διάρκεια 36 έτη.
Διάφορες προμήθειες, εγγυήσεις, κλπ.
Το ποσό που εκταμιεύθηκε ήταν 1.100.000 λίρες ή το 55,5% του ονομαστικού ποσού.
Η σύμβαση του δευτέρου δανείου προέβλεπε επίσης τη διάθεση μέρους του παραπάνω ποσού για προεξόφληση ομολόγων του πρώτου δανείου, συνολικής ονομαστικής αξίας 250.000 λιρών, με σκοπό τη στήριξη της τιμής τους στη δευτερογενή αγορά.
Και τα δύο δάνεια ήταν ομολογιακά, επίσης δε και στις δύο περιπτώσεις προεισπράχθηκαν τα τοκοχρεολύσια των δύο πρώτων ετών.
Θα προσπαθήσουμε να αναδιατυπώσουμε την περιγραφή των όρων των δανείων αυτών, σύμφωνα με όσα ισχύουν σήμερα με τα ομολογιακά δάνεια του Ελληνικού δημοσίου και με την σύγχρονη ορολογία.
Ξεκινάμε με τα χρεολύσια.
Για την αποπληρωμή του κεφαλαίου, και οι δύο συμβάσεις προέβλεπαν την καταβολή 1% του ονομαστικού κεφαλαίου ετησίως επί 36 έτη (όση ήταν η διάρκεια των συμβάσεων). Φυσικά, το απλό άθροισμα όλων αυτών των χρεολυσίων φθάνει μόλις το 36% του κεφαλαίου, πλην όμως (θεωρητικά) αν το χρεολύσιο αυτό κατετίθετο κάθε χρόνο σε ένα έντοκο λογαριασμό με ένα σχετικά μικρό, άρα και ασφαλές, επιτόκιο (ίσο στην προκειμένη περίπτωση με 5%), η κατάθεση αυτή θα έφθανε στο τέλος των 36 ετών το 100% του κεφαλαίου.
Αυτή η μέθοδος υπολογισμού της τελικής αξίας μίας περιοδικής καταβολής σε ένα λογαριασμό (sinking fund) ενός ποσού X επί Ψ έτη, όπου το ποσό που είναι κατατεθειμένο, ανατοκίζεται κάθε χρόνο με ένα ασφαλές επιτόκιο (safe interest rate), ίσχυε πάντα και φυσικά ισχύει και σήμερα. Η μόνη διαφορά είναι ότι τη σημερινή εποχή το ασφαλές επιτόκιο (κάτι σαν το επιτόκιo της Bundesbank ή των U.S. bonds), είναι περίπου 3% ή και μικρότερο, ενώ τότε το ασφαλές επιτόκιο ήταν, όπως φαίνεται, το 5%.
Αυτό σημαίνει ότι το επίπεδο των επιτοκίων δανεισμού εκείνης της εποχής, τα οποία κυμαίνονταν βέβαια ανάλογα με το ρίσκο που παρουσίαζε η κάθε επένδυση, ήταν σε γενικές γραμμές σχεδόν διπλάσιο από το επίπεδο των επιτοκίων της σημερινής εποχής.
Εκείνο που ξενίζει τους σημερινούς αναγνώστες είναι το θέμα της περικοπής του κεφαλαίου, που τελικά πήραν στα χέρια τους οι δανειζόμενοι (δηλαδή η επαναστατική κυβέρνηση των Ελλήνων).
Γιατί έγινε αυτή η περικοπή; Γιατί για παράδειγμα στην περίπτωση του πρώτου δανείου, αντί να λάβει η Ελλάδα στο χέρι τις 800.000 λίρες (που ήταν το ονομαστικό ύψος του δανείου αυτού), έλαβε μόνο 472.000 λίρες, δηλαδή το 59%;
Πολλοί νομίζουν ότι η διαφορά των 328.000 λιρών κατακρατήθηκε καταχρηστικά και εκβιαστικά και επομένως τα δάνεια ήταν «ληστρικά».
Μήπως τα δάνεια αυτά ήταν επαχθή, και οι ξεσηκωμένοι Έλληνες έπεσαν θύματα των ξένων Σάϋλοκ (όπως ο Έμπορος της Βενετίας);
Όχι βέβαια. Απλώς έπρεπε οι όροι του δανείου να διαμορφωθούν ανάλογα με το ρίσκο που παρουσίαζε το δάνειο αυτό.
Σήμερα, η διαμόρφωση των όρων ενός δανείου ανάλογα με το ρίσκο που αυτό παρουσιάζει, γίνεται μέσω του επιτοκίου. Όσο μεγαλύτερο το ρίσκο, και όσο μεγαλύτερη η διάρκεια αποπληρωμής, τόσο υψηλότερο το επιτόκιο δανεισμού που συμφωνείται.
Εκείνα τα χρόνια όμως, από ό,τι φαίνεται, ακολουθούσαν μια διαφορετική πρακτική :
Η δανειακή σύμβαση προέβλεπε ένα στάνταρντ επιτόκιο (και ειδικότερα το «ασφαλές» επιτόκιο του 5% ) και η προσαρμογή των όρων δανεισμού, ανάλογα με το ρίσκο, γινόταν με τη μέθοδο της αγοράς των ομολόγων σε τιμή κατώτερη της ονομαστικής. Η πρακτική αυτή χρησιμοποιείται μερικώς και σήμερα.
Με άλλα λόγια γινόταν αυτό ακριβώς που γίνεται και σήμερα στη δευτερογενή αγορά των ομολόγων, και το επιτόκιο που εισέπραττε ο δανειστής ήταν αυτό που σήμερα ονομάζεται «απόδοση» του ομολόγου.
Στην πράξη, το πραγματικό επιτόκιο που πλήρωνε το ελληνικό κράτος για το πρώτο δάνειο δεν ήταν το ονομαστικό 5%, αλλά περίπου 8,47 %, δηλαδή 5/0,59.
Χρειάζεται ακόμη μια μικρή διόρθωση:
Σύμφωνα με τους όρους των δανείων, το ελληνικό κράτος πλήρωνε ετησίως 1% του ονομαστικού ποσού του δανείου για χρεολύσια, ενώ θα έπρεπε να πληρώνει ως χρεολύσιο μόνο 0,59% για να ξεπληρώσει το ποσό που πραγματικά είχε εισπράξει ως δάνειο. Ως διόρθωση γι’αυτή την επί πλέον επιβάρυνση των ετήσιων τοκοχρεολυσίων, που έφθανε το 0,70% επί του πραγματικού κεφαλαίου, μπορούμε να την προσθέσουμε στο επιτόκιο του 8,47% που αναφέραμε παραπάνω, και να προκύψει έτσι τελικά ένα πραγματικό επιτόκιο ίσο με 9,17%, που θα επεβάρυνε τη χώρα μας.
Αυτά για το πρώτο δάνειο.
Στην περίπτωση του δεύτερου δανείου, τα δεδομένα είναι λίγο διαφορετικά και το πραγματικό επιτόκιο, που διαμορφώνεται τελικά, είναι 9,80%.
Συμπερασματικά, και χρησιμοποιώντας την ορολογία που ισχύει σήμερα, διαπιστώνουμε ότι:
– Το πρώτο δάνειο ήταν ένα ομολογιακό δάνειο 36-ετούς διάρκειας, συνολικού ύψους 472.000 λιρών με επιτόκιο ίσο με 9,17%.
Δεν ήταν δηλαδή στην πραγματικότητα ένα δάνειο ύψους 800.000 λιρών (με τη σημερινή ορολογία), όπως πολλοί νομίζουν και συμπεραίνουν στη συνέχεια ότι η (θεωρητική) διαφορά των 328.000 λιρών κατακρατήθηκε καταχρηστικά.
– Το δεύτερο δάνειο ήταν ένα ομολογιακό δάνειο 36-ετούς διάρκειας επίσης, συνολικού ύψους 1.100.000 λιρών με επιτόκιο 9,80%
Δεν ήταν δηλαδή στην πραγματικότητα ένα δάνειο ύψους 2.000.000 λιρών, όπως πιστεύουν οι ίδιοι άνθρωποι, και επομένως και στην περίπτωση αυτή ισχύουν τα ίδια για τη διαφορά των 900.000 λιρών όπως παραπάνω.
Οι όροι αυτών των δανείων, και κυρίως το πραγματικό επιτόκιο τους, όπως υπολογίσθηκε παραπάνω, δεν είναι καθόλου «ληστρικοί». Ειδικά δε αν λάβουμε υπόψιν μας τα ακόλουθα:
(α) τα εχέγγυα που είχαν να παρουσιάσουν οι δανειζόμενοι, και ειδικότερα :
Οι επίδοξοι δανειολήπτες δεν ήταν καν ένα αναγνωρισμένο κράτος, αλλά ήταν απλώς οι εκπρόσωποι ενός επαναστατημένου έθνους οι οποίοι φιλοδοξούσαν να συγκροτηθούν εν καιρώ σε ένα κράτος, και οι οποίοι μετά από κάποιες αρχικές επιτυχίες είχαν μάλιστα αρχίσει να συγκρούονται μεταξύ τους, με τις συγκρούσεις να έχουν λάβει διαστάσεις εμφυλίου πολέμου. Παράλληλα, πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι το επαναστατημένο αυτό έθνος, η Οθωμανική αυτοκρατορία το αποκαλούσε «τρομοκράτες», ενώ η Ιερά Συμμαχία το έβλεπε αρνητικά και ως σοβαρή απειλή για την ειρήνη στην Ευρώπη.
(β) ότι το επίπεδο των επιτοκίων εκείνη την εποχή ήταν διεθνώς ψηλότερο από σήμερα, όπως προκύπτει από το γεγονός ότι το «ασφαλές επιτόκιο» ήταν στο 5%, ενώ σήμερα είναι περίπου στα μισά αυτής της τιμής, το ίδιο δε προκύπτει και από άλλα στοιχεία. Επομένως το (πραγματικό) επιτόκιο της τάξεως του 9,5%, με το οποίο επιβαρυνόταν η χώρα μας, αντιστοιχεί σε ένα επιτόκιο της τάξεως του 5,5% – 6% με τα σημερινά δεδομένα. Οι όροι αυτοί είναι πολύ ευνοϊκοί, τουλάχιστον σύμφωνα με αυτά που ισχύουν σήμερα, και μάλιστα όταν πρόκειται για 36-ετή ομόλογα.
Η καλύτερη όμως απόδειξη ότι τα δάνεια αυτά όχι μόνο επαχθή δεν ήταν, αλλά το αντίθετο, είναι η εξής : ένας από τους όρους του δεύτερου δανείου ήταν να προεξοφληθούν ομόλογα του πρώτου δανείου συνολικής ονομαστικής αξίας 250.000 λιρών, όπως αναφέραμε παραπάνω.
Αυτό έγινε, και το αντίτιμο της εξαγοράς ήταν σε πρώτη φάση 113.200 λίρες, δηλαδή 45.3 λίρες για κάθε ομόλογο ονομαστικής αξίας 100 λιρών.
Ανεξάρτητα από το εάν η εξαγορά αυτή ήταν σκόπιμη ή όχι, διαπιστώνουμε ότι ένα χρόνο μετά από την έκδοση τους, η τιμή των ομολόγων του πρώτου δανείου στην ελεύθερη (ή δευτερογενή) αγορά είχε πέσει από 59 λίρες στις 45,4 λίρες (είχαν δηλαδή υποτιμηθεί κατά 23%) και αντίστοιχα η «απόδοση» των ομολόγων από 9,5% είχε ανέβει στο 11,9%.
Άρα οι «αγορές» είχαν κρίνει ότι τα ελληνικά ομόλογα ήταν υπερτιμημένα, και ότι η πραγματική τους αξία, η ανταποκρινόμενη στο ρίσκο που παρουσίαζαν τα ομόλογα αυτά, ήταν 45.4 λίρες και όχι 59.
Επομένως οι ζημιωμένοι από το πρώτο δάνειο ήταν οι δανειστές, δηλαδή οι αρχικοί αγοραστές των ομολογιών, και όχι οι δανειζόμενοι. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι πραγματικοί δανειστές μας δεν ήταν οι «κακοί» τραπεζίτες, οι οποίοι είναι λογικό να ήθελαν να βγάλουν κάποια προμήθεια, αλλά οι ομολογιούχοι που κατά μεγάλο μέρος ήταν φιλέλληνες (και μάλιστα οι περισσότεροι απλοί πολίτες), που ήθελαν να βοηθήσουν τους επαναστατημένους Έλληνες και να τιμήσουν την μνήμη και τον αγώνα του Λόρδου Βύρωνος.
Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι όλα τα δάνεια που έλαβαν χώρες της Λατινικής Αμερικής από Αγγλικές τράπεζες την περίοδο 1822 έως 1825, είχαν αντίστοιχη δομή με τα Ελληνικά δάνεια. Σε γενικές γραμμές, εάν λάβει κανείς υπόψη του όλα τα δεδομένα, τα δάνεια προς την Ελλάδα είχαν καλύτερους όρους. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι όλα τα δάνεια (με εξαίρεση το πρώτο δάνειο που έλαβε το Μεξικό) είχαν αρχικό επιτόκιο 6%, αντί του 5% που είχε η Ελλάδα και μεγάλες προμήθειες.
Για παράδειγμα, για το πρώτο δάνειο αρχικής αξίας £ 3.200.000 που έλαβε το Μεξικό από την τράπεζα B.A. Goldsmith & Co, το 1824 ίσχυαν τα εξής. Η τιμή για την αγορά ενός ομολόγου £100, ήταν £58. Το επιτόκιο ήταν 5%. Από την πώληση εισπράχθηκαν £1.850.000. Από αυτά όμως αφαιρέθηκαν προμήθειες £750,000. Έτσι το Μεξικό έλαβε εν τέλει £1.100.000. Η σύγκριση με τους όρους του Ελληνικού δανείου είναι καθαρή. Να υπενθυμίσουμε ότι μετά την επανάσταση που ξεκίνησε το 1810, το Μεξικό ήταν ήδη από τις 24 Αυγούστου 1821, ανεξάρτητο κράτος.
Το τελικό συμπέρασμα που προκύπτει, είναι ότι τα περίφημα δάνεια της Αγγλίας δεν ήταν καθόλου ληστρικά, και αυτοί που τα διαπραγματεύθηκαν δεν ήταν ούτε προδότες, ούτε ανόητοι. Φαίνεται δε ότι είχαν τη βοήθεια άξιων οικονομικών συμβούλων.
Μπορεί η μετέπειτα διαχείριση των δανεικών να μην ήταν η ενδεδειγμένη, και όπως φαίνεται, συνέβησαν διάφορα παρατράγουδα, όμως τα ίδια τα δάνεια είχαν συναφθεί με πολύ λογικούς όρους, αν λάβουμε υπόψιν όλες τις παραμέτρους.
Το πρόβλημα με τα δάνεια αυτά δεν ήταν οι όροι τους, που κάθε άλλο παρά σκληροί ήταν, αλλά η αδυναμία της χώρας μας πρώτα να τα αξιοποιήσει υπέρ του αγώνα της, και στη συνέχεια να τα εξυπηρετήσει στα χρόνια που ακολούθησαν, έστω και με αυτούς τους αντικειμενικά ευνοϊκούς για αυτήν όρους.
Αξίζει όμως να σημειώσουμε και μερικές άλλες παραμέτρους σχετικές με τα δάνεια. Πέραν της οικονομικής πτυχής, τα δάνεια αποτελούσαν τις ισχυρότερες πολιτικές πράξεις επίσημης αναγνώρισης των Ελλήνων και της προοπτικής τους να συστήσουν στο μέλλον ανεξάρτητο κράτος.
Η σύναψη των δανείων έγινε εφικτή όταν ανέλαβε Υπουργός Εξωτερικών στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο μεγάλος Βρετανός πολιτικός και φιλέλλην, George Canning.
Ο Canning άλλαξε δραστικά την πολιτική του προκατόχου του, του Castlereagh. Αναγνώρισε στην Ελλάδα καθεστώς εμπόλεμης χώρας και άναψε το πράσινο φως στο City του Λονδίνου για τη σύναψη των δανείων.
Ακόμη όμως και εάν οι Έλληνες είχαν κάνει την καλύτερη δυνατή χρήση των δανείων, η ιστορία απέδειξε ότι η απελευθέρωση της Ελλάδος χρειάστηκε την Ναυμαχία στο Ναβαρίνο.
Στην Ναυμαχία αυτή έλαβαν μέρος 29 από τα καλύτερα πλοία των τριών συμμάχων με το πλέον έμπειρο προσωπικό και διοικητή τον σπουδαίο Βρετανό Ναύαρχο Codrington, που διέλυσαν τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο των 90 πλοίων.
Παρόλα αυτά όμως, για να πεισθεί ο Ιμπραήμ να αποχωρήσει από την Ελλάδα, χρειάσθηκαν άλλοι 10 μήνες και η παρουσία τακτικού στρατού 15.000 ανδρών υπό τον Στρατηγό Maison. Και παράλληλα, σκληρές διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ναυάρχου Codrington και των Αιγυπτίων που κατέληξαν σε συμφωνία μόλις τον Ιούλιο του 1828.
Έχει υπολογίσει ποτέ κανείς την αξία της στήριξης αυτής που έλαβε η Ελλάδα από τους συμμάχους της, με πρώτο το Ηνωμένο Βασίλειο; Πόσα δάνεια ακόμη θα έπρεπε να λάβει η Ελλάδα και ποιο φόρο σε αίμα θα έπρεπε να καταβάλει μόνη της για να αποκτήσει την ελευθερία της;
Εάν συνυπολογισθούν όλα αυτά, τότε μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι τα εν λόγω δάνεια της ανεξαρτησίας ήταν σχεδόν χαριστικά, και ότι η βοήθεια και η υποστήριξη που εν τέλει έλαβε η Ελλάδα ήταν τότε, όπως είναι και σήμερα, πρωτοφανής στα διεθνή χρονικά.
Την βοήθεια αυτή την οφείλουμε στον φιλελληνισμό, στον θαυμασμό του δυτικού κόσμου προς τον Ελληνικό πολιτισμό και την κληρονομιά μας, την οποία ακτινοβολούν διαμέσου των αιώνων τα μάρμαρα της Ακρόπολης των Αθηνών».
Η ΑΚΡΑΙΑ ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΧΑΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ
Ποιά είναι η θεωρία phantom time hypothesis; Ζούμε σίγουρα στο έτος 2022; Η μήπως κάποιοι άνθρωποι χειραγώγησαν τον χρόνο και μας έκαναν να πιστέψουμε πως η ανθρωπότητα έζησε μία ιστορική περίοδο που στην πραγματικότητα δεν υπήρξε ποτέ;
Όπως ήδη θα γνωρίζετε υπάρχουν άπειρες θεωρίες που κινούνται στα όρια μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας που προβληματίζουν αρκετούς ανθρώπους σε μία πληθώρα θεμάτων που περιλαμβάνουν τον χωροχρόνο, τους χρονοταξιδιώτες και πολλά ακόμη. Μία τέτοια θεωρία μοιάζει απίστευτη αλλά έχει γίνει δημοφιλής τον τελευταίο καιρό. Διανύουμε λοιπόν το έτος 2023. Τουλάχιστον έτσι γνωρίζουμε! Τι θα σκεφτόσασταν αν σας έλεγα πως κάποιοι άνθρωποι πιστεύουν πως ζούμε στο έτος 1725;

Τι θα λέγατε αν εκατοντάδες χρόνια πριν υπήρξε μία συνωμοσία από μερικούς ευρωπαίους ευγενείς που άλλαξαν το ημερολόγιο; Αυτή η θεωρία ακούγεται τρελή και αφορά την Ιερή Ρωμαική Αυτοκρατορία, τον Πάπα και το Βυζάντιο. Αυτή η θεωρία ονομάζεται στα αγγλικά Phantom Time Hypothesis, ή θεωρία του χαμένου χρόνου και αναφέρει πως τα χρόνια του μεσαίωνα 614 ως 911 Μ.Χ δεν υπήρξαν ποτέ!
Πως ξεκίνησε αυτή η τρελή θεωρία για τα χαμένα χρόνια του μεσαίωνα;
Θεωρία του χαμένου χρόνου (phantom time Hypothesis): Μία τρελή θεωρία
Η θεωρία του χαμένου χρόνου ή phantom time Hypothesis κυκλοφόρησε αρχικά από τον Γερμανό Ιστορικό και Συγγραφέα Heribert Illig το 1991 όπου δήλωσε πως αυτή η υπόθεση ξεκίνησε ως συνωμοσία μεταξύ του Καίσαρα Όθων Γ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, του Πάπα Σιλβέστρου Β και του τέταρτου Αυτοκράτορα της δυναστείας των Μακεδόνων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κωνσταντίνος Ζ΄ του Πορφυρογέννητου. Σύμφωνα με την θεωρία Phantom time ολόκληρη η εποχή του Καρλομάγνου μαζί με τον ίδιο τον Καρλομάγνο είναι ένα κατασκεύασμα και αναφέρει πως 297 χρόνια προστέθηκαν επίτηδες στον πρώιμο μεσαίωνα.

Οι ισχυροί δεσμοί του χριστιανισμού στην Ευρώπη τότε και η δυνατή επιθυμία να εμφανιστούν αυτοί οι άντρες ως απεσταλμένοι του Θεού, οδήγησαν του Όθων και τον Σιλβέστρο να κατασκευάσουν σχεδόν 300 χρόνια, από το 614 ως το 911 με σκοπό να αποδείξουν πως ήταν ηγεμόνες το έτος 1000. Ο λόγος είναι γιατί ο θεός θα άφηνε τους εκλεκτούς να ηγηθούν μόνο κατά το 1000 έτος του τότε ημερολογίου.
Οι τρεις του, “κατασκεύασαν” αναδρομικά το σύστημα χρονολόγησης “Anno Domini”, δηλαδή το “μ.Χ.”, ώστε να τοποθετηθούν στο ειδικό έτος 1000 μ.Χ. και να ξαναγράψουν την ιστορία για να νομιμοποιήσουν την αξίωση του Όθωνα στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Αντί δηλαδή ο Όθωνας να ξεκινήσει τη βασιλεία του το 996 μ.Χ., ο Illig ισχυτίστηκε ότι άλλαξαν το ημερολόγιο ώστε αυτή να ξεκινάει στο 1000 μ.Χ. και αυτό γιατί το 1000 ακουγόταν πολύ πιο σημαντικό από το 996, θεωρώντας ότι ο AD σημαίνει “anno domini” ή “το έτος του Κυρίου”.

phantom time hypothesis: Ο Καρλομάγνος δεν υπήρξε ποτέ;
Πως μπορεί μία τέτοια θεωρία να διαδοθεί σε μεγάλο βαθμό; Πως γίνεται κάποιοι να πιστεύουν πως 300 χρόνια ιστορίας του μεσαίωνα δεν υπήρξε ποτέ; Τι λένε τα ιστορικά έγγραφα; Εξάλλου υπάρχουν ιστορικές καταγραφές για ολόκληρη αυτή την περίοδο, όμως κάποιοι ισχυρίζονται πως τα στοιχεία της εποχής δεν είναι αρκετά για να είναι πραγματική!
Όντως φαίνεται πως οι ιστορικές καταγραφές της συγκεκριμένης περιόδου προέρχονται από Ιστορικούς που δεν έζησαν άμεσα την εποχή αλλά μεταγενέστερα ή και μερικές εκατοντάδες χρόνια αργότερα. Έτσι οι ισχυρισμοί του Illig για την υπόθεση του χαμένου χρόνου είναι πως η δυναστεία του Καρλομάγνου δεν υπήρξε ποτέ στην πραγματικότητα και πως η ιδιότητά του να εμπνέει και να ενώνει την αυτοκρατορία του ήταν ένα χάρισμα ακριβώς επειδή ήταν φανταστικός χαρακτήρας.

Ο Illig θεώρησε πως όπως ακριβώς και ο Βασιλιάς Αρθούρος, ο Καρλομάγνος ήταν μία μυθική φιγούρα που κατασκευάστηκε από τους τρεις άντρες για να πείσουν για τα σχεδόν 300 χρόνια που προσέθεσαν στην ιστορία.
Γιατί διαδόθηκε το phantom time hypothesis;
Η θεωρία του Illig για την υπόθεση του χαμένου χρόνου διαδόθηκε αρκετά και σε πολύ κόσμο, όμως για ποιό λόγο συνέβη αυτό, ειδικότερα σε μία τρελή υπόθεση; Αυτό φαίνεται να συνέβη γιατί είναι μία ενδιαφέρουσα ιστορία έστω και αν οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν βρει εναντίον τους τους σύγχρονους ιστορικούς.
Ο Illig ισχυρίζεται επίσης ότι οι τρεις άντρες τροποποίησαν υπάρχοντα αρχεία και δημιούργησαν απατηλές ιστορικές εκδηλώσεις, και θεωρεί πως για τα 297 χρόνια που δεν υπήρξαν ποτέ φταίει το ανεπαρκές σύστημα χρονολόγησης των μεσαιωνικών τεχνουργημάτων, καθώς και την υπερβολική εξάρτησή μας από τη γραπτή ιστορία. Σύμφωνα με την έρευνά του, τα χρόνια μεταξύ του 614 και του 911 μ.Χ. δεν προστέθηκαν έτσι απλά. Τα χρόνια πριν από το 614 ήταν γεμάτα με σημαντικά ιστορικά γεγονότα, όπως και αυτά μετά από το 911. Ωστόσο, ισχυρίζεται ότι μεταξύ αυτών των χρόνων, τα γεγονότα ήταν πολύ βαρετά.

Επισήμανε επίσης ότι οι μαθηματικές αποκλίσεις μεταξύ του Ιουλιανού και του Γρηγοριανού ημερολογίου περιπλέκονται ακόμα περισσότερο. Κατά το Ιουλιανό ημερολόγιο ένα ολόκληρο έτος είναι 365,25 ημέρες, ενώ κατά το Γρηγοριανό -αυτό που χρησιμοποιούμε σήμερα- αναφέρει ότι είναι -στην πραγματικότητα- 11 λεπτά μικρότερο.
Επιπλέον, ο Illig ισχυρίζεται ότι η ρωμαϊκή αρχιτεκτονική στη Δυτική Ευρώπη του 10ου αιώνα είναι υπερσύγχρονη για τη χρονική περίοδο κατά την οποία υποτίθεται ότι οικοδομήθηκε.
Τι ισχύει τελικά με το phantom time hypothesis;
Προφανώς δεν υπάρχει άνθρωπος στον κόσμο που να μπορεί να επιβεβαιώσει πως όντως μία περίοδος σχεδόν τριακοσίων χρόνων και μία προσωπικότητα όπως ο Καρλομάγνος κατασκευάστηκαν με τέτοια μαεστρία ώστε να αποκρύψουν το γεγονός πως δεν υπήρξαν ποτέ στην πραγματικότητα. Το αίνιγμα του χρόνου βέβαια πάντοτε μαγεύει τον άνθρωπο, είτε γιατι επιχειρεί να κατανοήσει τον χρόνο, είτε γιατί προσπαθεί να τον ξεπεράσει και να τον νικήσει.

Η θεωρία του Illig όμως έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον σε αρκετούς ανθρώπους που ακόμα και σήμερα θεωρούν πως η πρώιμη περίοδος του Βατικανού και της Ρωμαικής Ηγεμονίας αποτέλεσαν την αφορμή ώστε να αλλοιωθεί μία ιστορική περίοδος με αποτέλεσμα να νομίζουμε πως ζούμε στο 2023 ενώ στην πραγματικότητα για κάποιους, ζούμε στο 1725! Εγώ προσωπικά πιστεύω πως κάτι τέτοιο είναι ακραίο και δεν θα μπορούσε να συμβεί έστω και αν ως θεωρία έχει γίνει αποδεκτή σε πολλούς ανθρώπους ανά την υφήλιο. Εσείς τι πιστεύετε;
OI ΠΑΓΟΙ ΛΙΩΝΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΙΟΙ ΕΡΧΟΝΤΑΙ
Οι πιο ζεστές θερμοκρασίες που επικρατούν όλο και περισσότερο στην Αρκτική οδηγούν στο λιώσιμο του permafrost της περιοχής, του μόνιμα παγωμένου στρώματος που βρίσκεται κάτω από το έδαφος. Λιώνοντας αυτό το χιλιάδων ετών κομμάτι πάγου θα μπορούσε να έρθουν ξανά στο φως ιοί που, αφού έχουν παραμείνει αδρανείς για δεκάδες χιλιάδες χρόνια, θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία ανθρώπων και ζώων.
Το σενάριο μιας πανδημίας που ξεσπά από μια ασθένεια που έρχεται από το μακρινό παρελθόν μπορεί να ακούγεται σαν ταινία επιστημονικής φαντασίας, όμως οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι υπάρχουν κίνδυνοι, οι οποίοι αν και χαμηλοί, για την ώρα υποτιμώνται. Χημικά και ραδιενεργά απόβλητα που χρονολογούνται από τον Ψυχρό Πόλεμο, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να βλάψουν την άγρια ζωή και να διαταράξουν τα οικοσυστήματα, μπορεί επίσης να απελευθερωθούν κατά το λιώσιμο των πάγων και την απόψυξή τους.
«Συμβαίνουν πολλά με το μόνιμο στρώμα πάγου που προκαλούν ανησυχία και αυτό δείχνει πραγματικά γιατί είναι εξαιρετικά σημαντικό να διατηρήσουμε παγωμένο όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του μόνιμου στρώματος πάγου», αναφέρει στο CNN η Κίμπερλι Μάινερ, κλιματολόγος στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας.
Το permafrost καλύπτει το ένα πέμπτο του βόρειου ημισφαιρίου, έχοντας στηρίξει την αρκτική τούνδρα και τα βόρεια δάση της Αλάσκας, του Καναδά και της Ρωσίας για χιλιετίες. Χρησιμεύει ως ένα είδος χρονοκάψουλας, διατηρώντας – εκτός από τους αρχαίους ιούς – τα μουμιοποιημένα λείψανα πολλών εξαφανισμένων ζώων, τα οποία οι επιστήμονες μπόρεσαν να ανασύρουν και να μελετήσουν τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένων δύο μικρών λιονταριών σπηλαίου και ενός μαλλιαρού ρινόκερου.
Ο λόγος για τον οποίο το μόνιμο στρώμα πάγου είναι ένα καλό μέσο αποθήκευσης δεν είναι μόνο επειδή είναι παγωμένο. Είναι παράλληλα ένα περιβάλλον χωρίς οξυγόνο, στο οποίο δεν εισχωρεί το φως. Ωστόσο, οι σημερινές θερμοκρασίες της Αρκτικής ανεβαίνουν έως και τέσσερις φορές ταχύτερα από τον υπόλοιπο πλανήτη, αποδυναμώνοντας το ανώτερο στρώμα του permafrost στην περιοχή.
Για να κατανοήσει καλύτερα τους κινδύνους που εγκυμονούν οι παγωμένοι ιοί, ο Ζαν-Μισέλ Κλαβεριέ, ομότιμος καθηγητής ιατρικής και γονιδιωματικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αιξ Μασσαλίας στη Γαλλία, εξέτασε δείγματα εδάφους που ελήφθησαν από το μόνιμο στρώμα πάγου της Σιβηρίας, για να διαπιστώσει αν τυχόν ιικά σωματίδια που περιέχονται σε αυτά έχουν ακόμα την δυνατότητα να μολύνουν. Ψάχνει για αυτό που περιγράφει ως «ιούς ζόμπι». Και βρήκε μερικούς.
Ο κυνηγός των ιών
Ο Κλαβεριέ μελετά έναν συγκεκριμένο τύπο ιού που ανακάλυψε για πρώτη φορά το 2003. Γνωστοί ως γιγαντιαίοι ιοί, είναι πολύ μεγαλύτεροι από την τυπική ποικιλία ιών που γνωρίζουμε και είναι ορατοί με ένα κανονικό μικροσκόπιο φωτός αντί για το πιο ισχυρό ηλεκτρονικό μικροσκόπιο που απαιτείται συνήθως. Αυτό τους καθιστά ένα καλό μοντέλο γι’ αυτού του είδους τις εργαστηριακές εργασίες.
Οι προσπάθειες του Κλαβεριέ να ανιχνεύσει ιούς που έχουν παγώσει σε μόνιμο παγετό εμπνεύστηκε εν μέρει από μια ομάδα Ρώσων επιστημόνων που το 2012 αναβίωσε ένα αγριολούλουδο από έναν ιστό σπόρου ηλικίας 30.000 ετών που βρέθηκε στο λαγούμι ενός σκίουρου. Έκτοτε, οι επιστήμονες έχουν επίσης επαναφέρει με επιτυχία στη ζωή αρχαία μικροσκοπικά ζώα.
Το 2014, κατάφερε να επαναφέρει στη «ζωή» έναν ιό που απομόνωσε ο ίδιος και η ομάδα του από το μόνιμο στρώμα πάγου και τον κατέστησε μολυσματικό για πρώτη φορά μετά από 30.000 χρόνια, εισάγοντας τον σε καλλιεργημένα κύτταρα. Για λόγους ασφαλείας, είχε επιλέξει να μελετήσει έναν ιό που θα μπορούσε να στοχεύσει μόνο μονοκύτταρες αμοιβάδες και όχι ζώα ή ανθρώπους.
Επανέλαβε το κατόρθωμα το 2015, απομονώνοντας έναν διαφορετικό τύπο ιού που επίσης στόχευε αμοιβάδες. Στην πιο πρόσφατη έρευνά του, που δημοσιεύθηκε στις 18 Φεβρουαρίου στο περιοδικό Viruses, ο Κλαβεριέ αναφέρει ότι αυτός και η ομάδα του απομόνωσαν διάφορα στελέχη αρχαίου ιού από πολλαπλά δείγματα μόνιμου πάγου που ελήφθησαν από επτά διαφορετικά μέρη της Σιβηρίας και έδειξαν ότι το καθένα από αυτά μπορούσε να μολύνει καλλιεργημένα κύτταρα αμοιβάδας.
Αυτά τα τελευταία στελέχη αντιπροσωπεύουν πέντε νέες οικογένειες ιών, πέραν των δύο που είχε επαναφέρει στη «ζωή» προηγουμένως. Το παλαιότερο ήταν σχεδόν 48.500 ετών, με βάση τη ραδιοχρονολόγηση του εδάφους, και προήλθε από δείγμα γης σε μια υπόγεια λίμνη 16 μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Τα νεότερα δείγματα, που βρέθηκαν στο περιεχόμενο του στομάχου και στο τρίχωμα των λειψάνων ενός μαλλιαρού μαμούθ, ήταν ηλικίας 27.000 ετών.
Οι ιοί που μολύνουν τις αμοιβάδες εξακολουθούν να είναι μολυσματικοί μετά από τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και αυτό είναι ενδεικτικό ενός δυνητικά μεγαλύτερου προβλήματος, δήλωσε ο Κλαβεριέ. Όπως λέει, φοβάται ότι οι άνθρωποι εκλαμβάνουν την έρευνά του μόνο ως επιστημονική περιέργεια και δεν αντιλαμβάνονται πλήρως την προοπτική να επανέλθουν στη ζωή αρχαίοι ιοί ως σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία.
«Θεωρούμε αυτούς τους ιούς που μολύνουν τις αμοιβάδες αντιπροσωπευτικούς για όλους τους άλλους πιθανούς ιούς που μπορεί να υπάρχουν στο μόνιμο στρώμα πάγου», δήλωσε ο Κλαβεριέ στο CNN.
«Βλέπουμε τα ίχνη πολλών, πολλών, πολλών άλλων ιών», πρόσθεσε. «Οπότε ξέρουμε ότι υπάρχουν. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι είναι ακόμη ζωντανοί. Αλλά το σκεπτικό μας είναι ότι αν οι ιοί της αμοιβάδας είναι ακόμη ζωντανοί, δεν υπάρχει κανένας λόγος να αποκλείουμε το ότι οι άλλοι ιοί δεν θα είναι ακόμη ζωντανοί και ικανοί να μολύνουν τους δικούς τους ξενιστές».
Φέρνοντας στο φως παλιούς ιούς
Ίχνη ιών και βακτηρίων που μπορούν να μολύνουν τον άνθρωπο έχουν εντοπιστεί διατηρημένα στον μόνιμο παγετό.
Ένα δείγμα από τον πνεύμονα μιας γυναίκας στην οποία έγινε εκταφή το 1997 από το permafrost σε ένα χωριό στη χερσόνησο Σέγουαρντ της Αλάσκας περιείχε γονιδιωματικό υλικό από το στέλεχος της γρίπης που ευθύνεται για την πανδημία του 1918. Το 2012, οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι τα μουμιοποιημένα λείψανα μιας γυναίκας που θάφτηκε πριν από 300 χρόνια στη Σιβηρία περιείχαν τη γενετική υπογραφή του ιού που προκαλεί την ευλογιά.
Μια απελευθέρωση άνθρακα στη Σιβηρία που επηρέασε δεκάδες ανθρώπους και περισσότερους από 2.000 ταράνδους μεταξύ Ιουλίου και Αυγούστου του 2016 συνδέθηκε επίσης με το ξεπάγωμα του permafrost κατά τη διάρκεια εξαιρετικά θερμών καλοκαιριών, επιτρέποντας σε παλιούς σπόρους του Bacillus anthracis να αναδυθούν από παλιούς τόπους ταφής ή κουφάρια ζώων.
Η Μπιργκίτα Έβενκορτ, ομότιμη καθηγήτρια του Τμήματος Κλινικής Μικροβιολογίας του Πανεπιστημίου Ουμέα στη Σουηδία, δήλωσε ότι θα πρέπει να υπάρξει καλύτερη επιτήρηση του κινδύνου που δημιουργείται από τους πιθανούς παθογόνους μικροοργανισμούς που βρίσκονται στο permafrost που αποψύχεται, αλλά προειδοποίησε κατά της κινδυνολογίας.
«Πρέπει να θυμάστε ότι η ανοσολογική μας άμυνα έχει αναπτυχθεί βρισκόμενοι σε στενή επαφή με το μικροβιολογικό περιβάλλον», δήλωσε η Έβενκορτ, μέλος του Σκανδιναβικού Κέντρου Αριστείας CLINF, ομάδας που ερευνά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον επιπολασμό των μολυσματικών ασθενειών σε ανθρώπους και ζώα σε βόρειες περιοχές.
«Εάν υπάρχει ένας ιός κρυμμένος στον μόνιμο πάγο με τον οποίο δεν έχουμε έρθει σε επαφή εδώ και χιλιάδες χρόνια, μπορεί να σημαίνει ότι η ανοσολογική μας άμυνα δεν είναι επαρκής», είπε. «Είναι σωστό να σεβόμαστε την κατάσταση και να είμαστε προληπτικοί και όχι απλώς αντιδραστικοί. Και ο τρόπος για να καταπολεμήσουμε τον φόβο είναι να έχουμε γνώση».
Πιθανότητες διάχυσης του ιού
Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πόσο καιρό αυτοί οι ιοί θα μπορούσαν να παραμείνουν μολυσματικοί, όταν εκτεθούν σε σημερινές συνθήκες, ή πόσο πιθανό είναι να συναντήσει ο ιός έναν κατάλληλο ξενιστή. Δεν είναι όλοι οι ιοί παθογόνοι που μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες. Ορισμένοι είναι αβλαβείς ή ακόμη και ωφέλιμοι για τους ξενιστές τους. Και ενώ φιλοξενεί 3,6 εκατομμύρια ανθρώπους, η Αρκτική εξακολουθεί να είναι ένα αραιοκατοικημένο μέρος, γεγονός που καθιστά τον κίνδυνο έκθεσης του ανθρώπου σε αρχαίους ιούς πολύ μικρό.
Παρόλα αυτά, «ο κίνδυνος είναι βέβαιο ότι θα αυξηθεί στο πλαίσιο της υπερθέρμανσης του πλανήτη», δήλωσε ο Κλαβεριέ, «στον οποίο η απόψυξη του μόνιμου πάγου θα συνεχίσει να επιταχύνεται και περισσότεροι άνθρωποι θα κατοικήσουν την Αρκτική στο πλαίσιο βιομηχανικών εγχειρημάτων».
Και ο Κλαβεριέ δεν είναι ο μόνος που προειδοποιεί ότι η περιοχή θα μπορούσε να γίνει πρόσφορο έδαφος για ένα περιστατικό διάχυσης (spillover event), όταν δηλαδή ένας ιός μεταπηδά σε έναν νέο ξενιστή και αρχίζει να εξαπλώνεται.
Την περασμένη χρονιά, μια ομάδα επιστημόνων δημοσίευσε έρευνα σε δείγματα εδάφους και ιζήματος που ελήφθησαν από τη λίμνη Χάζεν, μια λίμνη γλυκού νερού στον Καναδά που βρίσκεται εντός του αρκτικού κύκλου. Αλληλούχισαν το γενετικό υλικό στο ίζημα για να εντοπίσουν το αποτύπωμα των ιών και τα γονιδιώματα των πιθανών ξενιστών – φυτών και ζώων – στην περιοχή.
Χρησιμοποιώντας μια ανάλυση υπολογιστικού μοντέλου, υπέδειξαν ότι ο κίνδυνος μετάδοσης των ιών σε νέους ξενιστές ήταν υψηλότερος σε τοποθεσίες που βρίσκονταν κοντά σε σημεία όπου μεγάλες ποσότητες νερού από τους παγετώνες έρεαν στη λίμνη, ένα σενάριο που γίνεται πιο πιθανό καθώς το κλίμα θερμαίνεται.
Άγνωστες συνέπειες
Ο εντοπισμός των ιών και άλλων επικίνδυνων στοιχείων που περιέχονται στο μόνιμο στρώμα πάγου, το οποίο θερμαίνεται συνεχώς, είναι το πρώτο βήμα για την κατανόηση του κινδύνου που συνιστούν για την Αρκτική, δήλωσε η Μάινερ από το Jet Propulsion Laboratory της NASA. Άλλες προκλήσεις περιλαμβάνουν την ποσοτικοποίηση του πού, πότε, πόσο γρήγορα και πόσο βαθιά θα αποψυχθεί το permafrost.
Η απόψυξη μπορεί να είναι μια σταδιακή διαδικασία μόλις κάποιων εκατοστών ανά δεκαετία, αλλά συμβαίνει και πιο γρήγορα, όπως στην περίπτωση μαζικών κατολισθήσεων που μπορούν ξαφνικά να αποκαλύψουν βαθιά και αρχαία στρώματα του permafrost. Η διαδικασία αυτή απελευθερώνει επίσης μεθάνιο και διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα – έναν παράγοντα της κλιματικής αλλαγής που έχει υποτιμηθεί.
Η Μάινερ κατέγραψε μια σειρά από πιθανούς κινδύνους που βρίσκονται σήμερα παγωμένοι στο permafrost της Αρκτικής σε μια εργασία του 2021 που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Climate Change. Αυτοί οι πιθανοί κίνδυνοι περιλάμβαναν θαμμένα απόβλητα από την εξόρυξη βαρέων μετάλλων και χημικών ουσιών όπως το φυτοφάρμακο DDT, το οποίο απαγορεύτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ραδιενεργά υλικά έχουν επίσης πεταχτεί στην Αρκτική – από τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες – από την εποχή των πυρηνικών δοκιμών τη δεκαετία του 1950.
«Η απότομη απόψυξη εκθέτει στον αέρα πολύ γρήγορα τα παλαιά μέρη του permafrost, απελευθερώνοντας ενώσεις και μικροοργανισμούς που έχουν δεσμευτεί σε βαθύτερα στρώματα», σημειώνουν η Μάινερ και άλλοι ερευνητές στο έγγραφο του 2021.
Στο ερευνητικό έγγραφο, η Μάινερ χαρακτήρισε την άμεση μόλυνση του ανθρώπου με αρχαίους παθογόνους μικροοργανισμούς που απελευθερώνονται από το μόνιμο πάγο ως «προς το παρόν απίθανη».
Ωστόσο, η Μάινερ δήλωσε ότι ανησυχεί για αυτό που ονόμασε «Μικροοργανισμοί Μαθουσάλες», δίνοντας το όνομα από τη βιβλική μορφή με τη μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Πρόκειται για οργανισμούς που θα μπορούσαν να μεταφέρουν τη δυναμική αρχαίων και εξαφανισμένων οικοσυστημάτων στη σημερινή Αρκτική, με άγνωστες συνέπειες.
Η επανεμφάνιση των αρχαίων μικροοργανισμών έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τη σύνθεση του εδάφους και την ανάπτυξη της βλάστησης, επιταχύνοντας ενδεχομένως περαιτέρω τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, δήλωσε η Μάινερ.
«Πραγματικά δεν ξέρουμε ακριβώς το πώς αυτά τα μικρόβια πρόκειται να αλληλεπιδράσουν με το σύγχρονο περιβάλλον», είπε. «Δεν είναι ένα πείραμα που νομίζω ότι κάποιος από εμάς θέλει να κάνει».
Ο καλύτερος τρόπος δράσης, δήλωσε η Μάινερ, είναι να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε την απόψυξη και την ευρύτερη κλιματική κρίση και να κρατήσουμε αυτούς τους κινδύνους θαμμένους στο μόνιμο στρώμα πάγου για πάντα.
Η ΞΗΡΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΕΙΝΑΙ ΣΧΕΔΟΝ ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η Γηραιά Ήπειρος βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή κατάσταση. Σχεδόν σε όλες τις χώρες το νερό τελειώνει και η ξηρασία απειλεί ακόμα και την επιβίωσή μας
Οι σκηνές αυτές είναι αρκετά σπάνιες στα μέσα του καλοκαιριού. Στις αρχές Μαρτίου είναι απλά πρωτοφανείς. Η λίμνη Lac de Montbel στη νοτιοδυτική Γαλλία είναι κατά 80% άδεια και οι βάρκες της τοπικής ομάδας ιστιοπλοΐας στέκονται σφηνωμένες στο χώμα εκεί που κάποτε ήταν οι όχθες.
Στην βόρεια Ιταλία, οι τουρίστες μπορούν πλέον κάνουν με τα πόδια τη διαδρομή προς το νησάκι Σαν Μπιάτζιο, όπου συνήθως μπορούσε να φτάσει κάποιος μόνο με βάρκες, αφού η στάθμη του νερού γύρω του έχει υποχωρήσει κατά 70 εκατοστά κάτω από τον μέσο όρο.
Από την άλλη στις Άλπεις το χιόνι είναι λιγότερο κατά 63% σε σχέση με το συνηθισμένο.
Στη Γερμανία, η πτώση της στάθμης του νερού στον ποταμό Ρήνο ήδη δημιουργεί προβλήματα στην μετακίνηση των ποταμόπλοιων αναγκάζοντάς τα να ταξιδεύουν προς την κεντρική Ευρώπη με το μισό από το κανονικό φορτίο. Στην Καταλονία, όπου η ξηρασία εντείνεται τα τελευταία τρία χρόνια, ο δήμος της Βαρκελώνης ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει να ποτίζει τα πάρκα.
Μετά το πιο ξηρό καλοκαίρι των τελευταίων 500 ετών, το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης βρίσκεται αντιμέτωπο με χειμερινή ξηρασία, η οποία οφείλεται στην κλιματική κατάρρευση, κάτι που προκαλεί μεγάλη ανησυχία μεταξύ των κυβερνήσεων σχετικά με την διασφάλιση της παροχής του νερού στα σπίτια, στους αγρότες και στα εργοστάσια στην Γηραιά Ήπειρο.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Γκρατς στην Αυστρία, για την οποία οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δορυφορικά δεδομένα για να αναλύσουν τα αποθέματα υπόγειων υδάτων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε ξηρασία από το 2018 και η κατάσταση της πλέον «πολύ αβέβαιη».
Ο Τόρστεν Μάγιερ – Γκαρ, ένας από τους ερευνητές, αναφέρει: «Δεν μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι το νερό θα ήταν πρόβλημα εδώ στην Ευρώπη, ειδικά στη Γερμανία ή την Αυστρία. Αντιμετωπίζουμε πλέον πράγματι προβλήματα με την παροχή νερού και στις δύο χώρες και αυτό πρέπει να μας βάλει σε σκέψεις».
Η υπηρεσία World Weather Attribution ανακοίνωσε πέρυσι ότι η ξηρασία στο βόρειο ημισφαίριο ήταν τουλάχιστον 20 φορές πιο πιθανή λόγω της ανθρωπογενούς κλιματικής αλλαγής, προειδοποιώντας ότι τέτοιες ακραίες περίοδοι θα γίνονται όλο και πιο συχνές με την παγκόσμια υπερθέρμανση.
«Αυτό που είναι ασυνήθιστο είναι η επανάληψη αυτών των γεγονότων, γιατί ήδη βιώσαμε μια έντονη έως ακραία ξηρασία πριν από ένα χρόνο και μια άλλη το 2018», ανέφερε από την πλευρά του ο Αντρέα Τορέτι στο Euronews, ένας επιστήμονας του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας. «Σαφώς, σε ορισμένα τμήματα της Ευρώπης, η έλλειψη βροχοπτώσεων και το παρόν έλλειμμα είναι τέτοια που δεν θα είναι εύκολο να ανακάμψει η στάθμη των υδάτων πριν από το καλοκαίρι», συμπληρώνει. Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι.
Ένας χάρτης που αποτυπώνει τις παρούσες ξηρασίες στην Ευρώπη από το πρόγραμμα Copernicus της ΕΕ προειδοποιεί για χαμηλές βροχοπτώσεις ή καταγράφει την απουσία υγρασίας του εδάφους σε πολλές περιοχές της βόρειας και νότιας Ισπανίας, της βόρειας Ιταλίας και της νότιας Γερμανίας, ενώ σχεδόν ολόκληρη η Γαλλία επηρεάζεται.
Γαλλία: Έλλειψη βροχοπτώσεων εξαιτίας του ανθρώπου
Η Γαλλία πρόσφατα κατέγραψε 32 συνεχόμενες ημέρες χωρίς σημαντικές βροχοπτώσεις, η μεγαλύτερη περίοδος ανομβρίας που έχει καταγραφεί στη χώρα από το 1959, όταν και άρχισαν να κρατούνται τα σχετικά στοιχεία. Μάλιστα η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία της Γαλλίας ανακοίνωσε ότι δεν αναμένεται σχεδόν καθόλου βροχόπτωση μέχρι το τέλος του μήνα.
Ο κλιματολόγος Σιμόν Μιτελμπεργκερ ανέφερε ότι έχει πέσει περίπου 75% λιγότερη βροχή στην Γαλλία τον φετινό Φεβρουάριο σε σχέση με το μέσο όρο του μήνα προηγούμενων ετών. Τους 9 από τους 12 τελευταίους μήνες η βροχόπτωση σημειώνει μείωση κατά 85% από το συνηθισμένο.
Σύμφωνα με το γαλλικό επιστημονικό ερευνητικό κέντρο CNRS, οι συγκρίσεις από τις ξηρασίες που σημειώθηκαν πριν το 1945 και μετά το 1945 αποκαλύπτουν ότι αυτή του περασμένου καλοκαιριού προκλήθηκε από την κλιματική αλλαγή που πυροδότησε ο άνθρωπος και ο φετινός χειμώνας παρουσίασε «τα ίδια χαρακτηριστικά».
Ως αποτέλεσμα, οι τοπικές αρχές και στα επτά μεγάλα ποτάμια της χώρας έλαβαν εντολή να επιβάλλουν περιορισμούς στο νερό, καθώς η κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα σχέδιο κρίσης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων, οι οποίες αναπόφευκτα θα οδηγήσουν φέτος σε λειψυδρία διαρκείας. Ο υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Κριστόφ Μπεσού, προειδοποίησε ότι η Γαλλία θα πρέπει να τα βγάλει πέρα με 40% λιγότερο νερό τα επόμενα χρόνια προσθέτοντας ότι η χώρα είναι ήδη σε «κατάσταση συναγερμού» και γι’ αυτό οι περιορισμοί σε ορισμένες περιοχές είναι απολύτως δικαιολογημένοι.
«Η κατάσταση είναι πολύ πιο σοβαρή απ’ ό,τι ήταν πριν από έναν χρόνο», ανέφερε ο Μπεσού. Οι πολίτες σε τέσσερις επαρχίες της Γαλλίας δεν επιτρέπεται πλέον να γεμίζουν τις πισίνες τους ή να πλένουν τα αυτοκίνητά τους, ενώ οι αγρότες πρέπει να μειώσουν στο μισό το νερό που χρησιμοποιούν για τις καλλιέργειές τους.
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χρησιμοποιώντας παρόμοιες φράσεις, με αυτές που είχε χρησιμοποιήσει όταν μιλούσε για τον πόλεμο στην Ουκρανία, έκανε λόγο για ένα «σχέδιο νηφαλιότητας» με σκοπό την εξοικονόμηση νερού και προειδοποίησε ότι η «ώρα της αφθονίας» έφτασε στο τέλος της.
«Όλοι μας θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί», τόνισε. Μεταξύ των σχεδίων της κυβέρνησης είναι να εκσυγχρονίσει την άρδευση των καλλιεργειών, η οποία αποτελεί το 80% της κατανάλωσης νερού το καλοκαίρι ενισχύοντας την ανακύκλωση των λυμάτων και μειώνοντας τις απώλειες λόγω διαρροής.
Ισπανία: Νερό με το… σταγονόμετρο
Από την άλλη ολόκληρη η Ισπανία βιώνει συνθήκες ξηρασίας από τον Ιανουάριο του 2022, αλλά η Καταλονία συγκεκριμένα βρίσκεται σε τόσο άσχημη κατάσταση που οι αρχές εισήγαγαν νόμους με σκοπό την μείωση της χρήσης νερού στις καλλιέργειες κατά 40%, σε βιομηχανικές χρήσεις κατά 15% και μείωση στην καθημερινή κατανάλωση ανά κάτοικο από τα 250 λίτρα στα 230 λίτρα.
Ο Ρουμπέν Ντελ Κάμπο, ο εκπρόσωπος της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας Aemet, ανέφερε ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι η κατάσταση δεν θα παρουσιάσει καμία βελτίωση τους επόμενους μήνες. Οι περιοχές που έχουν επηρεαστεί περισσότερο είναι το βορειότερο σημείο της χώρας, αλλά και περιοχές της Ανδαλουσίας και ο νότος της Καστίγια-Λα Μάντσα.
Αναφορικά με το ρόλο της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ο Ντελ Κάμπο ανέφερε ότι παρόλο που η ξηρασία ήταν πάντα ένα φυσικό φαινόμενο που συνέβαινε κατά καιρούς εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης της Ισπανίας, έχει παρατηρηθεί αλλαγή τις τελευταίες δεκαετίες.
«Έχουμε παρατηρήσει ότι οι ξηρασίες στα νότια της Ισπανίας διαρκούν περισσότερο και ότι όταν τελικά έρχονται οι βροχές αυτές είναι πιο σύντομες αλλά πιο έντονες. Είναι πολύ άσχημα κατανεμημένες. Όταν οι βροχοπτώσεις είναι ισχυρές δεν είναι τόσο χρήσιμες για να γεμίσουν ξανά οι πηγές του νερού και δεν βοηθούν στο κατάλληλο πότισμα των εδαφών. Γι’ αυτό χρειάζεται πιο ήπια βροχόπτωση», τονίζει.
Τον Ιανουάριο, η υπουργός Περιβάλλοντος της Ισπανίας, Τερέσα Ριμπέρα, προειδοποίησε για την αναπόφευκτη πραγματικότητα της κλιματικής έκτακτης ανάγκης, λέγοντας ότι η χώρα πρέπει να προετοιμαστεί για «πολύ μεγαλύτερους κύκλους ακραίας ξηρασίας και περιόδους απίστευτα σκληρών πλημμυρών».
Η μέση ποσότητα του διαθέσιμου νερού είχε μειωθεί κατά 12% από το 1980, σημείωσε η Ριμπέρα και οι προβλέψεις μιλούν για περαιτέρω πτώση μεταξύ 14% και 40% έως το 2050. «Δεν μπορούμε να εξαρτόμαστε αποκλειστικά από τη βροχή όταν θέλουμε να εγγυηθούμε την παροχή πόσιμου νερού ή νερό για διάφορες εργασίες», είπε.
Η κυβέρνηση της ενέκρινε τον Ιανουάριο ένα σχέδιο 23 δισ. ευρώ για την προστασία και τη βελτίωση των αποθεμάτων νερού επενδύοντας σε τομείς όπως οι υποδομές, η επεξεργασία και ο καθαρισμός του νερού, ο εκσυγχρονισμός της άρδευσης και η διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας.
Ιταλία: Νερό με το δελτίο
Η ιταλική κυβέρνηση από την άλλη φέρεται να ετοιμάζεται να δημιουργήσει μια ομάδα εργασίας που θα περιλαμβάνει μια «υπερ-επιτροπή» και αξιωματούχους από πολλά υπουργεία με σκοπό να εξευρεθούν λύσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της έντονης ξηρασίας, η οποία έχει ήδη αρχίσει να επηρεάζει τη γεωργία.
Η στάθμη των υδάτων στο Πάδο, τον μεγαλύτερο ποταμό της χώρας που διαπερνά αρκετές βόρειες και κεντρικές περιοχές της χώρας, ήταν 61% κάτω από τον μέσο όρο του Φεβρουαρίου. Ενώ οι πρόσφατες βροχοπτώσεις στην περιοχή μετρίασαν σε ένα βαθμό την πίεση, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ζιλμπέρτο Πιτσέτο, προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι μπορεί να χρειαστεί να τεθεί σε εφαρμογή δελτίο νερού σε ορισμένες περιοχές.
«Το πρόβλημα της ξηρασίας είναι σοβαρό», ανέφερε μιλώντας στην Corriere della Sera. «Φέτος οι χιονοπτώσεις ήταν οι μισές από την μέση ποσότητα χιονιού που πέφτει κάθε χειμώνα. Οι υδάτινες οδοί, οι λίμνες και οι ταμιευτήρες νερού είναι σε πολύ κρίσιμη κατάσταση και τα υδροηλεκτρικά φράγματα παρουσιάζουν πολύ μεγάλη πτώση».
Το εθνικό συμβούλιο έρευνας της Ιταλίας (CNR) δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι οι βροχοπτώσεις στα βόρεια ήταν 40% λιγότερες από το μέσο όρο το 2022, προσθέτοντας ότι η απουσία βροχοπτώσεων από τις αρχές του 2023 ήταν «σημαντική».
Ο επικεφαλής μετεωρολόγος, Λούκα Μερκάλι, είπε ότι η Ιταλία θα μπορούσε να αποφύγει την επανάληψη της ακραίας ξηρασίας του περασμένου καλοκαιριού μόνο εάν υπήρχαν άφθονες βροχοπτώσεις την άνοιξη. «Είναι η τελευταία ελπίδα», είπε. «Αν δεν έχουμε ανοιξιάτικη βροχή για δύο συνεχόμενα χρόνια, αυτό θα ήταν η πρώτη φορά που θα συμβεί».
Άλπεις χωρίς χιόνι
Στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, η έλλειψη βροχοπτώσεων έχει παρατηρηθεί μέχρι στιγμής κυρίως σε περιοχές των Άλπεων όπου οι χειμερινοί τουρίστες βρέθηκαν αντιμέτωποι με πίστες για σκι χωρίς χιόνι.
Στην επαρχεία του Τιρόλου στην Αυστρία, για παράδειγμα, οι πόλεις Λάντεκ και Ρέουτε κατέγραψαν τον πιο ξηρό χειμώνα που έχει σημειωθεί ποτέ, ενώ σε περιοχές της Ελβετίας οι δήμοι αναγκάστηκαν να παροτρύνουν και πάλι τους πολίτες να εξοικονομήσουν νερό, όπως έκαναν το περασμένο καλοκαίρι.
Όμως οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο αντίκτυπος της χειμερινής ξηρασίας πιθανότατα θα γίνει αισθητός στη Γερμανία και τις χαμηλότερες περιοχές της Αυστρίας τους επόμενους μήνες: λιγότερο χιόνι το χειμώνα σημαίνει λιγότερο λιώσιμο για να τροφοδοτήσει τα ποτάμια της κεντρικής Ευρώπης τους θερμότερους μήνες.
«Η σημερινή έλλειψη χιονοπτώσεων θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει η αυριανή καλοκαιρινή ξηρασία», δήλωσε η Μανουέλα Μπρούνερ, καθηγήτρια υδρολογίας και κλιματικών επιπτώσεων στο πανεπιστήμιο ETH της Ζυρίχης.
Ο μετεωρολόγος Γιόζεφ Έιτζινγκερ, του Ινστιτούτου Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας της Βιέννης, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων DPA: «Εάν ο καιρός της φετινής άνοιξης είναι παρόμοιος με αυτόν του 2022, η ξηρασία θα αυξηθεί σημαντικά». Επεσήμανε μάλιστα ότι τα επίπεδα νερού στη λίμνη Neusiedl, μια βασική πηγή νερού που απλώνεται στα σύνορα μεταξύ Αυστρίας και Ουγγαρίας, βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλό σημείο.
Αναπόφευκτη η ξηρασία και στην Ελλάδα
Δυστυχώς η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στη χώρα μας. Οι γεωργοί στις επαρχιακές περιοχές της Ελλάδας ήδη βιώνουν τον αντίκτυπο της έλλειψης βροχοπτώσεων με τις σοδειές διαρκώς να μειώνονται. Παράλληλα, δεν λείπουν οι περιοχές που τους καλοκαιρινούς μήνες αντιμετωπίζουν πρόβλημα και με την ποσότητα του πόσιμου νερού.
Μάλιστα, μία ελληνική μελέτη που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Νοέμβριο, απλώς επιβεβαίωσε τις δυσμενέστερες προβλέψεις καταλήγοντας ότι η Ελλάδα αναμένεται να έρθει αντιμέτωπη με συνθήκες σοβαρής ξηρασίας τα επόμενα χρόνια. Όπως προκύπτει από την έρευνα, η χώρα μας, σε κάποιες περιοχές, πρόκειται να βιώσει πιο έντονα και πιο παρατεταμένα επεισόδια ξηρασίας, με τη διάρκειά τους να αυξάνεται έως και κατά τέσσερις μήνες ανά πενταετία.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το φαινόμενο θα εκδηλωθεί στο εγγύς μέλλον στις περιοχές της Ανατολικής και Κεντρικής Ελλάδας και μετά το δεύτερο μισό του αιώνα θα πλήξει τη Δυτική Ελλάδα, ενώ άκρως ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι η ξηρασία προβλέπεται πολύ έντονη σε πεδινές περιοχές αγροτικού ενδιαφέροντος, όπως στη Θεσσαλία και την Ανατολική Κρήτη. Τα στοιχεία διαγράφουν ένα ζοφερό μέλλον: ερημοποίηση, χαμένες αγροτικές εκτάσεις, αύξηση του κινδύνου πυρκαγιάς.
Κατά τη διάρκεια της έρευνας υπολογίστηκε η συχνότητα με την οποία εμφανίζονται τα γεγονότα ξηρασίας, η σοβαρότητά τους, η ένταση της ξηρασίας και η διάρκειά της που υπολογίστηκαν σε κλίμακα 12μήνου και 6μήνου. Για να γίνει αυτό αξιοποιήθηκαν δύο δείκτες ξηρασίας, αποδεκτοί από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, το αν βρέχει περισσότερο ή λιγότερο από το κανονικό (SPI) και η κατακρήμνιση – εξατμισοδιαπνοή (SPEI).
«Διαπιστώσαμε ότι τόσο στο ενδιάμεσο όσο και στο χειρότερο σενάριο, η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει σοβαρή ξηρασία σε πολλές περιοχές. Η κατάσταση φαίνεται χειρότερη στο δεύτερο σενάριο και την περίοδο 2075 – 2100, οπότε βλέπουμε αύξηση της διάρκειας των επεισοδίων ξηρασίας στη χώρα μέχρι 4 μήνες ανά 5ετία, όμως ακόμη και στο ενδιάμεσο σενάριο προκύπτει ότι θα έχουμε παρατεταμένα επεισόδια κυρίως στις πεδινές περιοχές της Θεσσαλίας και της Ανατολικής Κρήτης», αναφέρει στα «ΝΕΑ» η φυσικός Νάντια Πολίτη, συνεργάτιδα του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικών Ερευνών του Ινστιτούτου ΙΠΡΕΤΕΑ του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», η οποία εκπονεί διδακτορική διατριβή στο πλαίσιο της οποίας υλοποιήθηκε η μελέτη.
«Όταν οι τιμές του 12μήνου είναι εκτός των φυσιολογικών ορίων, σημαίνει ότι στην περιοχή εκείνη η ξηρασία θα αποτελεί μια παρατεταμένη και σταθερή κατάσταση ενώ οι «μη φυσιολογικές» τιμές του 6μήνου αντιπροσωπεύουν πιο μεταβαλλόμενες, εποχικές θα μπορούσαμε να πούμε, συνθήκες ξηρασίας.
Και οι δύο δείκτες μάς έδειξαν αυξημένη σοβαρότητα της κατάστασης, με τον 12μηνο δείκτη να εκπέμπει σήμα κινδύνου για τις Κυκλάδες, την Κρήτη, τη Νότια Πελοπόννησο, τη Δυτική Ηπειρωτική Ελλάδα, την Κεντρική Μακεδονία και τη Θράκη την τελευταία 25ετία του αιώνα και εφόσον επικρατήσει το δυσμενέστερο σενάριο για την κλιματική αλλαγή.
Αντιθέτως, ο δείκτης του 6μήνου εμφανίζει μια διαφοροποίηση: από τις τιμές του προκύπτει ότι στο κοντινό μέλλον, δηλαδή την περίοδο 2025 – 2050, θα υφίστανται περιοδικά παρατεταμένα επεισόδια ξηρασίας οι περιοχές του κεντρικού και ανατολικού τμήματος της χώρας, όπου την περίοδο εκείνη αναμένεται μια πολύ σημαντική μείωση των βροχοπτώσεων, της τάξεως του 50%. Στο μακρινό μέλλον φαίνεται ότι θα επηρεαστούν κατά τον ίδιο τρόπο η Δυτική Ελλάδα και η Κρήτη», εξηγεί η Νάντια Πολίτη.
Giovanni Giustiniani


ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΠΡΙΝ ΓΙΝΕΙ ΑΓΙΟ .ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ , ΑΒΑΤΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ
Ένα από τα πιο ξεχωριστά σημεία της ελληνικής επικράτειας και η ιστορία του πριν γίνει το κέντρου του μοναχισμού. Το άβατο και οι περιπτώσεις που αυτό έχει σπάσει
Βουνό Άθως, Περιβόλι της Παναγίας, Άγιο Όρος. Η χερσόνησος του Άθω στο ανατολικότερο άκρο της Χαλκιδικής εδώ και αιώνες αποτελεί μια ξεχωριστή πολιτεία αφιερωμένη στην Παναγία και τον Θεό. Ένα ξεχωριστό αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού Κράτους που αποτελεί μια Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία με είκοσι Ιερές Μονές.
Ωστόσο, το πιο άγριο και τραχύ «πόδι» της Χαλκιδικής δεν ήταν πάντα ένας ιερός τόπος, αλλά αποτέλεσε ένα σημαντικό σημείο ήδη από την αρχαιότητα.
Όταν το Άγιο Όρος ήταν απλά Όρος
Φυσικά, η γεωμορφολογία της περιοχής δεν έχει αλλάξει εδώ και αρκετές χιλιετίες. Πάνω σε αυτή την χερσόνησο βρίσκεται το όρος Άθω, ύψους 2033μ. Η αρχαία ελληνική μυθολογία μας παρέχει πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες για το πώς το βουνό αυτό πήρε το όνομά του.
Πολύ εύκολα μπορεί να γίνει η σύνδεσή του με τον γίγαντα Άθω, ο οποίος είχε πάρει μέρος στην Γιγαντομαχία, την μεγάλη μάχη μεταξύ Θεών και Γιγάντων. Σύμφωνα με την μυθολογία, το όρος Άθως δημιουργήθηκε όταν ο γίγαντας Άθως άρπαξε ένα βράχο από το βουνό της Θράκης και το έριξε κατά των Θεών, ωστόσο αυτός έπεσε στην άκρη της Χαλκιδικής δημιουργώντας την εν λόγω χερσόνησο.
Σύμφωνα με μια άλλη παραλλαγή της ιστορίας, ο Άθως βρισκόταν στην χερσόνησο και αμυνόταν όταν ο Ποσειδώνας έριξε εναντίον του ένα κομμάτι βράχου που έκοψε από την Καναστραία άκρα της Παλλήνης. Ο βράχος καταπλάκωσε τον Άθω και το βουνό που δημιουργήθηκε στην Χερσόνησο είναι ουσιαστικά ο νεκρός γίγαντας. Υπάρχουν πάντως και άλλες αναφορές που υποστηρίζουν ότι το όνομα οφείλεται σε έναν άλλο Άθω, ο οποίος ήταν γιος του Ποσειδώνα και της Ροδόπης.
Αξίζει παράλληλα να αναφερθεί ότι ένα από τα προσωνύμια του Δία ήταν και το «Αθώος Ζεύς» επειδή στη κορυφή του ομώνυμου όρους της χερσονήσου υπήρχε μεγάλο άγαλμά του.
Πάρα πολλοί αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς έχουν αναφερθεί στην χερσόνησο της Χαλκιδικής, όπως ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, ο Δημοσθένης και ο Στράβων. Άλλωστε, η χερσόνησος του Άθω έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στους Περσικούς Πολέμους. Κατά την πρώτη εκστρατεία του Δαρείου εναντίον της Ελλάδας το 492 π.Χ., ο στόλος με αρχηγό τον Μαρδόνιο υπέστη ολοκληρωτική καταστροφή σε καταιγίδα που ξέσπασε στα νερά της Χερσονήσου και σύμφωνα με τον Ηρόδοτο οι Πέρσες έχασαν περίπου 300 πλοία και 20.000 άνδρες. Η καταιγίδα ανέκοψε την πορεία των Περσών και τους ανάγκασε να επιστρέψουν στην Ασία, για να ανασυνταχθούν.
Όταν πλέον βασιλιάς της Περσίας ήταν ο Ξέρξης επιχειρήθηκε για ακόμα μια φορά νέα εκστρατεία για υποδούλωση της Ελλάδας. Ο Ξέρξης θέλοντας να αποφύγει την πανωλεθρία του 492 π.Χ. διέταξε την κατασκευή μιας μεγάλης διώρυγας στην χερσόνησο του Άθω. Τόσο ο Ηρόδοτος όσο και ο Θουκυδίδης αναφέρονται στην διώρυγα, αλλά μεταγενέστεροι ιστορικοί την αμφισβήτησαν γράφοντας ότι ο Πέρσης βασιλιάς κατασκεύασε δίωλκο και όχι διώρυγα. Πάντως οι σημερινές έρευνες δείχνουν ότι πράγματι υπήρχε διώρυγα, η οποία βρίσκεται θαμμένη και έχει εντοπιστεί ανάμεσα στα χωριά Νέα Ρόδα και Τρυπητή. Το 2008 έγιναν έρευνες από Βρετανούς και Έλληνες μηχανικούς που έδειξαν την ακριβή της θέση αλλά και τις διαστάσεις της. Η διώρυγα έχει μήκος περίπου δύο χιλιόμετρα και πλάτος 30 μέτρα και το μέγιστο βάθος της υπολογίζεται στα 15 μέτρα. Είναι ορατή από μεγάλο ύψος, αφού η θέση έχει πάθει καθίζηση. Οι αρχαιολογικές έρευνες έχουν δείξει ότι αμέσως μετά τη χρήση της από τον Ξέρξη εγκαταλείφθηκε και με τα χρόνια επιχωματώθηκε.
Πολύ σημαντικές πληροφορίες για την Χερσόνησο μας δίνει ο αρχαίος γεωγράφος Σκύλαξ ο Καρυανδεύς (5ος αιω. πΧ). Αυτός στο έργο του «Περίπλους» αναφέρεται σε πέντε πόλεις που βρίσκονταν στην Ακτή της χερσονήσου: «Δίον Ελληνίς», «Κλεωναί Ελληνίς», «Χαράδρια Ελληνίς», «Ολόφυξος Ελληνίς» και «Σάννη Ελληνίς» (ή Ακρόθωοι-η σημερινή Ουρανούπολη), ενώ άλλοι γεωγράφοι παραδίδουν μερικές ακόμα.
Το Δίον στα βόρεια της Χερσονήσου αποτελούσε ένα ασφαλές λιμάνι στον Ακάνθιο κόλπο (κόλπος της Ιερισσού), όπου υπάρχουν αναφορές για αρχαιότητες ήδη από τον 11ο αιώνα. Στην περιοχή, κοντά στο ακρωτήριο Αράπης, διακρίνονται ως σήμερα θεμέλια και όστρακα κεραμικής των κλασικών χρόνων.
Στην παραλία της Μονής Χιλανδαρίου, στον απόκρημνο και βραχώδη λόφο, γνωστό ως «Μικρή Σαμάρεια» είναι ορατά σε μεγάλη έκταση θεμέλια κτισμάτων, ενώ στην αμμώδη ακτή ανάμεσα στον χιλανδαρινό αρσανά και στο Μονύδριο του Αγίου Βασιλείου οι φουρτούνες έχουν αποκαλύψει τάφους και αγγεία της Εποχής του Σιδήρου, με πλούσιο υλικό να έρχεται στο φως μετά από μεγάλη καταιγίδα το 2003. Για τους αρχαιολόγους η πόλη της Σαμάρειας, με λιμάνι στον αρσανά της Μονής Χιλανδαρίου πρέπει να είναι η Ολόφυξος και είναι ενδεικτικό πως μνεία των «Ολοφυξίων» γίνεται σε επιγραφή που βρέθηκε σε σαρκοφάγο της παρακείμενης Μονής Εσφιγμένου.
Στην άκρη της αθωνικής χερσονήσου βρισκόταν η πόλη Ακρόθωοι, αλλά τα ευρήματα είναι ελάχιστα και η εκτίμηση είναι πως για την ανέγερση του τεράστιου μοναστηριού της Μεγίστης Λαύρας, χρησιμοποιήθηκε όλο το έτοιμο οικοδομικό υλικό.
Ο πιο σημαντικός αρχαιολογικός χώρος του Αγίου Όρους είναι στην πλαγιά της Μονής Κωνσταμονίτου (ή Κασταμονίτου), όπου υπάρχει ο μεγάλος ελαιώνας του μοναστηριού. Στην κορυφή του λόφου διακρίνονται τα θεμέλια της οχύρωσης της ακρόπολης και στην πλαγιά κατάλοιπα κατοικιών, ενώ έχει βρεθεί κεραμική αρχαϊκής και κλασικής εποχής, καθώς και υπολείμματα μεταλλουργικών εργασιών. Εκτιμάται με μεγάλη βεβαιότητα ότι ο χώρος ταυτίζεται με την αρχαία Θύσσο, μια άλλη πόλη της Χερσονήσου.
Σε παλαιότερους χρόνους στην περιοχή φαίνεται ότι κατοικούσαν Θράκες, ωστόσο από νωρίς ελληνικά φύλα είχαν εποικίσει την χερσόνησο (εξ ου και το προσωνύμιο «Ελληνίς» του Σκύλακα). Έτσι, την εποχή πια του Θουκυδίδη στη περιοχή ζούσαν μαζί ελληνικοί και βαρβαρικοί λαοί μεταξύ των οποίων Χαλκιδείς, Πελασγοί, Βισάλτες, Κρηστώνες και Ηδώνες. Οι ελληνικές πόλεις του Άθωνα ήταν μάλιστα μέλη της Αθηναϊκής συμμαχίας πληρώνοντας τον ανάλογο φόρο. Μετά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, οι πόλεις υπάχθηκαν στη τοπική Συμπολιτεία της Ολύνθου και τελικά στο Μακεδονικό κράτος υπό τον βασιλιά Φίλιππο τον Β΄, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
«Στο Άγιον Όρος δεν έχουν γίνει συστηματικές ανασκαφές. Κι αυτό κυρίως λόγω του Αυτοδιοίκητου και του ειδικού νομικού καθεστώτος, που δυσκολεύει την έρευνα, επειδή οι μοναχοί θέλουν ησυχία και ακολουθούν τους δικούς τους ρυθμούς. Επιπλέον είναι ένας τόπος αφιερωμένος στην Παναγία και αυτό δημιουργεί μια τύπου «αντιπαλότητα» με την αρχαιότητα», εξηγεί στη Voria.gr, ο αρχαιολόγος, Ιωακείμ Παπάγγελος, ο οποίος έχει κάνει και τις περισσότερες ανασκαφές στην χερσόνησο.
«Η ανεύρεση σπαραγμάτων, όπως οικοδομικά κατάλοιπα, κεραμική, επιγραφές, αντικείμενα μεταλλοτεχνίας, οδηγεί στο συμπέρασμα πως στην αρχαιότητα υπήρχαν πόλεις, με ενεργό πληθυσμό, που άκμασαν κυρίως στα παράλια και λιγότερο στο εσωτερικό που είναι άγριο και αφιλόξενο», προσθέτει ο κ. Παπάγγελος.
Η μετατροπή σε… Άγιο
Το τραχύ έδαφος της Χερσονήσου- ειδικά στα σημεία μακριά από τις Ακτές- αποτέλεσε από πολύ νωρίς έναν ιδανικό τόπο για ηρεμία, απομόνωση και περισυλλογή, όπως όριζε ο μοναστικός βίος της «νέας» θρησκείας που εμφανίζεται στην εποχή των ρωμαϊκών χρόνων. Άλλωστε οι αρχαίες πόλεις της περιοχής φέρεται να είχαν καταστραφεί αφήνοντας έρημο τον τόπο, ενώ όταν στην Κωνσταντινούπολη ξέσπασε η Εικονομαχία αρκετοί μοναχοί προσπάθησαν να βρουν καταφύγια σε νέους τόπους. Σύμφωνα με στοιχεία φαίνεται ότι ήδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα αρχίζουν να ζουν μοναχοί στο Όρος.
Το πρώτο μοναστικό κέντρο, η Μεγάλη Βίγλα, χτίστηκε το 866, ενώ έναν περίπου αιώνα μετά – το 958 – ο Αθανάσιος Αθωνίτης έφτασε εκεί και με την υποστήριξη του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά και ίδρυσε την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας (963). Μάλιστα, ήδη το 885 με χρυσόβουλο του Αυτοκράτορα Βασιλείου Α΄, ο Άθως ορίσθηκε ως αποκλειστικός τόπος διαμονής ασκητών αποκλειομένων οποιονδήποτε άλλων κοσμικών, ακόμα και ποιμένων ή γεωργών.
Η μετονομασία του όρους σε «άγιο» καταγράφεται για πρώτη φορά στον Βίο των μαρτύρων της Τιβεριούπολις του Θεοφύλακτου Αχρίδος (περί το 1090), όπου διαβάζουμε: «τὸ πάλαι μὲν ἱερόν, νῦν δὲ ἃγιον ὃρος λεγόμενον καταλαμβάνει». Κατά το θεωρούμενο πρώτο Τυπικό που επικύρωσε ο Αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής (969-976), ο Άθως καλείται απλώς «Όρος». Ίσως αυτή να ήταν η συνήθης τότε ονομασία του χώρου.
Η επικράτηση όμως του ονόματος «Άγιον Όρος» φαίνεται να έγινε κατά το πρώτο μισό του 12ου αιώνα, συγκεκριμένα σε χρυσόβουλο έγγραφο του Αυτοκράτορα Αλέξιου Α’ Κομνηνού προς την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας το 1144, η οποία αναγνωρίζεται οριστικά και επίσημα και επιβάλλεται το νέο όνομα όπως αναγράφεται σε αυτό: «Εφεξής το όνομα του Άθω καλείσθαι Άγιον Όρος παρά πάντων». Σε μεταγενέστερα αυτοκρατορικά και άλλα έγγραφα αναφέρεται ως «Το Αγιώνυμον Όρος του Άθω».
Σήμερα στο Άγιο Όρος υπάρχουν 20 μοναστήρια από τα οποία τα 17 είναι ελληνικά, ένα ρώσικο, ένα βουλγάρικο και ένα σέρβικο. Στις μονές, εκτός από τον κοινοβιακό τρόπο ζωής υπήρχε και ο ιδιόρρυθμος, δηλαδή όταν ο κάθε μοναχός ζούσε κατά μόνας και όχι κοινοβιακά με τους υπόλοιπους. Αυτός ο τρόπος ζωής υπήρχε μέχρι πριν λίγα χρόνια, αλλά τώρα όλες οι μονές ακολουθούν τον κοινόβιο τρόπο ζωής.
Όλες οι μονές ακολουθούν το Ιουλιανό ημερολόγιο (δηλαδή 13 μέρες πίσω) και υπολογίζουν την έναρξη της ημέρας με τη δύση του ηλίου, εκτός από τη μονή Ιβήρων όπου η ημέρα ξεκινά από την ανατολή.
Το άβατο και οι γυναίκες που το παραβίασαν
Το Άγιο Όρος ήδη από το 539 αποτελεί άβατο για τις γυναίκες και απαγορεύεται πλήρως η πρόσβασή τους σε αυτό.
Η πρώτη γενική μνεία αβάτου στην περιοχή απαντά σε Πράξη (σιγίλλιο) του αυτοκράτορα Βασιλείου Α’, που εκδόθηκε το 883, με το οποίο θεσπίστηκε η απαγόρευση να εισέρχονται στην περιοχή του Αθω ακόμη και βοσκοί με τα κοπάδια τους.
«Απαγορεύεται να εισέρχονται στον Αθω ευνούχοι και αγένειοι νέοι, ακόμα και τα παιδιά των κτιστών και των εργατών» αναγράφεται ρητά στον «Τράγο» του Ιωάννη Τσιμισκή («τράγος», γιατί έχει συνταχτεί πάνω σε περγαμηνή από δέρμα τράγου και πρόκειται για το «Τυπικό του Ιωάννη Τσιμισκή», που χρονολογείται από το 972).
Στο τυπικό της Μεγίστης Λαύρας που συντάχθηκε το έτος 969 αναφέρεται ότι «Η είσοδος γυναικών απαγορεύεται ρητά στο πρώτο τυπικό του Αγίου, όπως και αγενείων παίδων και θηλυκών ζώων». Το άβατο περιφρουρήθηκε πλήρως με αυτοκρατορικά διατάγματα και του Κωνσταντίνου Θ’ Μονομάχου και του Μανουήλ Παλαιολόγου, αλλά και με πατριαρχικά έγγραφα και σιγίλλια.
Ωστόσο, το άβατο φαίνεται ότι ίσχυε και παλιότερα.
Στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου βρίσκεται η εικόνα της Παναγίας της «Αντιφωνήτριας». Σύμφωνα με την αγιορείτικη παράδοση, η ονομασία της οφείλεται στην εποχή που η κόρη του αυτοκράτορος Θεοδοσίου, Πλακιδία, θέλησε να επισκεφτεί το Αγιον Ορος το 382. Οι μοναχοί την περίμεναν στο μικρό λιμάνι όπου άκουσαν την επιθυμία της να προσκυνήσει τον ναό. Τότε η εικόνα της Παναγίας μίλησε: «Τι θέλει μια γυναίκα εδώ, όπου η βασίλισσα είναι μία;» είπε. Η κόρη του Αυτοκράτορα γονάτισε τρομαγμένη και η εικόνα της Παναγίας ονομάστηκε «Αντιφωνήτρια». Το γεγονός αυτό λέγεται ότι ήταν η αφορμή να καθιερωθεί το «άβατο» του Αγίου Όρους για τις γυναίκες.
Πάντως, υπάρχουν αναφορές ότι στην ευρύτερη περιοχή του Άθω υπήρχε άβατο και στην αρχαιότητα μόνο που τότε ίσχυε για τους άντρες. Ο Αγιορείτης μοναχός Ανδρέας, γράφει για την Ουρανούπολη: «Η πόλις αυτή ήτο αφιερωμένη στην αγροτέραν θεάν Αρτεμιν, με αυστηρούς νόμους και ίδιον νόμισμα. Σ’ αυτήν κατοικούσαν μόνο γυναίκες, κυρίως νέες παρθένες που προορίζονταν να γίνουν ιέρειες στα διάφορα ειδώλια της Αρτεμης. Στην Ουρανούπολη απαγορευόταν η είσοδος στους άνδρες. Όσοι παραβίαζαν το άβατο θανατώνονταν»!
Η αιτία πίσω από το άβατο σήμερα είναι διπλή. Αφενός, το Άγιο Όρος θεωρείται κήπος και περιβόλι της Θεοτόκου και γι’ αυτό τιμάται ως έφορος και ηγουμένη του οπότε δεν χωρά εκεί άλλη γυναίκα. Μάλιστα, υπάρχουν αγιορείτικες παραδόσεις περί επεμβάσεων της ίδιας της Παναγίας για να απομακρυνθούν γυναίκες που παραβιάζουν το Άβατο, όπως στην περίπτωση της Πλακιδίας.
Από την άλλη, βασική αιτία είναι η διαφύλαξη της παρθενίας των μοναχών και η αφιέρωση τους στη Θεοτόκο χωρίς «πονηρούς» περισπασμούς.
Οι γυναίκες σήμερα μπορούν να φτάσουν μέχρι τα λιμάνια που οδηγούν στην ιερή περιοχή, ενώ αν βρίσκονται σε κάποιο πλοίο, αυτό πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση 500 μέτρων από τις ακτές. Στο όρος απαγορεύεται μάλιστα η παρουσία ακόμα και θηλυκών ζώων – οι μοναχοί δεν έχουν κότες και προμηθεύονται τα τυχόν αυγά που χρειάζονται από αλλού! Μόνη εξαίρεση αποτελούν οι γάτες αλλά και τα άγρια ζώα τα οποία δεν μπορούν να ελέγξουν.
Μάλιστα, σε δημοσίευμα του BBC, αναφέρεται ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκταση στον κόσμο όπου ισχύει μια τέτοια απαγόρευση.
Ωστόσο, η ύπαρξη του άβατου δεν σημαίνει ότι καμία γυναίκα δεν έχει πατήσει το πόδι της στο όρος μετά τη θέσπισή του. Ήδη από τα βυζαντινά χρόνια έχουν καταγραφεί τέτοιες παραβιάσεις.
Η πρώτη «επίσημη» παραβίαση του άβατου έγινε το 1346, όταν η σύζυγος του αυτοκράτορα των Σέρβων Στεφάνου Δουσάν, Ελένη, επισκέφτηκε τη σερβική Μονή Χιλανδαρίου, όμως δεν εισήλθε μέσα σε αυτή, ενώ η σύζυγος του αυτοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγου επισκέφθηκε το 1404 τη Μονή της Μεγίστης Λαύρας.
Η μητέρα του Μωάμεθ Β’ του Πορθητή, Μάρα Μπράνκοβιτς- χριστιανή στο θρήσκευμα και κόρη του Σέρβου βασιλιά Γεωργίου, κτήτορα του καθολικού της Μονής Αγίου Παύλου- μετά την άλωση της Πόλης επισκέφτηκε τη Μονή Αγίου Παύλου για να προσφέρει τα δώρα των τριών Μάγων, που είχαν αρπάξει οι κατακτητές από την Αγια Σοφιά. Ωστόσο ο θρύλος λέει ότι επενέβη η Παναγία και την εμπόδισε με υπερφυσικό τρόπο να ανέβει στο Όρος, με αποτέλεσμα να παραδώσει τα δώρα στους μοναχούς και να φύγει.
Κατά την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, «περί τας πεντακισχιλίας ψυχάς γυναικοπαίδων» ζήτησαν άσυλο στο Άγιο Όρος λόγω της καταδίωξης από τον Τούρκο πασά Αβδουλαμπούτ, ωστόσο αυτός τις καταδίωξε και μέσα στο Όρος, κατασφάζοντάς τες. Επίσης, το 1854, στον ξεσηκωμό του Τσάμη Καρατάσου, γυναικόπαιδα από την Ιερισσό μπήκαν στο Άγιον Όρος αναζητώντας προστασία.
Παραβίαση έγινε επίσης το 1850, όταν ο Βρετανός πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη Στράτφορντ Κάνιγκ πήρε μαζί του τη σύζυγό του στην επίσκεψή του στο Άγιο Όρος. Ο πατριάρχης Άνθιμος, σε μεταγενέστερη επιστολή του επεσήμαινε ότι κατανοούνται οι λόγοι της εξαίρεσης, συνιστώντας ωστόσο αυστηρά να μην επαναληφθεί.
Το 1882 η μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας Αλεξάνδρα Πετρόβνα προσπάθησε να προσκυνήσει σε Μονή του Αγίου Όρους, αλλά μεταπείστηκε και επέστρεψε άπρακτη. Την εποχή εκείνη λένε οι φήμες ότι έφτασαν νύχτα Ρωσίδες προσκυνήτριες και με τη βοήθεια ομοεθνών τους μοναχών μπήκαν στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα.
Το 1905 η νεαρή Ρωσίδα πριγκίπισσα Τατιάνα Νικήτα (φωτό) φιλοξενήθηκε από φίλο της μοναχό στη Μονή Παντελεήμονος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το 1942 παραβίασε το άβατο η σύζυγος του λαϊκού γραμματέα της μονής Σίμωνος Πέτρας και στις 22 του ίδιου μήνα και χρόνου η αρραβωνιαστικιά υπαλλήλου μαγαζιού της Δάφνης και άλλες γυναίκες, όλες στο επίνειο των Καρυών. «Η Ιερά Κοινότητα όμως δεν επέτρεψε να γίνει καθεστώς και προέβη σε άμεση απέλασή τους», σημειώνεται.
«Το καλοκαίρι του 1944, μπήκαν από την Ιερισσό γυναικόπαιδα στο Άγιον Όρος (Μονή Εσφιγμένου) ζητώντας προστασία. Στους εκπροσώπους που έστειλε η Ιερά Κοινότητα, για να δουν τι συμβαίνει, “οι οικογένειες δήλωσαν ότι κατέφυγαν στο Άγιον Όρος, γιατί κινδύνευε η ζωή τους και ότι θα αποχωρήσουν με την πρώτη ευκαιρία. Η.Ι.Μ. Εσφιγμένου προθυμοποιήθηκε να τους συμπαρασταθεί και προσφέρθηκε να τους μεταφέρει στην Ιερισσό με βενζινόπλοιο», αναφέρεται σχετικά στο δημοσίευμα, όπου επίσης σημειώνεται ότι στις 16 Οκτωβρίου 1948 επιτέθηκε στις Καρυές τμήμα της VI Μεραρχίας του ΔΣΕ, που την αποτελούσαν 400 άνδρες και γυναίκες ένοπλες, για να προμηθευθούν τρόφιμα.
Σε άλλες περιπτώσεις, όπως αναφέρεται στο Pontos News, έχει αναφερθεί το 1930 παραβίαση από την εκλεγείσα εκείνη τη χρονιά Μις Ευρώπη, Αλίκη Διπλαράκου, η οποία επιβαίνουσα φιλοξενούμενη σε θαλαμηγό εφοπλιστή, έπιασε σε αγιορείτικο λιμάνι με τη βοήθεια μοναχού. Ακόμη η Γαλλίδα δημοσιογράφος Μαρίζ Σουαζί είχε ισχυριστεί πως το 1929 είχε μπει στο Άγιο Όρος ντυμένη ανδρικά και έμεινε ένα μήνα, εμπειρία την οποία περιέγραψε στο βιβλίο «Ένας μήνας με τους άνδρες στο Αγιον Όρος». Επίσης, η Μαρία Ποιμενίδου το 1953, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Εμπρός», είχε μπει ντυμένη σαν άνδρας και παρέμεινε τρεις ημέρες, επισκεπτόμενη τις περισσότερες μονές. Η πράξη της Ποιμενίδου οδήγησε στην ψήφιση του Ν.Δ 2623/1953, που προβλέπει φυλάκιση μέχρι ενός έτους για τους παραβάτες.
Το άβατο προσπάθησε να σπάσει και η Μαλβίνα Κάραλη, η οποία επιχείρησε να ανέβει στο όρος ντυμένη σαν άνδρας. Το 2008 η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Λίτσα Αμανατίδου και ομάδα πέντε γυναικών διαμαρτυρόμενες για εδαφικές διεκδικήσεις μοναστηριών παραβίασαν τα σύνορα της Αθωνικής Πολιτείας.
ΟΞΦΟΡΔΗ vs ΚΕΙΜΠΡΙΤΖ . Η ΑΙΩΝΙΑ ΚΟΝΤΡΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ (vid)
Τα δύο πιο διάσημα και παλαιότερα πανεπιστήμια στην Αγγλία, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ είναι γνωστά ως Oxbridge. Η ιστορία των ιδρυμάτων τους χρονολογείται από περισσότερα από 750 χρόνια. Σε αυτό το διάστημα πολλοί πολιτικοί και επιστήμονες έχουν παραχθεί από αυτούς. Υπήρξε ανταγωνισμός μεταξύ των δύο από την αρχή.
Είναι αρχές του 1209 μΧ , 83 χλμ βορειοδυτικά του Λονδίνου μαίνεται αναταραχή στο επισκοπικό πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (ίδρυση 1096 μΧ) ανάμεσα σε κατοίκους της κωμόπολης (τότε) και σε καθηγητές και φοιτητές του πανεπιστημίου με αιτία την μη καταβολή μισθών σε φοιτητές που παρείχαν γεωργικές εργασίες . Αποτέλεσμα ήταν μια ομάδα λόγιων καθηγητών με αρκετούς φοιτητές να αποχωρήσουν και να εγκατασταθούν στην περιοχή του Cam 79 χλμ ανατολικά ιδρύοντας το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ .

Από τότε κρατάει η μεγάλη κόντρα των δυο ιδρυμάτων που στο πέρασμα των αιώνων είχε να επιδείξει επικούς καυγάδες , ραντεβού για επίλυση διαφορών με τραυματισμούς , αποκλεισμοί κυρίως καθηγητών που έτυχε είτε να σπουδάσουν ή να διδάξουν σε κάποιο από τα δύο αντίπαλα πανεπιστήμια και πολλά άλλα που έφθασαν να κοσμούν τίτλους εφημερίδων .
η κόντρα τους ισχύει μέχρι και στην βράβευση Νόμπελ στην οποία προηγείται το Κέιμπριτζ με 93 Νόμπελ και πολύ πιο πίσω η Οξφόρδη με 38 ( παρόλα αυτά είναι και το νο 1 και 2 παγκοσμίως )
The Boat Race. Έτσι ονομάζεται ο κωπηλατικός αγώνας μεταξύ των Πανεπιστημίων της Οξφόρδης και του Κέιμπριτζ που γίνεται κάθε χρόνο στις αρχές της Άνοιξης στον Τάμεση. Είναι ένα γεγονός που παρακολουθεί πολύς κόσμος, αφού στις όχθες του ποταμού σπεύδουν περίπου 250.000 κόσμος ενώ άλλα 7-9 εκατομμύρια Βρετανοί το βλέπουν από την τηλεόραση.
Το Cambridge έχει το προβάδισμα στις νίκες με 83 έναντι 77 της Οξφόρδης!

Είναι διαφορετικοί με πολλούς τρόπους. Μερικές από τις διαφορές τους είναι:
Η περιοχή γύρω από το Cambridge ονομάζεται Silicon Fen και φιλοξενεί πολλούς κατασκευαστές υψηλής τεχνολογίας. Η Οξφόρδη είναι συνδεδεμένη με την αυτοκινητοβιομηχανία. Η BMW κατασκευάζει το Mini στην Οξφόρδη.
Δείτε πιο κάτω ένα βίντεο με τα δύο πανεπιστήμια από αέρος !
Τα δύο πανεπιστήμια χρησιμοποιούν διαφορετικούς όρους για διάφορα θέματα. Για παράδειγμα, το JCR χρησιμοποιείται για να αναφέρεται σε ένα προπτυχιακό αγόρι φοιτητή, αλλά στο Cambridge η πλήρης μορφή του είναι το «Junior Combination Room» ενώ στην Οξφόρδη είναι το «Junior Common Room». Και οι δύο έχουν τρεις όρους του ακαδημαϊκού έτους, αλλά τα ονόματα είναι διαφορετικά. Στο Κέιμπριτζ ονομάζονται Michaelmas, Lent και Easter, ενώ στην Οξφόρδη τα ονόματα είναι Michaelmas, Hilary και Trinity. Στα περισσότερα κολέγια του Cambridge οι μεγάλες χορτάνιες ενώσεις ονομάζονται «γήπεδα». Στην Οξφόρδη αναφέρονται ως «τετράπλευρα» ή τετράκλινα.
Έχουν επίσης διαφορετικά συστήματα συνεντεύξεων. Η Οξφόρδη συνενώνει τους υποψήφιους σε περισσότερα από ένα κολέγια και συχνά τους ζητάει να παραμείνουν περισσότερο στην πόλη ώστε να μπορούν να τους καλέσουν για μεταγενέστερες συνεντεύξεις. Η διαδικασία επιλογής είναι ταχύτερη και δημοσιεύουν συνήθως το αποτέλεσμα πριν από τα Χριστούγεννα. Από την άλλη πλευρά, το Cambridge προσφέρει στους φοιτητές μια δεύτερη συνέντευξη αν αποτύχουν να φτάσουν στο κολέγιο της πρώτης επιλογής τους. Οι συνεντεύξεις είναι πιο σύντομες εδώ. Τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων είναι γενικά τον Ιανουάριο ή το τέλος Δεκεμβρίου. Και τα δύο πανεπιστήμια ξεκινούν τη διαδικασία συνέντευξης στα μέσα Δεκεμβρίου.
Η Οξφόρδη είναι πιο δημοφιλής στις ταινίες. Συχνά υπάρχουν πολλοί κινηματογράφοι. Ένα διάσημο παράδειγμα είναι η ταινία του Harry Potter. Αυτή η ταινία γυρίστηκε σε διάφορες τοποθεσίες της Οξφόρδης. Η αρχιτεκτονική και ο σχεδιασμός της πόλης συγκεντρώνουν περισσότερους παραγωγούς και τουρίστες. Το Cambridge διαθέτει επίσης τα διάσημα τουριστικά σημεία και τοποθεσίες που προτιμούν οι παραγωγοί ταινιών. Το Chapel College Kings είναι ένα από τα πιο ελκυστικά σημεία στο Cambridge. Το Punting είναι λιγότερο δημοφιλές στην Οξφόρδη από το Cambridge καθώς η Οξφόρδη δεν έχει την εγγύτητα ως Cambridge για το σκοπό αυτό.
Οι φημισμένοι δάσκαλοι
Τα δύο πανεπιστήμια διαγωνίζονται και στο ποιο θα τραβήξει το ενδιαφέρον καθηγητών που θα διδάξου και θα αποτελέσουν πηγή έμπνευσης αλλά και διαφήμισης ( μη ξεχνάμε πως στην ουσία πρόκειται για ιδιωτικά ιδρύματα )
Το Κέιμπριτζ έχει να επιδείξει μια πλειάδα παγκοσμίως γνωστών επιστημόνων που πολλοί από αυτούς έχουν θεμελιώσει την σύγχρονη επιστήμη έχοντας στο πανεπιστήμιό του την πιο περιζήτητη έδρα με τον μεγαλύτερο κύρος παγκοσμίως . Αυτήν της Λουκασιανής έδρας των μαθηματικών την οποία κατείχαν και κατέχουν ως σήμερα 18 μόλις δάσκαλοι όπως ο Ισαάκ Νεύτωνας , ο Ισαάκ Μπάροου , ο Πολ Ντιράκ , ο Νίλς Μπορ , ο Στίβεν Χοκινγκ , και εσχάτως ως σήμερα ο Μάικλ Γκριν θεμελιωτής της θεωρίας των χορδών .
ΦΑΒΕΛΕΣ . ΟΙ ΠΑΡΑΓΚΟΥΠΟΛΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΚΛΗΡΩΝ
Οι φαβέλες είναι κοινότητες που αποτελούνται από φτωχογειτονιές με κατοικίες χαμηλού εισοδήματος, που συνήθως δεν έχουν τις απαραίτητες υποδομές όπως δίκτυο αποχέτευσης, ύδρευση, ενέργεια, κέντρο υγείας, αποκομιδή σκουπιδιών, σχολεία, μέσα μαζικής μεταφοράς και άλλα πολλά.
Αυτές οι παραγκουπόλεις είναι χτισμένες εκτός σχεδίου πόλεως, συνήθως πάνω σε πλαγιές λόφων και στις όχθες ρεμάτων και ποταμών. Τα σπίτια είναι χτισμένα από ξύλο ή τούβλα, πολλά από αυτά με περισσότερους από έναν ορόφους, το ένα πάνω στο άλλο και κολλημένα χωρίς αποστάσεις, δημιουργώντας έτσι πυκνοκατοικημένες περιοχές.

Φαβέλα στην Κολομβία στην πόλη Μεντεγίν
Οι φαβέλες σήμερα είναι η ζωντανή έκφραση των κοινωνικών ανισοτήτων, της περιθωριοποίησης και του κοινωνικού αποκλεισμού ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού των μεγάλων πόλεων, στον υπανάπτυκτο ή αναπτυσσόμενο κόσμο. Στη Βραζιλία αυτό το σύμπλεγμα κτιρίων ονομάζεται φαβέλα, στο Περού (barriadas), στη Χιλή (callampas), στη Βενεζουέλα (barrios). Βασικά η φαβέλα είναι αποτέλεσμα του Καπιταλισμού που επικρατεί σήμερα σχεδόν σε όλο τον κόσμο.
Ποια είναι η μεγαλύτερη φαβέλα της Βραζιλίας;
Σήμερα, οι φαβέλες έχουν γίνει μέρος του τοπίου πολλών πόλεων της Βραζιλίας. Ένα τρανό παράδειγμα είναι η μεγαλύτερη φαβέλα της Βραζιλίας που ονομάζεται Rocinha (προφέρεται ως Χοσίνια), που χτίστηκε στο λόφο Dois Irmãos (σημαίνει τα δύο αδέρφια), στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όπου κατοικούν περίπου 100.000 κάτοικοι.
Από το 1980, οι φαβέλες υπόκεινται σε πολιτική αστικοποίηση και η ενσωμάτωση τους στην πόλη δημιούργησε τον όρο «κοινότητα», με σκοπό να μη χρησιμοποιείται η λέξη φαβέλα που δυστυχώς έχει αρνητικό αντίκτυπο.
Ωστόσο, αυτή η λέξη φαίνεται να μην πτοεί τους κατοίκους της φαβέλας οι οποίοι είναι περήφανοι για τη γειτονιά τους, κάτι που διαπιστώνεις και από τα τραγούδια τους, στα οποία συχνά εξυμνούν τη φαβέλα.
Η πολιτιστική κουλτούρα της φαβέλας
Άλλωστε, δεν είναι κρυφό ότι τα μεγαλύτερα ταλέντα της Βραζιλίας προέρχονται από τις φαβέλες. Σχεδόν το 90% των ποδοσφαιριστών της Εθνικής Βραζιλίας μεγάλωσαν στις φαβέλες. Μερικοί από αυτούς είναι ο Νειμάρ, ο Ροναλντίνιο, ο Αντριάνο, ο Βινίσιους της Ρεάλ, ο Τιάγκο Σίλβα και πολλοί άλλοι.
Η Σάμπα επίσης ξεκίνησε από τις φαβέλες και οι περισσότεροι τραγουδιστές αυτής της πασίγνωστης βραζιλιάνικης μουσικής έχουν επίσης καταγωγή από αυτές τις φτωχογειτονιές. Γενικά, πάρα πολλοί καλλιτέχνες της Βραζιλίας μεγάλωσαν στις φαβέλες.
Πως δημιουργήθηκαν οι φαβέλες
Οι πρώτες φαβέλες άρχισαν να εμφανίζονται στο αστικό τοπίο του Ρίο ντε Τζανέιρο το 1897, όταν επετράπη στους στρατιώτες που επέστρεψαν από τον Πόλεμο του Canudos να χτίσουν τις παράγκες τους σε περιοχές που ήταν εκτός σχεδίου πόλεως όπως οι πλαγιές των λόφων.
Η εγκατάσταση αυξήθηκε από τη δεκαετία του 1950 και μετά, περίοδος κατά την οποία η χώρα υπέστη μεγάλες οικονομικές αλλαγές, κυρίως λόγω της εκβιομηχάνισης των μεγάλων πόλεων και της ραγδαίας αύξησης του πληθυσμού.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970, πολλοί εργάτες εγκατέλειψαν τον αγροτικό κλάδο και την ύπαιθρο και εγκαταστάθηκαν στις πόλεις με σκοπό να βρουν νέα εργασία.
Καθώς η οικονομία δεν ήταν σε θέση να απορροφήσει όλη τη διαθέσιμη εργατική τάξη, ξεκίνησε η φτωχοποίηση μεγάλου μέρους του πληθυσμού και η αισθητή επιδείνωση της αστικής ζωής. Σήμερα, πολλοί άνθρωποι στερούνται τα βασικά που είναι το φαγητό και η κατοικία. Για να έχεις αυτά όμως χρειάζεται δουλειά.
Έτσι, λόγω της ανεργίας αναπτύχθηκαν αυτές οι κοινότητες των φτωχών ανέργων που στη συνέχεια ονομάστηκαν φαβέλες. Σήμερα η ανεργία, η πείνα και η ανισότητα που επικρατεί στις φαβέλες σε σχέση με την υπόλοιπο κόσμο έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της εγκληματικότητας.
Η εγκληματικότητα στις Φαβέλες

- Οι φτωχές συνθήκες ζωής στις φαβέλες συχνά τροφοδοτούν το έγκλημα. Το εμπόριο ναρκωτικών ανθεί, με πρωταγωνιστές νεαρά αγόρια και εφήβους που είναι τέσσερις με πέντε φορές πιο πιθανό να πεθάνουν πριν τα 21, όπως αναφέρει η The Guardian.
- Οι συμμορίες δεν ανοίγουν πόλεμο μόνο εναντίον άλλων παραγκουπόλεων της Βραζιλίας, αλλά και εναντίον της αστυνομίας, ειδικά το καλοκαίρι του 2016, όταν η κυβέρνηση αναγκάστηκε να διορίσει αμέτρητες μονάδες καταστολής της αστυνομίας.
- Παρόλο που οι μονάδες αυτές αρχικά αύξησαν την ασφάλεια όταν πρωτοεμφανίστηκαν το 2008, πρόσφατα έχουν προκαλέσει μεγάλη διένεξη, αφού η κατάχρηση εξουσίας εκ μέρους της αστυνομίας έχει προκαλέσει το θάνατο πολιτών.
- Παρά τις φτωχές αυτές συνθήκες, η ζωή στις φαβέλες έχει αρχίσει να βελτιώνεται. ΜΚΟ, όπως η Community in Action, εστιάζει στην αειφόρο ανάπτυξη της κοινότητας στις βραζιλιάνικες παραγκουπόλεις.
- Πολλά σπίτια έχουν πλέον πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες, όπως τηλεόραση και ίντερνετ. Επιπλέον, μικρές επιχειρήσεις κάνουν πρόοδο σταδιακά στις κοινότητές τους, προσφάτως στον τομέα του τουρισμού.
Γιατί όμως οι Ευρωπαίοι λατρεύουν τις φαβέλες;
Μπορεί οι υπόλοιποι Βραζιλιάνοι να απεχθάνονται τις φαβέλες ωστόσο, αυτό δεν ισχύει για τους γκρίνγκος (ξένοι) που ο διακαής πόθος τους είναι να επισκεφθούν αυτές τις φτωχογειτονιές.
Αυτό συμβαίνει επειδή είναι ένα σπάνιο φαινόμενο στην Ευρώπη και πολλοί το βλέπουν σαν μια νέα εξερεύνηση.
Παρόλα αυτά, εγκυμονούν πολλοί κίνδυνοι στις φαβέλες όλες τις ώρες της μέρας. Για αυτό, καλό θα είναι να βρείτε κάποιον ντόπιο ο οποίος κάνει ξεναγήσεις και σας προσφέρει κυρίως ασφάλεια.
Τέλος, το πιο συγκλονιστικό γεγονός είναι ότι οι φαβέλες στη Βραζιλία αυξάνονται κάθε χρόνο!
Όποιος έχει δει την ταινία «η πόλη του θεού» (Cidade de Deus ή City of the god) ξέρει ακριβώς τι είναι η φαβέλα!
ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ : ΟΙ ΤΕΚΤΟΝΕΣ ΠΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣΑΝ
4 αιώνες σκλαβιάς, υποδούλωσης, εξαθλίωσης, εξόντωσης και θανάτου. 400 χρόνια στα οποία οι Έλληνες ονειρεύονταν κάθε στιγμή το υπέρτατο αγαθό για τον άνθρωπο. Την Ελευθερία. Η σπίθα για την επανάσταση κρυβόταν και υπέμενε, ώσπου η φλόγα άναψε και μετατράπηκε σε τεράστια πυρκαγιά που σήμανε την αντίσταση και την λυσσαλέα μάχη. Μία πυρκαγιά που ξεκίνησε πίσω από κλειστές πόρτες. Από μία μυστική οργάνωση αποτελούμενη από τέκτονες που κινούσαν τα νήματα και οδήγησαν τελικά το έθνος στην οριστική απελευθέρωση. Αυτή είναι η σημαντικότερη μυστική αδελφότητα στην ελληνική ιστορία, η Φιλική εταιρεία!
Η Φιλική εταιρεία αποτελεί ίσως την σημαντικότερη μυστική οργάνωση στην Ελλάδα τους τελευταίους αιώνες και είχε ιδρυθεί για να προετοιμάσει την επανάσταση και την απελευθέρωση των Ελλήνων από τον Οθωμανικό ζυγό. Τα μέλη της Φιλικής εταιρείας διέθεταν μυστικούς κώδικες επικοινωνίας και ψευδώνυμα και μυούνταν με ένα μυστικό όρκο αιώνιας πίστης. Όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα που υπήρχαν στις μυστικιστικές εταιρείες και οργανώσεις του 19ου αιώνα υπήρχαν και στην Φιλική εταιρεία, ενώ στο εσωτερικό της πραγματοποιήθηκαν και φόνοι προκειμένου να μην αποκαλυφθεί το μεγάλο απελευθερωτικό σχέδιο.
Έτσι στην συνέχεια δεν θα αναλύσουμε την επανάσταση, αλλά το αν η φιλική εταιρεία ήταν μία τεκτονική οργάνωση καθώς και ποια ήταν η δράση της μέχρι και την στιγμή της επανάστασης.
Φιλική εταιρεία: η ίδρυση
Σύμφωνα με τις ιστορικές αναφορές η Φιλική εταιρεία ιδρύθηκε το 1814 από τους Εμμανουήλ Ξάνθο, Νικόλαο Σκουφά και Αθανάσιο Τσακάλωφ στην Οδησσό. Και οι τρεις τους φαίνεται πως διατηρούσαν άμεσες ή έμμεσες επαφές με τον αποκαλούμενο «εταιρισμό» της εποχής. Ο Σκουφάς είχε φιλικές σχέσεις με τον Κωνσταντίνο Ράδο που οποίος ήταν μυημένος στον επαναστατικό καρμποναρισμό, μία μυστική εταιρεία της Ιταλίας. Ο Ξάνθος είχε μυηθεί στην τεκτονική στοά της Λευκάδας και ο Τσακάλωφ ήταν ιδρυτικό μέλος του Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου, μιας μυστικής οργάνωσης που ιδρύθηκε το 1809 στο Παρίσι από τον Θεσσαλονικέα Γρηγόριο Ζαλύκη, με σκοπό την πνευματική αναγέννηση και διαφώτιση του Ελληνισμού και την προετοιμασία εξέγερσης των Ελλήνων ενάντια στους Τούρκους.

Από την στιγμή που ιδρύθηκε η Φιλική εταιρεία επιχείρησε να αναπτυχθεί μέσα από μυήσεις, όμως το ξεκίνημα δεν ήταν ελπιδοφόρο αφού στην διετία 1814 – 1816 διέθετε 20 μόλις μέλη. Μέχρι το 1821 όμως είχε εκπροσώπους σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας και σε κάθε αξίωμα, με τα μέλη της να είναι πλέον δεκάδες χιλιάδες.
Η μύηση στην Φιλική εταιρεία
Από την στιγμή που γιγαντώθηκε η Φιλική εταιρεία διέθετε στις τάξεις της κάθε είδος ανθρώπου και σε κάθε αξίωμα: απλό λαό, πλούσιους, εμπόρους, κλέφτες και αρματωλούς, κληρικούς και ιερείς. Οι ιστορικές αναφορές επισημαίνουν πως η οργανωτική δομή και η μυστικιστική λειτουργία της φιλικής εταιρείας βασίστηκαν στα πρότυπα του Ελευθεροτεκτονισμού και των Καρμπονάρων: της μυστικής επαναστατικής οργάνωσης που ιδρύθηκε το 19ο αιώνα στην Ιταλία.
Η ηγετική ομάδα των Φιλικών αποκαλούνταν «Αόρατος Αρχή» και το 1818 μετονομάστηκε «Αρχή των Δώδεκα Αποστόλων». Οι Aπόστολοι της Εταιρείας διασκορπίστηκαν στις περιφέρειές τους και άρχισαν να μυούν τους Έλληνες στους σκοπούς της εθνεγερσίας. Η όλη δομή ήταν πυραμιδοειδής και στην κορυφή δέσποζε η ηγετική ομάδα, η «Αόρατος Αρχή». Κανείς δεν γνώριζε ούτε είχε δικαίωμα να ρωτήσει ποιοι την αποτελούσαν. Οι εντολές της εκτελούνταν ασυζητητί, ενώ τα μέλη δεν είχαν δικαίωμα στη λήψη αποφάσεων.
Η Εταιρεία αποκαλούνταν «Ναός» και είχε τέσσερις βαθμίδες μύησης, τους αδελφοποιητούς (ή βλάμηδες), τους συστημένους, τους ιερείς και τους ποιμένες. Όταν η Εταιρεία μετέφερε το 1818 την έδρα της στην Κωνσταντινούπολη, δημιουργήθηκαν δύο ακόμα βαθμοί: οι αφιερωμένοι και οι αρχηγοί των αφιερωμένων, οι οποίοι επαφίονταν αποκλειστικά σε στρατιωτικούς. Αργότερα οι βαθμίδες συμπληρώθηκαν από τους απόστολους και τον Γενικό Επίτροπο της Αρχής, τίτλος που δόθηκε στον Υψηλάντη όταν αποδέχτηκε την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας (1820).

Οι ιερείς ήταν επιφορτισμένοι με το έργο της μύησης στους δύο πρώτους βαθμούς. Όταν ο ιερέας πλησίαζε κάποιον και σιγουρευόταν για τη φιλοπατρία του, τον κατηχούσε στους σκοπούς της εταιρείας και εκκρεμούσε πλέον ο όρκος. Ο οποίος δινόταν υποχρεωτικά σε κάποιον κληρικό, γι’ αυτό και στις τάξεις των Φιλικών υπήρχαν και πολλοί ιερωμένοι. «Ορκίζομαι εις το όνομα της αληθείας και της δικαιοσύνης, ενώπιον του Υπερτάτου Όντος, να φυλάξω, θυσιάζων και την ιδίαν μου ζωήν, υποφέρων και τα πλέον σκληρά βάσανα το μυστήριον, το οποίον θα μου εξηγηθεί και ότι θα αποκριθώ την αλήθειαν εις ό,τι ερωτηθώ», επαναλάμβανε ο κατηχούμενος χαμηλόφωνα τρεις φορές.
Όταν ολοκληρωνόταν η μυητική διαδικασία, ο νεοφώτιστος έπαιρνε τον βαθμό του βλάμη, αν και ακόμα δεν γνώριζε για τους επαναστατικούς σκοπούς της οργάνωσης. Η δομή της Φιλικής στηριζόταν σε σημάδια αναγνώρισης και μυστικούς κώδικες, καθώς η μυστικότητα ήταν πρωταρχικής σημασίας για να μην προδοθεί ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Φιλικών…
Η πορεία προς την Επανάσταση
Με την μεταφορά της ΄έδρας της Φιλικής εταιρείας στην Κωνσταντινούπολη οι εξελίξεις έγιναν ραγδαίες. Ο ενδιάμεσος θάνατος του Σκουφά ήταν σοβαρή απώλεια και με αφορμή την ταυτόχρονη και ραγδαία εξάπλωσή της, οι υπόλοιποι από τους ιδρυτές επιχείρησαν να βρουν μια μεγάλη προσωπικότητα να αναλάβει τα ηνία, θέλοντας να της προσδώσουν μεγαλύτερο κύρος και αίγλη.
Στις αρχές του 1818 έγινε μια συνάντηση με τον Ιωάννη Καποδίστρια ο οποίος αρνήθηκε να αναλάβει την ηγεσία, καθώς δεν μπορούσε να προδώσει την εμπιστοσύνη του τσάρου. Στην πραγματικότητα ο ίδιος θεωρούσε ότι θα μπορούσε να προσφέρει περισσότερα από τη θέση που βρισκόταν ως Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας. Τελικά, μετά από αρκετές επαφές, τον Απρίλιο του 1820 ανέλαβε την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας ο Αλέξανδρος Υψηλάντης.
Οι συνθήκες έδειχναν πλέον αρκετά ώριμες για να εκδηλωθεί η εξέγερση. Νεώτερη μελέτη δείχνει ότι ως αρχική εστία της Επανάστασης είχε επιλεγεί η Πελοπόννησος. Αυτό προκύπτει από τη μεγάλη συγκέντρωση “αποστόλων” της Εταιρείας και μυήσεων σ’ αυτή την περιοχή. Επιδιώχθηκε μάλιστα η δημιουργία ενός κύκλου μελών με ηγετικές θέσεις στην τοπική κοινωνία. Για ανεξιχνίαστους λόγους και αφού κάποια από τα σχέδια της Εταιρείας είχαν ήδη προδοθεί ή διαρρεύσει, η επανάσταση κηρύχθηκε το Φεβρουάριο του 1821 στο Ιάσιο, πρωτεύουσα της Μολδαβίας. Στις 24 Φεβρουαρίου κυκλοφόρησε η περίφημη προκήρυξη του Υψηλάντη, «ΜΑΧΟΥ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ»,[28] στην οποία ανταποκρίθηκαν αρκετοί Έλληνες, μεταξύ των οποίων οι νέοι.
Ήταν τέκτονες στην Φιλική εταιρεία;
Αν μπει κανείς στην επίσημη ιστοσελίδα της Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος θα διαβάσει στη σελίδα με τους «Διακεκριμένους Έλληνες Τέκτονες» τα ονόματα και των τριών πρωτεργατών της Φιλικής Εταιρείας (Εμμανουήλ Ξάνθος, Νικόλαος Σκουφάς, Αθανάσιος Τσακάλωφ), καθώς και του αρχηγού της μετά το 1820, Αλέξανδρου Υψηλάντη.
Σύμφωνα με τα αρχεία, τέκτονες ήταν αρκετοί ακόμα πρωτεργάτες του εθνικού μας ξεσηκωμού, από τον «Γέροντα του Μοριά» Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τον επικεφαλής του Ιερού Λόχου, Νικόλαο Υψηλάντη, μέχρι και τον πρώτο κυβερνήτη του νεοσύστατου κράτους, Ιωάννη Καποδίστρια! Είχε όμως πράγματι ο τεκτονισμός συμβολή στην Ελληνική Επανάσταση και μάλιστα κάπου έναν αιώνα πριν από την έκρηξή της;
Το σίγουρο είναι οι σχέσεις της Φιλικής εταιρείας με στοές του εξωτερικού ήταν ισχυρές, και πως η δομή, η διαδικασία μύησης και τα σύμβολα της εταιρείας δημιουργήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν στα πρότυπα του Τεκτονισμού. Λίγοι όμως θα μάθουν πόσο σημαντικός ήταν ο ρόλος των μελών που ήταν τέκτονες, αλλλά και του ίδιου του Τεκτονισμού στην επανάσταση και την απελευθέρωση των προγόνων μας…
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ
Η κοσμολογία είναι κλάδος της αστροφυσικής που εξετάζει το πώς και γιατί γεννήθηκε το Σύμπαν (ή οποιοσδήποτε σχηματισμός το περικλείει), τι υπήρχε ενδεχομένως πριν από αυτό, την εξέλιξή του μέχρι την κατάληξή του και το αν θα υπάρχει τέτοια. Η κοσμολογία έγινε βαθμιαία πειραματική και παρατηρησιακή επιστήμη, αφού πρώτα πέρασε από πολλά στάδια. Ο αρχαίος άνθρωπος δημιούργησε την κοσμολογική μυθολογία δημιουργώντας μύθους πίσω από κάθε φαινόμενο της ζωής του, στην προσπάθειά του να απαντήσει στα παραπάνω ερωτήματα. Με τη γέννηση και εξέλιξη της φιλοσοφίας, που είναι αποτέλεσμα της διανόησης των Ιώνων φυσικών φιλοσόφων, η μυθολογική κοσμολογία έπαψε να έχει οπαδούς και αντικαταστάθηκε από την επιστήμη. Οι φιλόσοφοι διέλυσαν τους μύθους από τον λόγο σχηματίζοντας τις επιστήμες, οι οποίες οδήγησαν στην ανάπτυξη της φιλοσοφίας παράλληλα προς τη γέννηση της κοσμολογίας. Αυτή η κοσμολογία μεταλαμπαδεύθηκε στην Ευρώπη κατά τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση, κυρίως λόγω της πτώσης της Κωνσταντινούπολης στους Λατίνους, και εξελίχθηκε στη σημερινή μορφή της, ιδίως μετά την ανάπτυξη της φασματοσκοπίας στα τέλη του 19ου αιώνα.
Οι θεωρίες που περιγράφουν την δημιουργία του Σύμπαντος από το τίποτα διαμέσου των κβαντικών διαταραχών του κενού υπονοούν την ύπαρξη του κενού χώρου.Ο Alexander Vilelkin δημοσίευσε ένα άρθρο το 1982 στο οποίο περιγράφει την δημιουργία του σύμπαντος μέσω κβαντικών διαδικασιών «κυριολεκτικά από το τίποτα», θεωρώντας όχι μόνο την απουσία της ύλης, αλλά ταυτόχρονα και την απουσία ΧΩΡΟΥ και ΧΡΟΝΟΥ!
Όμως, αν το Σύμπαν μας δημιουργήθηκε από τον κενό χώρο, από πού προέρχεται ο χώρος αυτός;
Στην καθημερινή μας εμπειρία, συνηθίζουμε να εξισώνουμε τον άδειο χώρο με το «τίποτα». Ο κενός χώρος δεν έχει μάζα, ούτε χρώμα, ούτε υφή, ούτε σκληρότητα, ούτε θερμοκρασία. Αν αυτό δεν είναι το «τίποτα, τότε τι είναι; Από τη σκοπιά της γενικής θεωρίας της σχετικότητας, ο χώρος δεν είναι ένα παθητικό υπόβαθρο, αλλά ένα εύκαμπτο μέσο το οποίο μπορεί να στραφεί, να καμπυλωθεί, να αλλάξει μορφή. Η καμπύλωση του χώρου είναι ακριβώς ο τρόπος με τον οποίο περιγράφεται το βαρυτικό πεδίο. Από αυτή τη σκοπιά, η πρόταση ότι το Σύμπαν δημιουργήθηκε στον κενό χώρο, δεν φαίνεται να εξηγεί περισσότερα από την πρόταση για παράδειγμα, ότι το Σύμπαν δημιουργήθηκε από ένα κομμάτι λάστιχο. Μπορεί να είναι αλήθεια, αλλά θα θέλαμε να μάθουμε από πού προήλθε το λάστιχο αυτό.
Το 1982, ο Ο Alexander Vilenkin από το Πανεπιστήμιο Tufts πρότεινε μια επέκταση της αρχικής ιδέας του Tryon. Πρότεινε ότι το Σύμπαν δημιουργήθηκε με κβαντικές διαδικασίες «κυριολεκτικά από το τίποτα», θεωρώντας όχι μόνο την απουσία της ύλης, αλλά ταυτόχρονα και την απουσία ΧΩΡΟΥ και ΧΡΟΝΟΥ. Η έννοια του απόλυτου τίποτα είναι δυσνόητη, γιατί έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε το χώρο σαν ένα αμετάβλητο υπόβαθρο, το οποίο πρέπει να υπάρχει. Όπως ένα ψάρι δεν μπορεί να φανταστεί την απουσία νερού, έτσι κι εμείς δεν μπορούμε να φανταστούμε την απουσία του χώρου και του χρόνου.
Ένας τρόπος να κατανοήσει κανείς το απόλυτο τίποτα είναι να θεωρήσει ένα κλειστό Σύμπαν με πεπερασμένο όγκο και στη συνέχεια να φανταστεί ότι ο όγκος του ελαττώνεται στο μηδέν.
Είτε μπορείτε να το φανταστείτε είτε όχι, ο Vilenkin απέδειξε ότι, η έννοια του απόλυτου τίποτα είναι τουλάχιστον πλήρως ορισμένη μαθηματικά, και ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν το σημείο εκκίνησης στις θεωρίες της δημιουργίας του Σύμπαντος.
Θεωρίες για τη δημιουργία του σύμπαντος
Η θέση της επιστήμης αυτή την εποχή είναι ότι η ύπαρξη του σύμπαντος, στο οποίο ζούμε, αρχίζει με τη μεγάλη έκρηξη (big bang). Από καιρού ασχολούνται οι επιστήμονες με τη διερεύνηση των λεπτομερειών, πώς πραγματοποιήθηκε αυτή η έκρηξη, τι υπήρχε πριν, τι ακολούθησε μετά κ.ο.κ. Μια από τις επιστημονικές αυτές απόψεις θεωρεί ότι πριν από την έκρηξη υπήρχε ένα άλλο σύμπαν, το οποίο συρρικνώθηκε και στη συνέχεια εξερράγη. Μια άλλη δέχεται ότι μπορεί το σύμπαν να προέκυψε από ένα κενό ύλης με πολύ υψηλή ενεργειακή πυκνότητα μέσω μιας κβαντικής διαταραχής.
Ίσως, βέβαια, να ήταν η μεγάλη έκρηξη μία από τις πολλές που συμβαίνουν σε ένα υπερσύμπαν και ακολουθούν νόμους που δεν γνωρίζουμε ακόμα. Σ’ αυτή την περίπτωση λειτουργεί η αντίληψη των φυσαλίδων: το υπερσύμπαν είναι δηλαδή ένας αιώνιος αφρός άπειρων διαστάσεων και κάθε φυσαλίδα του αποτελεί ένα αυτοτελές σύμπαν, όπως αντιλαμβανόμαστε εμείς το δικό μας.
Αν και δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη, ξέρουμε ότι αυτό πρέπει να έγινε πριν από περίπου 13,7 δισεκ. έτη. Αυτή η γνώση προκύπτει από τις μετρήσεις της ακτινοβολίας, η οποία διαχέεται στο σύμπαν που ζούμε.
Εδώ θα προσπαθήσουμε να ερευνήσουμε όλες τις τρέχουσες επιστημονικές θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν πώς δημιουργήθηκε ο Κόσμος. Αρχικά υπάρχουν δύο θεωρίες που είναι άμεσες ερμηνείες άλλων θεωριών, οι οποίες όμως δεν έχουν αποδειχθεί ακόμα, εν συνεχεία υπάρχουν θεωρίες που προτείνονται ανεξάρτητα από τους θεωρητικούς φυσικούς. Θα προσπαθήσουμε να αναφέρουμε όλες τις θεωρίες και να σας αφήσουμε να αποφασίσετε εσείς ποιός είναι ο πιο εύλογος τρόπος που γεννήθηκε το σύμπαν. Φυσικά υπάρχει και η κλασσική θεωρία του Big Bang
- 1η Θεωρία: Δεν υπήρξε ποτέ καμία αρχή του Κόσμου και δεν θα υπάρξει κανένα τέλος του. Είναι τόσο παλιά αυτή η θεωρία όσο και οι άνθρωποι. Η εξελιγμένη της μορφή είναι η Κβαντική Θεωρία Βρόχων (LQG) που προτάθηκε από τους Martin Bojowald, Ashtekar και άλλους. Δεν υπάρχει ακόμη καμία απόδειξη της.
- 2η Θεωρία: Η εκπυρωτική θεωρία προτάθηκε το 2001 από τον Neil Turok και δεν υπάρχει καμία απόδειξη που να την επαληθεύει.
- 3η Θεωρία: Το σύμπαν χωρίστηκε στα δύο. Προτάθηκε από τον Cumrun Vafa το 1994 και προκύπτει από έμμεσα συμπεράσματα της αποστολής WMAP. ( Wilkinson Microwave Anisotropy Probe)
- 4η Θεωρία: Το σύμπαν φτιάχτηκε εκ του μηδενός. Υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν τη θεωρία από το 1925, που αναπτύχθηκε η κβαντική θεωρία. Αποδείξεις υπάρχουν στην κβαντική θεωρία (πχ στο πείραμα της διπλής σχισμής).
- 5η Θεωρία: Το Σύμπαν κατασκευάστηκε στο εργαστήριο εξωγήινων πολιτισμών. Προτάθηκε από τον Ed Harrison γύρω στο 2001 και δεν υπάρχει καμία απολύτως απόδειξη.
- 6η Θεωρία: Το Σύμπαν δημιουργήθηκε από μόνο του. Το 1998 ο Richard Gott III δημοσίευσε μια εργασία στην οποία υποστήριξε τη θεωρία αυτή. Ο ίδιος αναφέρει σαν αποδείξεις την διάσπαση του ουρανίου (κι άλλα κβαντικά φαινόμενα με το πέρασμα σήραγγος), καθώς επίσης τη θεωρία χορδών και τους κανόνες για ένα ταξίδι στον χρόνο.
- 7η Θεωρία: Η θεωρία περί μεταβολής της ταχύτητας του φωτός, η οποία προτάθηκε από τον Πορτογάλο θεωρητικό João Magueijo γύρω στο 1998. Ο ίδιος λέει ότι αποδείξεις υπάρχουν στις αλλαγές της συχνότητας του φωτός, που μας έρχεται από πολύ μακριά (πχ από τα κβάζαρ) και από διάφορες αποστάσεις, ενώ περνάει μέσα από κοσμικά νέφη αερίων.
- 8η Θεωρία: Η Θεία Πρόνοια είναι η θεωρία που ξεκίνησε από το Μωϋσή και υπάρχει εδώ και 4.000 χρόνια. Οι αποδείξεις βρίσκονται στα Ιερά Κείμενα.
Υπάρχουν κι άλλες θεωρίες, αλλά οι παραπάνω 8 θεωρούνται οι κύριες θεωρίες. Θα εξετάσουμε τα αποδεικτικά στοιχεία της κάθε μίας θεωρίας, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της. Τι θα πιστέψετε στο τέλος είναι δικιά σας υπόθεση.
Αρχαία κοσμολογική μυθολογία: Είχαν αναφερθεί διάφορες κοσμολογικές (μυθολογικές) θεωρίες όπως: Βαβυλωνιακή κοσμολογία ,η Αιγυπτιακή, η Σκανδιναβική, Ινδουιστική Κινέζικη και Ελληνική κοσμολογία.
Σημ : Το παρόν είναι απόσπασμα εν δυνάμει διενεργούμενης διδακτορικής διατριβής και απαγορεύεται η αντιγραφή του ή χρήση τμημάτων του
Οι τρεις θεωρίες για την δημιουργία του κόσμου
Υπάρχουν τρεις κύριες θεωρίες για την δημιουργία του κόσμου, τις οποίες εμπνεύσθηκαν φιλόσοφοι και οι αρχηγοί των θρησκειών. Αυτές είναι:
(1) Ένας κόσμος άπειρης διάρκειας
Ο Αριστοτέλης πίστευε πως ο κόσμος υπήρχε από πάντα. Κάποιοι φιλόσοφοι θεωρούσαν ότι αυτός ο κόσμος δεν είχε αλλάξει ποτέ, ότι ήταν σταθερός. Άλλοι πάλι, πίστευαν ότι περνούσε από διαφορετικά στάδια, αλλά στο τέλος πάντα θα επέστρεφε στο προγενέστερο στάδιο. Ωστόσο, κάθε τέτοια πίστη σε μια άπειρη ηλικία του κόσμου ποτέ δεν ήταν πολύ δημοφιλής. Φαίνεται ότι υπήρχε έντονη η επιθυμία να προσδιορισθεί η αφετηρία, να εξηγηθεί το ξεκίνημα.
Επίσης ο κόσμος για τον Ηράκλειτο δεν είναι αποτέλεσμα δημιουργίας ή γένεσης, αλλά προϋπάρχει προαιώνια και περιγράφεται ως ζωντανή φωτιά, η οποία εναλλάξ δυναμώνει και εξασθενεί, χωρίς ποτέ να σβήνει εντελώς.
(2) Ένας σταθερός κόσμος βραχείας διάρκειας
Αυτή ήταν φυσικά, η χριστιανική άποψη, όπως παρουσιάστηκε στη βίβλο. Υπήρξε η επικρατούσα άποψη στον δυτικό κόσμο κατά τον Μεσαίωνα και μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Βασιζόταν στην πίστη πως ένα υπέρτατο ον, ένας Θεός, ο οποίος είχε δημιουργήσει ολόκληρο τον κόσμο και τον άνθρωπο όπως περιγράφει η Δημιουργία στη βίβλο (γένεση).
Η πίστη ότι ο κόσμος έχει δημιουργηθεί από έναν παντοδύναμο θεό καλείται δημιουργισμός (creationism). Οι περισσότεροι από όσους πρεσβεύουν αυτή την πίστη, πιστεύουν επίσης ότι ο θεός σχεδίασε την δημιουργία του τόσο “σοφά” ώστε όλα τα ζώα και τα φυτά να είναι “τέλεια προσαρμοσμένα” μεταξύ τους και στο περιβάλλον τους. Καθετί στον κόσμο σήμερα εξακολουθεί να είναι όπως ήταν όταν δημιουργήθηκε. Κάτι τέτοιο φαίνεται λογικό αν εξετάσει κανείς τις γνώσεις που είχαν οι άνθρωποι την εποχή που γράφτηκαν οι ιερές γραφές των χριστιανών.
(3)Ένας εξελισσόμενος κόσμος
Σύμφωνα με αυτή την τρίτη άποψη, ο κόσμος είχε μεγάλη διάρκεια και συνεχώς μεταβάλλεται, εξελίσσεται. Παρότι μπορεί να μας φαίνεται παράξενο σήμερα, η έννοια της εξέλιξης ήταν αρχικά ξένη προς τη δυτική σκέψη. Η ισχύς του χριστιανικού φονταμενταλιστικού δόγματος ήταν τόσο δυνατή ώστε απαιτήθηκε μια μακρά σειρά από διαδικασίες αλλαγής και ανάπτυξης στον 17ο και 18ο αιώνα προτού γίνει πλήρως αποδεκτή η ιδέα της εξέλιξης.
Όσον αφορά την επιστήμη, η αποδοχή της εξέλιξης σήμαινε ότι ο κόσμος δεν μπορούσε πλέον να θεωρείται απλώς το κέντρο δράσης των φυσικών νόμων, αλλά έπρεπε να ενσωματώσει την ιστορία και το πιο σημαντικό τις παρατηρούμενες αλλαγές στον έμβιο κόσμο προϊόντος του χρόνου. Σταδιακά, ο όρος “εξέλιξη” κατέληξε να σημαίνει αυτές τις αλλαγές.
Μέσα στις αλλαγές αυτές υπάρχει και μια κατευθυντήρια συνιστώσα. Η μεταβολή αυτή ονομάζεται εξέλιξη. Η πρώτη ευρέως διαδεδομένη αίσθηση ότι ο κόσμος δεν είναι στατικός, όπως αφήνεται να εννοηθεί από τις ιστορίες περί Δημιουργίας, αλλά ότι μάλλον εξελίσσεται μπορεί να εντοπιστεί στον 18ο αιώνα. Τελικά έγινε αντιληπτικό ότι η στατική scala naturae μπορούσε να μετατραπεί σε ένα είδος βιολογικής κυλιόμενης κλίμακας, οδηγώντας από τους κατώτερους οργανισμούς σε όλο και ανώτερους και τελικά στον άνθρωπο. Όπως ακριβώς η βαθμιαία αλλαγή κατά την ανάπτυξη ενός συγκεκριμένου οργανισμού οδηγεί από το γονιμοποιημένο αυγό στο πλήρως ανεπτυγμένο ενήλικο άτομο, ομοίως πιστευόταν ότι και ο οργανικός κόσμος ως σύνολο μετακινούνταν από τους απλούστερους οργανισμούς σε όλο και πιο πολύπλοκους, με αποκορύφωμα τον άνθρωπο.
ΑΙΘΙΟΠΙΣ . ΤΟ ΧΑΜΕΝΟ ΕΠΟΣ ΤΟΥ ΤΡΩΙΚΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
Η ιστορία της Αιθιοπίδας ακολουθεί χρονολογικά αυτή της ομηρικής Ιλιάδας, και έπονται τα γεγονότα της Μικρής Ιλιάδας. Η Αιθιοπίς αποδιδόταν από αρχαίους συγγραφείς στον Αρκτίνο της Μιλήτου. Το ποίημα περιελάμβανε πέντε βιβλία έμμετρου λόγου σε δακτυλικό εξάμετρο.

Η Αιθιοπίς συντέθηκε πιθανώς τον έβδομο αιώνα π.Χ., αλλά υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα ως προς τον ακριβή χρονικό εντοπισμό της. Αρχαίες πηγές χρονολογούν τον Αρκτίνο τον όγδοο αιώνα.
Χωρισμένη σε πέντε βιβλία, η Αιθιοπίδα περιγράφει κι αυτή τους αγώνες του Αχιλλέα αλλά με την βασίλισσα των Αμαζόνων, Πενθεσίλεια, και με τον βασιλιά των Αιθιόπων, Μέμνονα. Το έπος φτάνει ως τον φόνο του Αχιλλέα από τον Πάρη με την ενεργή βοήθεια του Απόλλωνα. Η χαμένη «Αιθιοπίδα», αρχίζει την εξιστόρηση των γεγονότων από τις ημέρες πένθους των Τρώων, μετά τον φόνο του Έκτορα από τον Αχιλλέα. Οι Τρώες είχαν άσχημα στριμωχτεί. Η άφιξη της Πενθεσίλειας και των Αμαζόνων της τους έκανε να αναθαρρήσουν. Αν και γυναίκα, η βασίλισσα μπορούσε να αναπληρώσει τους χαμένους αρχηγούς τους, Έκτορα, Πάνδαρο, Σαρπηδόνα και Ρήσο, έστω κι αν ο τελευταίος δεν είχε προλάβει καν να μπει στη μάχη.
Αχιλλέας και Πενθεσίλεια
Κόρη του Άρη και της Οτρηρής, η βασίλισσα των Αμαζόνων, Πενθεσίλεια, ήταν πανέμορφη σαν την Άρτεμη. Είχε πολλούς λόγους, για τους οποίους έπρεπε να βοηθήσει τους Τρώες στην πάλη τους εναντίον των Αχαιών. Μικρή, είχε σκοτώσει κατά λάθος μιαν άλλη αμαζόνα και είχε καταφύγει στον Πρίαμο που την εξάγνισε. Κι ακόμα, καμιά Αμαζόνα δεν είχε δικαίωμα να ζευγαρωθεί, αν δεν διακρινόταν στη μάχη. Και, τέλος, η Πενθεσίλεια λαχταρούσε να γίνει ηρωίδα, να κάνει κατορθώματα και να τραγουδηθεί γι’ αυτά. Η μεγάλη ευκαιρία τής δινόταν στην Τροία. Όταν την είδε ο Πρίαμος να καταφθάνει αναθάρρησε. Την υποδέχτηκε με μεγάλες τιμές, έστρωσε γι’ αυτήν πλούσιο τραπέζι, την φόρτωσε με αμύθητα δώρα και της υποσχέθηκε πολλά περισσότερα, αν γλίτωνε την Τροία από τους Αχαιούς. Η Πενθεσίλεια καυχήθηκε πως θα σκότωνε τον Αχιλλέα και θα του έπαιρνε την αρματωσιά του. Κι ακόμα, ότι θα έβαζε φωτιά και θα έκαιγε τα πλοία των Αχαιών.
Με το που έληξε η εκεχειρία για το πένθος του Έκτορα, η Πενθεσίλεια ρίχτηκε στη μάχη. Ήταν ο όλεθρος προσωποποιημένος. Σκότωσε πολλούς Αχαιούς. Μαχάονας, ο γιατρός γιος του Ασκληπιού, Μολίονας, Περσίνοος, Ειλισσός, Αντίθεος, Λέρνος, Ίππαλμος, Αιμονίδης, Ελάσιππος έπεσαν νεκροί από το χέρι της. Πλάι της, μάχονταν η Δηρινόη και η Κλονίη. Η πρώτη σκότωσε τον Λαογόνο και η δεύτερη τον Μένιππο. Την σκότωσε ο Ποδάρκης, για να πέσει νεκρός από το χέρι της Πενθεσίλειας. Ο Αίαντας ο μικρός σκότωσε την Δηρινόη. Οι Αχαιοί αντεπιτέθηκαν. Ο Μηριόνης σκότωσε την Εύανδρη κι ο Ιδομενέας την Βρέμουσα. Ο Διομήδης σκότωσε την Αλκιβίη και την Δηριμάχεια. Οι Αμαζόνες ανασυντάχθηκαν και αντεπιτέθηκαν με τη σειρά τους. Τις έβλεπαν από τις επάλξεις των τειχών οι γυναίκες των Τρώων και θέλησαν να τις μιμηθούν και να πολεμήσουν κι αυτές. Τις συγκράτησε η Θεανώ, αδελφή της βασίλισσας Εκάβης και ιέρεια της Αθηνάς. Δεν ήταν γι’ αυτές ο πόλεμος.
Χάρη στην επέμβαση των θεών, ο Αχιλλέας που συνέχιζε να θρηνεί τον Πάτροκλο και ο Αίαντας του Τελαμώνα απείχαν από τις μάχες για τρεις ολόκληρες μέρες. Χωρίς αυτούς, οι Αχαιοί πετσοκόβονταν από τις Αμαζόνες και τους Τρώες που είχαν για τα καλά αναθαρρήσει. Ήρθε κάποια στιγμή που απειλήθηκαν τα καράβια. Τότε, ανέλαβαν δράση οι δυο ήρωες:
Ο Αίαντας ρίχτηκε στους Τρώες κι άρχισε να τους αφανίζει. Ο Αχιλλέας ρίχτηκε στις Αμαζόνες. Μετά τον Ηρακλή και τον Θησέα, ο πιο μεγάλος ήρωας της εποχής του ήταν ο τρίτος που η μοίρα τον έβαλε αντιμέτωπο με Αμαζόνα. Σκότωσε στη σειρά τις Αντάνδρη, Πολεμούσα, Αντιβρότη, Ιπποθόη και Αρμοθόη. Στη συνέχεια, βρέθηκε μπροστά στην Πενθεσίλεια. Ή εκείνη ρίχτηκε εναντίον του, όταν τον είδε να εξολοθρεύει τις συντρόφισσές της. Το δόρυ του διαπέρασε το στήθος της και την κάρφωσε στη γη. Ο Κόιντος Σμυρναίος έγραψε ότι η ηρωίδα δεν μπορούσε να σηκωθεί. Αναγνώρισε όμως την αξία του νικητή της, όπως οι συγγραφείς αναγνώρισαν το δικό της θάρρος: Ακόμα και ο Έκτορας το είχε βάλει στα πόδια, όταν μπροστά του βρέθηκε ο Αχιλλέας. Η Πενθεσίλεια στάθηκε να τον αντιμετωπίσει. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ακόμα και τρυπημένη, η Αμαζόνα συνέχισε τον καλπασμό εναντίον του. Το σπαθί του Αχιλλέα τρύπησε το άλογο και την ίδια μαζί.
Ο φημισμένος ζωγράφος του 5ου π.Χ. αιώνα, Πολύγνωτος, κόσμησε με τοιχογραφίες το αφιέρωμα των Κνιδίων στους Δελφούς. Τις περιέγραψε ο Παυσανίας (10, 25 κ.ε.). Σε μια από αυτές, οι Τρώες και οι σύμμαχοί τους παρουσιάζονται στον Άδη. Εκεί, ο Πάρης εμφανίζεται να χειροκροτεί σαν αγροίκος, προσπαθώντας να προκαλέσει την προσοχή της Πενθεσίλειας. Η ηρωίδα τον κοιτάζει περιφρονητικά. Εκείνη είχε θέση ανάμεσα σε ήρωες άνδρες. Στον Πάρη όμως ταίριαζε να βρίσκεται με τις γυναικούλες.
ΟΙ ΓΛΥΞΜΠΟΥΡΓΚ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
O ελληνικός οίκος είναι παρακλάδι του οίκου της Δανίας, όπου εμφανίστηκε για πρώτη φορά η δυναστεία, και ο πρώτος Έλληνας βασιλιάς της δυναστείας των Γκλύξμπουργκ είναι ο Γεώργιος Α’, αναλαμβάνοντας την θέση μετά την ανατροπή του Όθωνα. Η αλλαγή βασιλιά δεν σήμανε μόνο την αλλαγής μιας δυναστείας αλλά και την μετάβαση σε ένα νέο πολίτευμα, αυτό της Βασιλευομένης Δημοκρατίας.
Η βασιλική οικογένεια των Γκλύξμπουργκ κατείχε τον θρόνο έως και την κατάργηση της βασιλείας στην Ελλάδα το 1973, έπειτα από δημοψήφισμα που πραγματοποίησε η Δικτατορία των Συνταγματαρχών. Τελευταίος βασιλιάς την δυναστείας ήταν ο Κωνσταντίνος Β’. Ο Οίκος έχει έναν πλάγιο κλάδο τον οποίο ίδρυσε ο Ανδρέας (1882-1944), πρίγκιπας της Ελλάδας. Με το γάμο τού γιου του Φιλίππου με την Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου, ο γιος τους Κάρολος έγινε διάδοχος του θρόνου του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο οίκος αριθμεί συνολικά, μαζί με τους βασιλείς και τους πρίγκιπες, 58 μέλη.
- Γεώργιος Α’
Είναι ο πρώτος βασιλιάς της δυναστείας και δεύτερος σε σειρά των συνολικών βασιλέων. Υπήρξε ο μακροβιότερος βασιλέας της Ελλάδας. Ήταν ο δεύτερος γιος του πρίγκιπα Χριστιανού του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόνντερμπουρκ-Γκλύκσμπουρκ και της Λουίζας της Έσσης-Κάσσελ. Τα αδέλφια του Γεώργιου ήταν ο Φρειδερίκος (ο οποίος διαδέχθηκε τον πατέρα του στον θρόνο της Δανίας), η Αλεξάνδρα (η οποία έγινε βασιλική σύζυγος του Εδουάρδου Ζ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου και βασιλομήτωρ τού Γεώργιου Ε΄), η Μαρία Φιόντοροβνα (σύζυγος τού Αλέξανδρου Γ΄ της Ρωσίας), η Τύρα και ο Βάλντεμαρ. Αρχικά δεν μιλούσε ελληνικά παρά μόνο δανικά και αγγλικά. Στην συνέχεια έμαθε και την ελληνική γλώσσα. Η καριέρα του ξεκίνησε στο ναυτικό της Δανίας.
Έγινε βασιλιάς μετά την έξωση του Όθωνα το 1863 και η στέψη του πραγματοποιήθηκε όταν ήταν ακόμα ανήλικος. Υπήρξε μια από τις προσωπικότητες που πήραν μέρος στην δημιουργία του Συντάγματος του 1864. Παρόλα αυτά, έδειξε κάποια αδυναμία συμμόρφωσης στην νέα πολιτική κατάσταση με αποτέλεσμα οι συγκρούσεις να είναι συχνό φαινόμενο. Η πρώτη φορά στην οποία ένιωσε τριγμούς στον θρόνο του ήταν το 1874 όταν ο Χαρίλαος Τρικούπης με μια σειρά άρθρων, του επιτέθηκε για την πολιτική του, να βοηθάει πολιτικούς της αρεσκείας του με στόχο να γίνουν πρωθυπουργοί. Η μεγάλη ευελιξία του Γεωργίου φάνηκε από τον τρόπο που αντέδρασε στην επίθεση. Μετά από μια παρατεταμένη κρίση λόγω αποκαλύψεων για δωροδοκίες υπουργών, κάλεσε τον Τρικούπη, του έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και διακήρυξε την πρόθεσή του να εφαρμόζει την Αρχή της Δεδηλωμένης. Το 1909 θα ξεσπάσει το Κίνημα στο Γουδί από στρατιωτικούς. Τα αιτήματα των κινηματιών ήταν κάθε άλλο παρά ριζοσπαστικά, ωστόσο όσον αφορά στη Δυναστεία απαιτούσε την απομάκρυνση των Πριγκίπων από το στράτευμα. Στη συνέχεια θα συμμετάσχει στους Βαλκανικούς Πολέμους. Ο Βενιζέλος, επιδιώκοντας την εθνική ενότητα, ζήτησε από τον Γεώργιο να τεθεί επικεφαλής του κινήματος εθνικής αναγέννησης.
Ο γηραιός, πλέον, Βασιλιάς άφησε τον Βενιζέλο να κυβερνήσει ριζοσπαστικά, να ανασυγκροτήσει το ελληνικό κράτος, να προβεί σε γενναίες εσωτερικές μεταρρυθμίσεις και να δημιουργήσει ισχυρό στράτευμα. Τοποθέτησε τον Διάδοχο Κωνσταντίνο επικεφαλής του στρατεύματος και προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα η Ήπειρος, η Μακεδονία και τα Νησιά του Αιγαίου. Οι επιτυχίες της Ελλάδας στον πόλεμο θα του δώσουν την ευκαιρία προς στιγμήν να γίνει πολύ αγαπητός στους Έλληνες. Δολοφονήθηκε στις 18 Μαρτίου 1913 στην Θεσσαλονίκη. Η δολοφονία του αποδίδεται από ορισμένους μελετητές σε γερμανική σκευωρία.
- Κωνσταντίνος Α’
Ο Κωνσταντίνος είναι ο πρωτότοκος γιος του Γεώργιου Α’ και της Βασίλισσας Όλγας. Γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου του 1868 και έλαβε το όνομα του παππού του, του μεγάλου δούκα Κωνσταντίνου της Ρωσίας. Σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε με το βαθμό του ανθυπολοχαγού του Πεζικού. Στις 15 Οκτωβρίου του 1889 ο Κωνσταντίνος νυμφεύτηκε στην Αθήνα τη Σοφία της Πρωσίας, αδελφή του αυτοκράτορα της Γερμανίας Γουλιέλμου Β΄, με την οποία έκανε έξι παιδιά.
Ήταν αρχιστράτηγος στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, όταν ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε. Θεωρήθηκε από μεγάλο μέρος του πληθυσμού και της διανόησης ένας από τους βασικούς υπεύθυνους της εθνικής ταπείνωσης στο πολεμικό μέτωπο. Το 1909 αντιφρονούντες Έλληνες αξιωματικοί του Στρατιωτικού Συνδέσμου οργάνωσαν κίνημα για να αναδιοργανώσουν τη χώρα με ένα από τα στοιχεία της κριτικής τους να είναι η μεροληπτική μεταχείριση στις προαγωγές του Διαδόχου και των αδελφών του, όπως και η αναδιοργάνωση του στρατεύματος. Συμμετείχε στους, νικηφόρους για την Ελλάδα, Βαλκανικούς Πολέμους και κατάφερε με τα στρατεύματα του να απελευθερώσει τα Γιαννιτσά, την Θεσσαλονίκη και τα Ιωάννινα. Μετά το τραγικό γεγονός της δολοφονίας του Γεωργίου Α΄, στις 18 Μαρτίου 1913 στη Θεσσαλονίκη από τον Αλέξανδρο Σχινά, ο Κωνσταντίνος ανέβηκε στον θρόνο.
Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου θα έρθει σε σύγκρουση με τον Βενιζέλο, για το αν θα ήταν σκόπιμο η Ελλάδα να πάρει μέρος στον πόλεμο ή όχι. Ο Βενιζέλος υποστήριζε ότι η Ελλάδα έπρεπε να σταθεί στο πλευρό της Αγγλίας και της Γαλλίας ενώ ο Κωνσταντίνος ότι έπρεπε να παραμείνει ουδέτερη. Με την οριστική επικράτηση του Βενιζέλου θα εξοριστεί (Ιούνιος 1917). Ο Βενιζέλος όμως ηττήθηκε στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 και εγκατέλειψε τη χώρα. Μετά τον πρόωρο θάνατο του υιού του Βασιλιά Αλεξάνδρου (Οκτώβριος 1920) και την νίκη των Αντιβενιζελικών Δυνάμεων της «Ηνωμένης Αντιπολίτευσης» έναντι του Βενιζέλου, όπως προαναφέρθηκε, προκηρύχθηκε δημοψήφισμα κατά το οποίο ο λαός υπερψήφισε την επιστροφή του Κωνσταντίνου στον Θρόνο. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο στρατός, που είχε καταφύγει στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, εξεγέρθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1922 υπό την ηγεσία των Συνταγματαρχών Πλαστήρα και Γονατά, απαιτώντας την παραίτηση της κυβέρνησης και την αποχώρηση του Βασιλιά Κωνσταντίνου, όπερ και εγένετο, παραιτούμενος υπέρ του διαδόχου του Γεωργίου Β’.
Στις 11 Ιανουαρίου του 1923, ο Κωνσταντίνος Α΄ πέθανε σε ξενοδοχείο στο Παλέρμο της Σικελίας από ανακοπή καρδιάς. Τάφηκε σε ρωσική εκκλησία της Φλωρεντίας και το 1936 η σορός του μεταφέρθηκε στα βασιλικά ανάκτορα του Τατοΐου στην Αθήνα.
- Αλέξανδρος Α΄ της Ελλάδας
Ανέβηκε στο θρόνο στις 12 Ιουνίου 1917, ύστερα από την απομάκρυνση του πατέρα του και του διαδόχου, πρίγκιπα Γεωργίου, από τις δυνάμεις της Αντάντ που είχαν καταλάβει τον Πειραιά και τον ισθμό της Κορίνθου και είχαν επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό στην Αθήνα, η οποία έζησε ημέρες πείνας, ενώ υπέστη και βομβαρδισμό. Η ανάληψη του Θρόνου ήταν συνταγματικό πραξικόπημα ουσιαστικά, διότι δεν ακολουθήθηκαν οι περί διαδοχής διατάξεις του συντάγματος. Αρχικά, ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε εκφράσει την προτίμησή του προς το νεότερο γιο του Κωνσταντίνο, τον ανήλικο τότε Παύλο και τον ορισμό Αντιβασιλέα. Όμως οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν επέτρεψαν στον Κωνσταντίνο να επιλέξει ο ίδιος το διάδοχό του. Νυμφεύθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1919 την Ασπασία Μάνου, κόρη του Συνταγματάρχη της Χωροφυλακής Πέτρου Μάνου. Ο Αλέξανδρος παρέμενε πιστός στον έκπτωτο πατέρα του και στην μυστική επικοινωνία που είχε με τους γονείς του παροτρυνόταν να συγκρουσθεί με το Βενιζέλο. Κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του, η Ελλάδα πήρε μέρος στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Απεβίωσε στις 12 Οκτωβρίου 1920 από σηψαιμία. Ο θάνατός του αποδόθηκε σε μόλυνση, η οποία προκλήθηκε όταν ένας από τους δύο μακάκους Μπάρμπαρι-κατοικίδια, στο βασιλικό κτήμα Τατοΐου, τον δάγκωσε.
- Γεώργιος Β΄ της Ελλάδας
Ήταν πρωτότοκος γιος του τότε πρίγκιπα διαδόχου και μετέπειτα Βασιλέως Κωνσταντίνου Α΄ και της πριγκίπισσας διαδόχου Σοφίας της Πρωσίας και Ελλάδας, αδελφής του Κάιζερ, Γουλιέλμου Β΄ της Γερμανίας. Ένα μήνα περίπου μετά τη γέννηση, σε περιορισμένο κύκλο προσκεκλημένων τελέστηκε στο παρεκκλήσιο της βασιλικής έπαυλης, από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, η βάπτιση του νέου πρίγκιπα όπου και έλαβε το όνομα Γεώργιος. Ανάδοχοί του ήταν, η μετέπειτα Βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας, Αλεξάνδρα, ο Αυτοκράτορας της Γερμανίας, ο Βασιλεύς της Δανίας, ο διάδοχος της Ρωσίας, εκπροσωπώντας τον Τσάρο, και οι αδελφοί του διαδόχου πρίγκιπες Γεώργιος και Νικόλαος. Ο πρίγκιπας Γεώργιος τέθηκε πρώτος στη σειρά διαδοχής για το θρόνο της Ελλάδος μετά τον πατέρα του. Υπηρέτησε στο πλευρό του πατέρα του ως υπασπιστής, ενώ την περίοδο της μεγάλης σύγκρουσης με το Βενιζέλο, αυτός και ο αδελφός του ακολουθήσαν τον πατέρα τους στην εξορία. Έπειτα, όμως, από την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το 1920 επέστρεψε στην Ελλάδα μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, το Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922 και την παραίτηση του Κωνσταντίνου, τον διαδέχτηκε στο θρόνο ως Βασιλεύς των Ελλήνων στις 27 Σεπτεμβρίου 1922. Μετά από ένα χρόνο, αναγκάστηκε από την Επαναστατική Κυβέρνηση να εγκαταλείψει την Ελλάδα. Η επιστροφή του πραγματοποιήθηκε έντεκα ολόκληρα χρόνια αργότερα, έπειτα από δημοψήφισμα το 1935. Με την επιστροφή του στη χώρα, ο Γεώργιος μαζί με τον Ιωάννη Μεταξά έθεσαν τις βάσεις για να προετοιμαστεί η χώρα για τον πόλεμο που ήταν προφανές ότι ερχόταν. Όταν καταλήφθηκε και η Κρήτη από τους Γερμανούς έφυγαν για το Κάιρο. Όταν η Ελλάδα απελευθερώθηκε, υποχρεώθηκε να παραμείνει στο εξωτερικό και να δεχθεί την Αντιβασιλεία. Το 1946 τον κάλεσαν να αναλάβει ξανά το στέμμα ·όμως απεβίωσε μετά από λίγους μήνες. Στις 27 Φεβρουαρίου 1921 τελέστηκαν οι διπλοί γάμοι του Γεωργίου με την πριγκίπισσα της Ρουμανίας Ελισάβετ (1894-1956) και του πρίγκιπα διαδόχου της Ρουμανίας Καρόλου με την αδελφή του Γεωργίου, πριγκίπισσα Ελένη. Το ζευγάρι δεν απέκτησε παιδιά και τελικά χώρισε στις 6 Ιουλίου 1935 στην εξορία, λίγους μήνες πριν την επιστροφή του Γεωργίου στην Ελλάδα.
Την 3 Νοεμβρίου 1935 και έπειτα από ένα δημοψήφισμα-παρωδία, μετεβλήθη οριστικά το πολίτευμα σε Βασιλευομένη Δημοκρατία, με την επαναφορά στο θρόνο του Γεωργίου Β’.
- Παύλος Α΄ της Ελλάδας
Ο Βασιλεύς Παύλος ήταν το τέταρτο τέκνο των βασιλέων Κωνσταντίνου Α΄ και Σοφίας. Φοίτησε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και υπηρέτησε ως σημαιοφόρος στο καταδρομικό «Έλλη». Ακολούθησε τον πατέρα του στην εξορία το 1917 και επέστρεψε μαζί του από την Ελβετία στην Ελλάδα το 1920. Το 1923, λίγο πριν από την ανακήρυξη της αβασίλευτης δημοκρατίας στην Ελλάδα, έφυγε για το εξωτερικό μαζί με τον αδελφό του, Γεώργιο Β΄. Το 1935, με την παλινόρθωση της μοναρχίας, ξαναγύρισε στην Ελλάδα, ως διάδοχος του θρόνου. Στις 9 Ιανουαρίου 1938 παντρεύτηκε στην Αθήνα τη φιλόδοξη και δυναμική πριγκίπισσα του Αννόβερου Φρειδερίκη. Στις 27 Σεπτεμβρίου 1946 επανήλθε στην Ελλάδα με τον άτεκνο αδελφό του Γεώργιο, μετά το θάνατο του οποίου, την 1η Απριλίου 1947, έγινε βασιλιάς. Από το φθινόπωρο του 1963 η υγεία του ήταν αρκετά κλονισμένη, ενώ κατά τις λιγοστές δημόσιες εμφανίσεις του παρουσιαζόταν εμφανώς καταβεβλημένος από την ασθένειά του (καρκίνος στομάχου). Στις 18 Φεβρουαρίου 1964 δόθηκε ανακοίνωση στον Τύπο ότι σημειώθηκε επιδείνωση του έλκους και ότι ο βασιλιάς έπρεπε να χειρουργηθεί, ενώ στην ίδια ανακοίνωση αναφερόταν ότι ο Κωνσταντίνος ανέλαβε καθήκοντα αντιβασιλέα. Ο Παύλος πέθανε το απόγευμα της 6ης Μαρτίου.
- Κωνσταντίνος Β΄ της Ελλάδας
Γεννήθηκε το απόγευμα της 2ας Ιουνίου 1940 στα Ανάκτορα του Παλαιού Ψυχικού. Γονείς του ήταν ο Παύλος της Ελλάδας, αδελφός και διάδοχος του βασιλιά της Ελλάδας Γεωργίου Β΄, και η πριγκίπισσα της Ελλάδας, του Αννόβερου, της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας Φρειδερίκη. Η οικογένειά του ακολούθησε την βασιλική οικογένεια, η οποία κατά τις παραμονές της ναζιστικής προέλασης στην Αθήνα, μαζί με την κυβέρνηση και την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας, μέσω της Κρήτης κατέφυγαν στην Αίγυπτο. Επέστρεψαν στην Ελλάδα το 1946 με την παλινόρθωση της μοναρχίας και την επιστροφή του βασιλιά Γεωργίου Β΄. Ένα χρόνο αργότερα, το 1947, μετά τον αιφνίδιο θάνατο του Γεωργίου Β΄, ο πατέρας του ανέβηκε στο θρόνο και ο Κωνσταντίνος ορίστηκε διάδοχος. Το 1958 αποφοίτησε από το Εθνικό Εκπαιδευτήριο Αναβρύτων, συνεχίζοντας διετή φοίτηση στα Σώματα των Ενόπλων Δυνάμεων. Το 1960 εγγράφηκε στη Νομική Σχολή Αθηνών. Στις 20 Φεβρουαρίου 1964 ο βασιλιάς Παύλος, εξαιτίας της επιδείνωσης της υγείας του, εξέδωσε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο μετέφερε τις εξουσίες του στο διάδοχο Κωνσταντίνο, ο οποίος γινόταν πλέον Αντιβασιλέας της Ελλάδας. Στις 6 Μαρτίου 1964 ο βασιλιάς Παύλος πέθανε από καρκίνο και τον διαδέχτηκε στο θρόνο ο 24χρονος Κωνσταντίνος, ως Βασιλιάς της Ελλάδας Κωνσταντίνος Β΄. Το 1973 με δημοψήφισμα καταργήθηκε η μοναρχία και κηρύχθηκε έκπτωτη η δυναστεία από τη Χούντα των Συνταγματαρχών. Με το Δημοψήφισμα του 1974 εξέπεσε οριστικά του αξιώματός του στην Ελλάδα, καθώς οι πολίτες επέλεξαν με ποσοστό 69,2% τη Αβασίλευτη Δημοκρατία ως μορφή του πολιτεύματος.
Στις 22 Νοεμβρίου 1974 προκηρύχθηκε δημοψήφισμα (ΦΕΚ Α΄ 353) και στις 8 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους διεξήχθη στην Ελλάδα για τη μορφή του πολιτεύματος μεταξύ Βασιλευόμενης και Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 69,2% υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας.
ΙΕΡΟΣ ΛΟΧΟΣ ΘΗΒΑΣ . ΟΙ ΕΡΑΣΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ Η ΠΕΡΙΕΡΓΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ
Η θρυλική πολεμική μονάδα της αρχαιότητας. Οι 300 επίλεκτοι που μάχονταν με… μυστικό όπλο τον έρωτα. Έμειναν 35 χρόνια ανίκητοι μέχρι που αντιμετώπισαν τους Μακεδόνες και τον πατέρα του Μέγα Αλεξάνδρου , Φίλιππο Β΄ στην μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ
2 Αυγούστου 338 π.Χ.: Η μάχη στην πεδιάδα της Χαιρώνειας είχε ολοκληρωθεί. Ο μακεδονικός στρατός του Φιλίππου Β’ είχε κατατροπώσει και τρέψει σε φυγή τις συμμαχικές δυνάμεις που είχαν παραταχθεί με ηγέτιδα τη Θήβα. O βασιλιάς της Μακεδονίας περπατούσε στο πεδίο της μάχης όταν βρέθηκε μπροστά στα πτώματα των ανδρών του Ιερού Λόχου. «Είθε να έχει κακό χαμό όποιος πει ότι αυτοί οι άνδρες έκαναν κάτι κακό» φέρεται να είπε. Έτσι γράφτηκε ο επίλογος για μια από τις πιο φημισμένες πολεμικές μονάδες στην ιστορία του αρχαίου κόσμου. Μάλιστα ήταν ο 18χρονος τότε Αλέξανδρος (πριν καν πάρει τον τίτλο Μέγας) που σφράγισε το τέλος των επιλέκτων και αήττητων, έως τότε, της Θήβας. Οι πολεμικές ικανότητες του Ιερού Λόχου έφτασαν τα όρια του μύθου όμως αυτό που επίσης απασχόλησε ήταν η σχέση που είχαν μεταξύ τους τα μέλη του. Σε μια κοινωνία εντελώς διαφορετικά δομημένη δεν ήταν παράδοξο μια πολεμική μηχανή να στηρίζεται (και) στον έρωτα και μάλιστα τον ομοφυλοφιλικό.
Η δημιουργία
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο ο Ιερός Λόχος της Θήβας ιδρύθηκε από τον Γοργίδα, το 379 π.Χ. την εποχή δηλαδή κατά την οποία η Θήβα αποτίναξε τη σπαρτιατική κυριαρχία. Όμως ο Διόδωρος Σικελιώτης μαρτυρεί ύπαρξη Ιερού Λόχου το 424 π.Χ., κατά τη μάχη του Δηλίου. Η επικρατούσα άποψη είναι πως ο Πλούταρχος αναφέρει ως ιδρυτή τον Γοργίδα γιατί αυτός αναδιοργάνωσε τη μονάδα, μετά την απελευθέρωση της Θήβας.
Αρχικά οι άνδρες του Ιερού Λόχου χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά στην πρώτη γραμμή της θηβαϊκής φάλαγγας, όχι ως συμπαγές σώμα. Ο Πελοπίδας όμως χρησιμοποίησε τον Ιερό Λόχο ως αδιάσπαστη δύναμη. Οι ιστορικοί συμφωνούν ότι μετά την αναδιοργάνωση από τον Πελοπίδα η μονάδα τοποθετούνταν στην πρώτη γραμμή της πτέρυγας του Επαμεινώνδα, είτε καλύπτοντάς την ολόκληρη είτε εν μέρει.
Ο «μύθος» της ισχύος του Ιερού Λόχου έχει τις βάσεις του στη μάχη στην Τέγυρα το 375 π.Χ. όπου η μονάδα συνέβαλε τα μέγιστα στην ανακοπή μιας ισχυρότερης αριθμητικά σπαρτιατικής δύναμης. Στη μάχη των Λεύκτρων η μονάδα έπαιξε καθοριστικό ρόλο ώστε να διασπαστεί η κυκλωτική κίνηση που επιχείρησαν οι Σπαρτιάτες. Η εικόνα που υπάρχει για τον Ιερό Λόχο είναι ενός πολύ εκπαιδευμένου και συμπαγούς πολεμικού σώματος που μαχόταν μέχρις εσχάτων. Θεωρητικά έμεινε αήττητος για 35 ολόκληρα χρόνια, μέχρι τη συνάντηση με τον μακεδονικό στρατό και τον Μέγα Αλέξανδρο στην πεδιάδα της Χαιρώνειας.
«ἐξ ἐραστῶν καὶ ἐρωμένων»
Ο Ιερός Λόχος αποτελούνταν συνολικά από 300 επίλεκτους άνδρες. Μάχονταν σε ζεύγη και σύμφωνα με τον Πλούταρχο υπήρχε μια ιδιαιτερότητα που έκανε τη μεγάλη διαφορά. Εκτός από τη σκληρή εκπαίδευση ο Ιερός Λόχος ήταν βασισμένος στον έρωτα. Τα μέλη του ήταν ουσιαστικά 150 ομοφυλόφιλα ζευγάρια. Στο έργο του «Βίοι Παράλληλοι: Πελοπίδας» ο Πλούταρχος γράφει χαρακτηριστικά: «ἔνιοι δέ φασιν ἐξ ἐραστῶν καὶ ἐρωμένων γενέσθαι τὸ σύστημα τοῦτο» (μτφ: ορισμένοι λένε ότι το σύστημα αυτό έχει δημιουργηθεί με εραστές και συντρόφους). Τα μέλη της μονάδας συνδέονταν και ερωτικά. Αυτό σημαίνει πως είχαν ένα επιπλέον κίνητρο να μην χαθεί ο σύντροφος τους στη μάχη και επιπλέον δεν παρατούσαν ποτέ τα όπλα για να μην ντροπιαστούν μπροστά στον αγαπημένο τους. Τον ισχυρισμό του Πλούταρχου ενισχύουν τα όσα γνωρίζουμε για τις κοινωνικές αντιλήψεις της Θήβας εκείνη την εποχή. Αρχαίοι συγγραφείς αναφέρουν ότι η Θήβα ήταν μια από τις δυο πόλεις-κράτη της ηπειρωτικής αρχαίας Ελλάδας (η άλλη ήταν η Ήλις), όπου ενθαρρύνονταν οι σχέσεις μεταξύ ανδρών και εφήβων. Επίσης, η λατρεία του Ηρακλή ήταν πολύ διαδεδομένη στη Βοιωτία. Ο Αριστοτέλης αναφέρει και ιερό αφιερωμένο στον Ιόλαο, ο οποίος παρουσιάζεται ως σύντροφος και εραστής του Ηρακλή, όπου οι Θηβαίοι εραστές έδιναν υποσχέσεις αμοιβαίας αφοσίωσης. Μάλιστα κατά τον Πλούταρχο, ο Ιερός Λόχος πήρε το πρώτο συνθετικό του ονόματός του από το συγκεκριμένο έθιμο που αναφέρει ο Αριστοτέλης.
Τους ισχυρισμούς του Πλούταρχου για τα 150 ζευγάρια του Ιερού Λόχου ασπάζονται και άλλοι ιστορικοί της αρχαιότητας όπως ο Πολύναιος, ο Αθήναιος, ο Ιερώνυμος Ρόδιος, ο Μάξιμος της Τύρου και ο Δίων Χρυσόστομος. Συγκεκριμένα από τα 11 αρχαία κείμενα (από 9 διαφορετικούς συγγραφείς) που αναφέρονται στον Λόχο, τα έξι μιλούν για σεξουαλική σχέση.
Τη σεξουαλική σχέση των μελών του Ιερού Λόγου αμφισβητεί ο ιστορικός Ντέιβιντ Λεϊτάο. Σε μελέτη του που δημοσιεύθηκε το 2002 τονίζει ότι οι πηγές που αναφέρονται στον Ιερό Λόχο είναι αρκετά μεταγενέστερες και αμφισβητήσιμης αξιοπιστίας. Υποστηρίζει ότι πιθανότατα αναπαράγουν μια ερωτική παράδοση της ευρύτερης Ελλάδας η οποία φτάνει μέχρι τον Πλάτωνα. Ως αντίλογο στη μελέτη του Λεϊτάο ιστορικοί αναφέρουν ότι οι πηγές που μιλούν για ερωτική σχέση μεταξύ των μελών του Ιερού Λόχου είναι λιγότερο επισφαλείς από άλλες πληροφορίες της αρχαίας ιστοριογραφίας τις οποίες έχουμε αποδεχθεί ως αληθινές. Επιπλέον τονίζουν πως ο όγκος των αρχαίων αναφορών στην ερωτική φύση του Λόχου, εκ των οποίων μεγάλο μέρος είναι σύγχρονες με την εποχή του, είναι πολύ σημαντικός για να μπορεί να απορριφθεί.
Το τέλος
Στις 2 Αυγούστου 338 π.Χ. ο Ιερός Λόχος παρατάχθηκε, μαζί τις υπόλοιπες συμμαχικές δυνάμεις, απέναντι στον μακεδονικό στρατό. Βρισκόταν στο δεξί άκρο της παράταξης με τον Θεαγένη στη διοίκηση. Ο Φίλιππος Β’ διέταξε συντεταγμένη εικονική υποχώρηση, μια παγίδα στην οποία έπεσε το αθηναϊκό τμήμα των συμμάχων (ο Μακεδόνας Βασιλιάς φέρεται να είπε μετά ότι «οι Αθηναίοι δεν ξέρουν να κερδίζουν»). Η ασύντακτη επέλαση των Αθηναίων και κάποιων άλλων συμμαχικών τμημάτων, που πίστεψαν ότι οι Μακεδόνες υποχωρούν, άφησε ακάλυπτη τη θηβαϊκή φάλαγγα. Αυτό έδωσε την ευκαιρία στον Αλέξανδρο, με το επίλεκτο μακεδονικό ιππικό των Εταίρων, να πραγματοποιήσει ξαφνική έφοδο. Με αστραπιαίες κινήσεις βρέθηκε στα μετόπισθεν των Θηβαίων. Το συμμαχικό μέτωπο διαλύθηκε και οι περισσότεροι τράπηκαν σε φυγή. Ο Ιερός Λόχος όμως παρέμεινε συμπαγής και αντιστάθηκε. Πολέμησαν λυσσαλέα μέχρι να σκοτωθεί και ο τελευταίος. Αυτό το τραγικό αλλά επικό τέλος συνέβαλε στη γιγάντωση του «μύθου» της επίλεκτης στρατιωτικής ομάδας. Κατά μια άποψη το άγαλμα του Λεόντα της Χαιρώνειας που βρίσκεται στην περιοχή στήθηκε προς τιμήν των πεσόντων του Ιερού Λόχου της Θήβας.
Επίλογος
Η συντριπτική πλειονότητα των ιστορικών τονίζει ότι δεν υπάρχουν πηγές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αμφισβήτηση των γραφομένων του Πλούταρχου και τον άλλων αρχαίων συγγραφέων. Πιθανότατα ο Ιερός Λόχος πράγματι αποτελούνταν από ομόφυλα ζευγάρια και μάλιστα ενήλικων ανδρών με εφήβους. Οι προσωπικές σχέσεις και το συναίσθημα αποτέλεσαν σημαντικούς παράγοντες ώστε η μονάδα να μάχεται με αυταπάρνηση και τα μέλη της να μην εγκαταλείπουν τη θέση τους. Το πλέον ικανό πολεμικό σώμα της αρχαιότητας είχε… μυστικό όπλο τον έρωτα.
Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΜΑΣ
Λίγοι το ξέρουν, αλλά αν δεν υπήρχε ο Σοβιετικός αξιωματούχος Βασίλι Αρχίποφ, η ανθρωπότητα όπως την ξέρουμε ίσως σήμερα να μην υπήρχε
Ο κόσμος και η ανθρωπότητα έφτασαν πολλές φορές στην ιστορία ένα μόνο βήμα μακριά από το να πάψει να υπάρχουν, τουλάχιστον όπως τα ξέρουμε σήμερα. Στον εικοστό αιώνα ήταν οι αποφάσεις των ηγετών και το… παιχνίδι τους με τα πυρηνικά όπλα που απείλησαν αρκετές φορές την ζωή κάθε ανθρώπου στον πλανήτη, ακόμα και όσων δεν είχαν καν γεννηθεί. Στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, η απειλή έγινε πραγματικότητα καταστρέφοντας χιλιάδες ανθρώπους. Δεκάδες άλλες φορές όμως η απειλή ευτυχώς έμεινε απλώς απειλή χάρη στην παρέμβαση των ψυχραιμοτέρων.
Ο κόσμος σήμερα οφείλει ίσως την ύπαρξή του σε έναν άντρα που ίσως λίγοι γνωρίζουν το όνομά του. Ήταν ο Ρώσος αξιωματικός του Ναυτικού Βασίλι Αλεξάντροβιτς Αρχίποφ και αυτή είναι η ιστορία του για το πώς έσωσε τον κόσμο.
Η κρίση της Κούβας
Η ιστορία μας πάει πίσω στον Οκτώβριο του 1962. Η πυραυλική κρίση στην Κούβα βρίσκεται στο απόγειό της και ο κόσμος σχεδόν είκοσι χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρατηρεί με κομμένη την ανάσα επί 13 ημέρες αυτό που θα μπορούσε να είναι η αρχή ενός νέου Παγκόσμιου Πολέμου και μάλιστα αυτή τη φορά πυρηνικού.
Μέσα σε αυτή τη χρονική συγκυρία, μια ομάδα αξιωματικών του στόλου του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ εντοπίζει στα νερά της Καραϊβικής ένα σοβιετικό υποβρύχιο. Πρόκειται για το υποβρύχιο Β-59. Σε αυτό, ο Αρχίποφ υπηρετεί ως βοηθός κυβερνήτη, ενώ ταυτόχρονα είναι αρχηγός του στόλου των υπολοίπων σοβιετικών υποβρυχίων που βρίσκονται στην περιοχή, τα «Β-4», «Β-36» και «Β-130».
Ο αμερικανικός στόλος αρχίζει να στέλνει ήπιες εκρηκτικούς μηχανισμούς προς το υποβρύχιο ως «σήμα» για να το αναγκάσουν να ανέλθει στην επιφάνεια για αναγνώριση. Αυτό που δεν ξέρουν όμως οι ΗΠΑ είναι ότι το υποβρύχιο φέρει πάνω του βαλλιστικούς πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές. Το σοβιετικό υποβρύχιο αντί να βγει στην επιφάνεια, καταδύεται ακόμα πιο βαθιά και χάνεται από τα ραντάρ των Αμερικανών. Την ίδια στιγμή ωστόσο λόγω του βάθους στο οποίο βρίσκεται δεν μπορεί να επικοινωνήσει ούτε με τη ρωσική βάση. Κρυμμένο στα βάθη του ωκεανού για μέρες και αποκομμένο από όλους, το υποβρύχιο δεν γνωρίζει αν στην επιφάνεια έχει ξεσπάσει ο πόλεμος που όλοι περίμεναν.
Αποκομμένοι από όλους
Μέσα στο υποβρύχιο η ένταση ανεβαίνει συνεχώς. Το υποβρύχιο δεν μπορεί να αναδυθεί καθώς όσοι βρίσκονται μέσα κινδυνεύουν να πιαστούν αιχμάλωτοι ή να βρεθούν στην μέση του πολέμου που ίσως ήδη έχει ξεκινήσει, ενώ από πάνω τους κυκλοφορούν τουλάχιστον 11 αμερικανικά υποβρύχια.
Ο κυβερνήτης του Β-59, Βαλεντίν Γκριγκόριετς Σαβίτσκι, δεν ξέρει τι να κάνει. Νευρικός και εξαντλημένος αποφασίζει να ρίξει τον πύραυλο με την πυρηνική κεφαλή. Και τα 11 αμερικανικά υποβρύχια θα είναι οι πιθανοί του στόχοι, ενώ ο πύραυλος έχει σχεδόν την ισχύ της βόμβας στην Χιροσίμα. Ο δεύτερος στην ιεραρχία- ο κομματικός επίτροπος που συνόδευε την αποστολή, Ιβάν Σεμόνοβιτς Μασλένικοφ – δίνει επίσης την συγκατάθεσή του.
Ο Βαντίμ Ορλόφ, ένας αξιωματικός της υπηρεσίας πληροφοριών που βρισκόταν στο υποβρύχιο, είχε γράψει αργότερα: «Οι Αμερικανοί μας χτύπησαν με κάτι πιο δυνατό από ήπιες εκρηκτικές ύλες, πιθανόν με βόμβες βάθους. Σκεφτήκαμε ότι αυτό είναι το τέλος. Και τότε, ο κυβερνήτης φώναξε: ‘Ίσως ο πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει εκεί πάνω. Θα τους ανατινάξουμε τώρα. Θα πεθάνουμε, αλλά θα τους βυθίσουμε όλους. Δεν θα γίνουμε η ντροπή του στόλου’».
Αν ο Σαβίτσκι είχε ρίξει την βόμβα με την πυρηνική κεφαλή, σίγουρα θα είχε εξαλείψει όλον τον αμερικανικό στόλο και η Αμερική θα αναγκαζόταν να «απαντήσει» επίσης με πυρηνικές βόμβες. Έτσι, ο Σαβίτσκι θα είχε ξεκινήσει χωρίς να το θέλει μια σειρά γεγονότων που θα ήταν καταστροφικά ίσως για όλη την ανθρωπότητα.
Ωστόσο, αυτή είναι η στιγμή που ο Βασίλι Αλεξάντροβιτς Αρχίποφ μπαίνει στην ιστορία. Για να εκτοξευτεί ο πύραυλος απαιτούνταν και η δική του σύμφωνη γνώμη καθώς είναι ο αρχηγός του στόλου των υποβρυχίων που βρίσκονταν στην περιοχή. Κανονικά, για την εκτόξευση πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές από τα σοβιετικά υποβρύχια αρκούσε η απόφαση του αξιωματούχου του κόμματος και του κυβερνήτη του υποβρυχίου. Ωστόσο, ο στρατιωτικός βαθμός του Αρχίποφ τον έκανε ισότιμο με τον Σαβίτσκι και γι’ αυτό το λόγο απαιτούνταν και η δική του σύμφωνη γνώμη. Αυτό το «τυχαίο» γεγονός ουσιαστικά έσωσε τον κόσμο.
Ο Αρχίποφ, ο οποίος περιγράφηκε από την γυναίκα του, Όλγκα, ως μετριόφρων και ήπιων τόνων άνθρωπος, δεν θέλησε να προχωρήσουν με την εκτόξευση καθώς επέμενε ότι θα έπρεπε να περιμένουν εντολές από την Μόσχα. Επίσης, αντιπαρέθεσε ότι ίσως να μην είχε γίνει καν επίθεση και να μην είχε ξεσπάσει πόλεμος.
Αν και δεν μπορούμε να ξέρουμε τι ακριβώς ειπώθηκε μεταξύ των τριών επικεφαλής λόγω των ακόμα απόρρητων σοβιετικών εγγράφων, ο Ρώσος δημοσιογράφος, Αλεξάντερ Μοζγκόβοϊ και ο αυτόπτης μάρτυρας Ορλόφ, παραδίδουν ότι ο Αρχίποφ είπε στον Σαβίτσκι πως δεν πιστεύει ότι το υποβρύχιο βρίσκεται σε κίνδυνο. Ο Αρχίποφ είπε πως το γεγονός ότι ρίχνουν βόμβες βάθους, οι οποίες όμως είναι πάντα εκτός στόχου, είναι αποδεικτικό σημάδι. Σαν να λένε «ξέρουμε ότι είστε εδώ, παρουσιαστείτε. Ελάτε πάνω να συζητήσουμε. Δεν θέλουμε να σας επιτεθούμε».
Σύμφωνα με την σύζυγο του Αρχίποφ, Όλγκα, οι δύο άντρες είχαν έναν έντονο διαπληκτισμό. Τόσο η ίδια όσο και ένας άλλος κυβερνήτης υποβρυχίου που βρισκόταν επίσης στην Καραϊβική λένε πως άκουσαν την ιστορία από τον ίδιο τον Αρχίποφ, η οποία ουσιαστικά ταυτίζεται με αυτή του Ορλόφ. Οι δυο τους μοιράστηκαν την ιστορία που τους είπε στο ντοκιμαντέρ του PBS.
Στην πραγματικότητα, το πλήρωμα του ρωσικού υποβρυχίου δεν είχε ιδέα τι συνέβαινε από πάνω τους. Η αλήθεια ήταν πως δεν είχαν επικοινωνία με την Μόσχα ακόμα και πριν ξεκινήσει η κρίση. Είχαν λάβει εντολές να πάνε απευθείας στην Κούβα, όμως στη συνέχεια χωρίς να τους δοθεί καμία εξήγηση διατάχθηκαν να σταματήσουν την πλεύση τους και να περιμένουν στην θάλασσα της Καραϊβικής. Ο Ορλόφ, ο οποίος είχε ζήσει στις ΗΠΑ, άκουσε από αμερικανικούς ραδιοσταθμούς ότι η Ρωσία είχε μεταφέρει μυστικά πυραύλους στην Κούβα, ότι η Κούβα είχε καταρρίψει ένα αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροπλάνο, ότι ο πρόεδρος Κένεντι είχε διατάξει το αμερικανικό ναυτικό να περικυκλώσει το νησί και ότι κανείς δεν μπορούσε να περάσει. Όταν το ναυτικό εντόπισε το υποβρύχιο, ο Σαβίτσκι διέταξε να καταδυθούν πιο βαθιά ώστε να μην είναι ορατοί. Η κίνηση αυτή ωστόσο τους απέκοψε ακόμα περισσότερο από τον έξω κόσμο. Δεν μπορούσαν πια να ακούνε τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία ούτως ή άλλως δεν εμπιστεύονταν.
Στον έξω κόσμο, ο Κένεντι είχε δώσει σαφείς εντολές. Θα έπρεπε πάση θυσία να βρεθεί το υποβρύχιο αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε να του επιτεθούν. Σκοπός θα ήταν μόνο να το αναγκάσουν να βγει στην επιφάνεια. Είχε μάλιστα ενημερώσει για τους σκοπούς τους και την Σοβιετική Ένωση, η οποία ωστόσο δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με το υποβρύχιο. Έτσι, για όσους ήταν μέσα στο Β-59, ο πόλεμος πιθανότατα είχε ήδη ξεκινήσει.
Δεν ξέρουμε για πόσο καιρό ο Σαβίτσι και ο Αρχίποφ λογομάχησαν. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι τα πυρηνικά όπλα που έφεραν τα ρωσικά υποβρύχια προορίζονταν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε περίπτωση που η Ρωσία δεχθεί επίθεση ή αν η επίθεση ήταν επαπειλούμενη. Ο Σαβίτσκι ένιωσε ότι είχε το δικαίωμα να ρίξει πρώτος.
Ο Αρχίποφ και ο Σαβίτσκι βρίσκονταν σε ένα παλιό ντιζελοκίνητο υποβρύχιο, το οποίο είχε σχεδιαστεί για να ταξιδεύει στις θάλασσες της Αρκτικής, όπου οι θερμοκρασίες φτάνουν υπό του μηδενός. Έτσι, η χρήση τους στις ζεστές θάλασσες της Καραϊβικής έμοιαζε σχεδόν με αυτοκτονία. Ειδικά μετά τη βλάβη στον κλιματισμό και την κατάδυσή τους στον βυθό οι συνθήκες έγιναν ανυπόφορες με τις θερμοκρασίες εντός του υποβρυχίου να ξεπερνούν ακόμα και τους 40 βαθμούς κελσίου, ενώ η ποιότητα του αέρα μολυνόταν όλο και περισσότερο με διοξείδιο. Παρά τις συνθήκες αυτές, ο Αρχίποφ δεν έκανε πίσω και δεν συναίνεσε ποτέ στην εκτόξευση του πυραύλου με την πυρηνική κεφαλή.
Έτσι, το υποβρύχιο αναγκάστηκε τελικά μετά από μέρες να αναδυθεί στην επιφάνεια όπου το περίμενε ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό. Οι Αμερικανοί ωστόσο, υπό τις αυστηρές εντολές του ίδιου του Κένεντι, δεν επενέβησαν και δεν προσπάθησαν να επιβιβαστούν στο ρωσικό υποβρύχιο. Εξάλλου, το υποβρύχιο βρισκόταν εκτός της ζώνης αποκλεισμού που είχε οριστεί γύρω από την Κούβα. Έτσι, το Β59 στράφηκε και άρχισε το ταξίδι του πίσω στη Ρωσία.
Η επιστροφή
Στη Ρωσία η υποδοχή που επεφύλασσαν στο υποβρύχιο δεν ήταν η καλύτερη καθώς κατηγορήθηκαν ότι δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν τις εντολές της μυστικότητας που τους είχαν δοθεί και εντοπίστηκαν από τους Αμερικανούς. Ανώτατοι αξιωματούχοι τους είπαν ότι θα ήταν καλύτερα να μην γύριζαν ποτέ και να «έπεφταν» μαζί με το υποβρύχιό τους. Εξαιτίας αυτού, ο Αρχίποφ δεν ήθελε να μιλάει ποτέ γι’ αυτήν την ιστορία, σύμφωνα με την σύζυγό του. Ένιωθε βαθιά αδικημένος από τους συναδέλφους του.
Ωστόσο, κάποια χρόνια αργότερα, το 1981, έλαβε προαγωγή στον βαθμό του αντιναυάρχου, ενώ αποστρατεύθηκε λίγα χρόνια αργότερα. Εξάλλου ακόμα και πριν από αυτή την κρίση θεωρούνταν Σοβιετικός ήρωας. Ένα χρόνο νωρίτερα και ενώ ήταν σε ένα άλλο ρωσικό υποβρύχιο, το K-19, το σύστημα ψύξης του πυρηνικού αντιδραστήρα με τον οποίο ήταν εξοπλισμένο το υποβρύχιο χάλασε. Τότε, ο κυβερνήτης Νικολάι Βλαντιμίροβιτς Ζατέγιεφ έδωσε εντολή στους μηχανικούς να βρουν άμεσα λύση, ώστε να αποφευχθεί η πυρηνική διαρροή και ουσιαστικά τους ανάγκασε να εκτεθούν σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας. Αυτό απέτρεψε το πυρηνικό ατύχημα, αλλά κόστισε τη ζωή σε πολλούς από αυτούς. Κάποια πέθαναν ακόμα και έναν μήνα μετά, ενώ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια πέθαναν συνολικά 50 Σοβιετικοί αξιωματικοί.
Ο ίδιος ο Αρχίποφ ωστόσο άντεξε μέχρι το 1998. Προσβλήθηκε και ο ίδιος τελικά από καρκίνο του νεφρού ως αποτέλεσμα της έκθεσής του στην ακτινοβολία το 1961. Ο Νικολάι Βλαντιμίροβιτς Ζατέγιεφ, ο κυβερνήτης του Κ-19, πέθανε εννέα μέρες αργότερα, στις 28 Αυγούστου 1998. Ήταν και οι δύο 72 ετών.
Πολλοί λίγοι το ήξεραν το 1962, αλλά ο κόσμος έφτασε όντως μια ανάσα από την πυρηνική καταστροφή όχι μόνο εξαιτίας της βόμβας με την πυρηνική κεφαλή που δεν εκτοξεύτηκε ποτέ, αλλά και εξαιτίας όλων όσων θα ακολουθούσαν. Ο πυρηνικός παγκόσμιος πόλεμος ήταν πιο κοντά από ποτέ και ο Βασίλι Αρχίποφ τον σταμάτησε. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αρθουρ Μ. Σλέσινγκερ Τζούνιορ, διακεκριμένος Αμερικανός ιστορικός και σύμβουλος του προέδρου Τζον Φ. Κένεντι, είχε δηλώσει: «Αυτή ήταν όχι μόνο η πιο επικίνδυνη στιγμή του Ψυχρού Πολέμου, αλλά και η πιο επικίνδυνη στιγμή της ανθρώπινης Ιστορίας», ενώ το 2002 ο Τόμας Μπλάντον, ο τότε διευθυντής του Αρχείου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ, δήλωσε δημοσίως ότι ο Βασίλι Αλεξάντροβιτς Αρχίποφ «έσωσε τον κόσμο».
ΣΤΑ ΑΔΥΤΑ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΒΑΤΙΚΑΝΟΥ
Το Βατικανό πάντα περικυκλώνεται από μυστήριο . Οι άνθρωποι αναρωτιούνται τι μπορεί να συμβαίνει πίσω από τις κλειστές του πόρτες, τι είδους θησαυροί ή αρχαία κειμήλια βρίσκονται κλεισμένα στα καλά φυλαγμένα θησαυροφυλάκιά του. Αντίστοιχα η συζήτηση για την βιβλιοθήκη του αλλά και τα μυστικα αρχεια βατικανου αναδεικνύει πάντα τρομερές θεωρίες αφού υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν πως η αχανής και απρόσιτη βιβλιοθήκη κρύβει μέσα της ντοκουμέντα για δαίμονες και πραγματικούς εξωγήινους μεταξύ πολλών άλλων μυστικών.

Λόγω της περιορισμένης πρόσβασης σε αυτά τα μυστικά αρχεία Βατικανού κανείς δεν θα μάθει αν πραγματικά υπάρχουν τέτοια μυστικά, όμως μπορούμε να δούμε τι έχει αποκαλυφθεί για τα περιεχόμενα της κρυφής βιβλιοθήκης του.

Τα περιεχόμενα που θα μπορούσε να βρει κανείς στα μυστικά αρχεία Βατικανού αν μπορούσε να τα επισκεφθεί ποικίλουν από χειρόγραφα γράμματα ιστορικών προσώπων όπως ο Αβραάμ Λίνκολν και είναι ένας πραγματικός θησαυρός για τους επίδοξους ιστορικούς μελετητές και όχι μόνο. Βέβαια το γεγονός πως φρουρούνται τόσο αυστηρά και η πρόσβαση απαγορεύεται παρά μόνο σε ελάχιστους, κάνει τον κόσμο να θεωρεί πως μέσα στον αχανή χώρο που είναι γεμάτος αρχαία ντοκουμέντα ίσως να βρίσκονται καλά κρυμμένα μυστικά όπως έχουμε δει και σε άλλα άρθρα, ή γνώση που δεν θέλουν να αποκαλυφθεί στο ευρύ κοινό.
μυστικα αρχεια βατικανου: Τι υπάρχει εκεί;
Η ονομασία μυστικά αρχεία Βατικανού προέρχεται λόγω της φρούρησης και της απαγόρευσης εισόδου αλλά όχι μόνο, αφού πηγάζει από μία παρερμηνευμένη μετάφραση των Λατινικών. Το πραγματικό όνομα της κρυφής βιβλιοθήκης του Βατικανού είναι Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum. Το Secretum στα λατινικά δεν μεταφράζεται ως μυστική όπως πολλοί υπέθεσαν, αλλά η πιο ακριβής ή σωστή αν θέλετε μετάφραση είναι “προσωπική” ή “ιδιωτική. Έτσι τα μυστικά αρχεία Βατικανού θα μπορούσαν να είναι προσωπικά αρχεία Βατικανού και αυτό γιατί κατά κύριο λόγο αποτελούνται από προσωπικά γράμματα και καταγραφές από πάπες των περασμένων τεσσάρων αιώνων, μαζί φυσικά με διάφορα αρχαία υπερπολύτιμα βιβλία που αρκετά θα παραμείνουν απόκρυφα για αρκετό καιρό ώσπου κάποια στιγμή να αποφασίσουν, αν κάτι τέτοιο συμβεί ποτέ να μας τα δείξουν.

Τα μυστικά αρχεία Βατικανού εδραιώθηκαν από τον Πάπα Παύλο Έ που ένιωσε σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή πως η παπική αλληλογραφία ήταν ιστορικής σημασίας και γνώριζε πως τέτοια έγγραφα θα έπρεπε να διατηρηθούν. Βέβαια τον 17ο Αιώνα κανείς δεν πίστευε πως ο απλός λαός θα έπρεπε να γνωρίζει τις πληροφορίες που αντάλλασσαν Βασιλείς, Ηγεμόνες και Πάπες, οπότε τα αρχεία παρέμειναν κλειδωμένα και αθέατα για το ευρύ κοινό.
Η πρόσβαση στα μυστικα αρχεια βατικανου
Κανείς λοιπόν δεν μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση στα γράμματα ή τα βιβλία αυτά ώσπου το 1881 ο Πάπας Λέων ο 13ος επέτρεψε σε μελετητές να δουν ένα μικρό μέρος από τα περιεχόμενα της βιβλιοθήκης του Βατικανού. Όμως δεν ήταν εύκολο έστω και έτσι για κάποιον να δει τα περιεχόμενα των αρχείων, κάτι που ισχύει και σήμερα 200 χρόνια μετά, αφού ακόμα και δημοσιογράφοι, μαθητές ή ερασιτέχνες ιστορικοί δεν επιτρέπεται να αποκτήσουν πρόσβαση στα μυστικά αρχεία.

Αν υποθέσουμε πως κάποιος ενδιαφέρεται να ρίξει μία ματιά στον τεράστιο χώρο με τα χειρόγραφα και τα βιβλία όπως μερικά από την απαγορευμένη λίστα index librorum prohibitorum που μπορείτε να δείτε στο βίντεο από κάτω, θα πρέπει να αποδείξει πως είναι άξιος μελετητής, να δώσει τα απαιτούμενα διαπιστευτήρια που θα του ζητηθούν και ίσως τότε λάβει την κάρτα εισόδου που θα πρέπει να ανανεώνει κάθε έξι μήνες. Για να κατορθώσει να μπει στην βιβλιοθήκη θα πρέπει να περάσει την πύλη Porta Sant’Anna, να προσπεράσει τους Ελβετούς φύλακες και φρουρούς, να διασχίσει το οικοδομικό σύμπλεγμα Μπελβεντέρε και να παρουσιάσει την έγκριση εισόδου.
Όταν η είσοδος του επιτραπεί, τότε θα πρέπει να δηλώσει τα συγκεκριμένα έγγραφα που θέλει να μελετήσει και έχει δικαίωμα να αποκτήσει πρόσβαση σε τρία έγγραφα ημερησίως. Όπως καταλαβαίνετε η δύσκολη διαδικασία που αφορά ελάχιστους ανθρώπους μεγαλώνει το μυστήριο γύρω από τα μυστικα αρχεια βατικανου γιατί ακόμα και όσοι αποκτούν πρόσβαση δεν έχουν την δυνατότητα να εξερευνήσουν τα περιεχόμενα της βιβλιοθήκης αλλά θα πρέπει να διαλέξουν συγκεκριμένα πράγματα από καταλόγους που θα τους δοθούν και οι οποίοι είναι γραμμένοι στα Ιταλικά ή τα Λατινικά. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως οι κατάλογοι είναι πάρα πολύ περιορισμένοι αν αναλογιστούμε πως ο χώρος είναι γύρω στα 80 χιλιόμετρα από ράφια γεμάτα βιβλία και έγγραφα που χρονολογικά πηγαίνουν ως και την Αρχαιότητα.
Όσα έγιναν γνωστά από τα μυστικα αρχεια βατικανου
Τελικά όμως τι περιέχουν τα μυστικά αρχεία Βατικανού ή αλλιώς η Αποστολική βιβλιοθήκη που μάλιστα περιέχει και ένα υπερσύγχρονο και απροσπέλαστο χρηματοκιβώτιο; Η πιο διάσημη θεωρία γράφτηκε από τον Dan Brown και αναφέρει πως ανάμεσα στα χιλιάδες χειρόγραφα που βρίσκονται στο Αρχείο, υπάρχουν και καταγραφές σχετικά με την ζωή του Ιησού σε νεαρή ηλικία. Ο λόγος που τα κρύβουν είναι για να «ξεπλύνουν» την εικόνα του και να αποκρύψουν το πιο αμφιλεγόμενο γεγονός, δηλαδή ότι παντρεύτηκε τη Μαγδαληνή και απέκτησαν παιδί. Σύμφωνα με το βιβλίο “The Holy Bloodline” των Lincoln, Leigh και Baigent αν στην πραγματικότητα ο Ιησούς απέκτησε παιδί, τότε οι απόγονοί του θα συνεχίσουν την διαδοχή γνωστή και ως «Ιερό Δισκοπότηρο» και η παραδοχή των παραπάνω θα μείωνε την θειότητα του Ιησού και την επιρροή της εκκλησίας.
Οι άλλες θεωρίες που ακούγονται είναι πολλές αφού αρκετοί θεωρούν πως μέσα στα μυστικά αρχεία περιέχεται η γνώση που διασώθηκε από την περίφημη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, έγγραφα που αποδεικνύουν εξωγήινη ζωή, σχέδια για την υποτιθέμενη χρονομηχανή του μοναχού Ερνέτι ή αποδείξεις για τα τεράστια σκάνδαλα που συνδέουν το Βατικανό με εκμετάλλευση παιδιών, την συνεργασία με τους Ναζί ή και την σύνδεσή τους με τους illuminati όπως έχουμε αναλύσει σε περασμένα άρθρα ή βίντεο. Αυτά που έχουν γίνει γνωστά όμως είναι ένα απειροελάχιστο μέρος και αφορούν τα παρακάτω:
- Τον πάπυρο εξήντα μέτρων που περιέχει αναλυτικά την δίκη που πέρασαν οι Ναίτες Ιππότες, η οποία κράτησε για αρκετά χρόνια και ξεκίνησε το 1307.
- Το Inter caetera , που δημιουργήθηκε από τον Πάπα Αλέξανδρο τον 6ο που διαχώρισε την Ηγεμονία μεταξύ Ισπανών και Πορτογάλων.
- Ένα γράμμα από τον Μιχαήλ Άγγελο στον Πάπα Ιούλιο τον 2ο
- Την απόφαση του Πάπα Λέων του 10ου που που αφόρισε το 1521 τον Γερμανό Μοναχό Μαρτίνο Λούθηρο
- Το αίτημα του Ερρίκου του 5ου που έστειλε το 1530 στον Πάπα Κλήμη τον 6ο για να αιτηθεί την κατάργηση του γάμου του Βασιλιά με την Αικατερίνη της Αραγονίας που μάλιστα περιέχει τις υπογραφές και τις σφραγίδες από 80 και πλέον Άγγλους ευγενείς και Λόρδους
- Ένα γράμμα από τηn Βασίλισσα Μαρία Α΄ της Σκωτίας προς τον Πάπα Σίξτο στο οποίο παρακαλούσε εκείνον και την εκκλησία να παρέμβουν λίγο πριν την εκτέλεσή της.
- Σημειώσεις σχετικά με την δίκη του Γαλιλαίου το 1633 και πολλά ακόμη παρόμοια έγγραφα ή γράμματα από τον Αβραάμ Λίνκολν και τον Τζέφερσον Ντέιβις.
Τα μυστικα αρχεια βατικανου σε κοινη θεα;
Όπως καταλαβαίνετε τα παραπάνω παραδείγματα δεν αποτελούν ούτε το 1% των περιεχομένων της μυστικής βιβλιοθήκης του Βατικανού και ίσως κανείς να μην κατορθώσει να διαπιστώσει τον πλούτο της γνώσης και των μυστικών που υπάρχουν εκεί, έστω και αν πρόσφατα έγιναν κάποιες υποτυπώδεις προσπάθειες να αποδείξουν στον κόσμο πως τα μυστικά αρχεία Βατικανού θα είναι πλέον πιο εύκολα προσβάσιμα στον κόσμο!
Το 2012 μάλιστα για να γιορτάσουν την επέτειο για τα 400 χρόνια της Αποστολικής βιβλιοθήκης έγιναν διαθέσιμα 100 επιλεγμένα έγγραφα στο κοινό που μπορούσε να τα δει σε μία έκθεση που ονομάστηκε Lux in Arcana. Βέβαια ακόμα και σήμερα ισχύει η παράδοση που δίνει πρόσβαση σε 1000 μελετητές ή φοιτητές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το χρόνο. Σύμφωνα με τον Πάπα Φραγκίσκο η βιβλιοθήκη του Βατικανού δεν είναι πια μυστική μα απλά αποστολική. Το 2019 μάλιστα αποφάσισε να αλλάξει τον τίτλο που διατηρούσε η βιβλιοθήκη για αιώνες από Archivum Secretum Vaticanum, μυστικά αρχεία Βατικανού δηλαδη σε Αποστολικά αρχεία Βατικανού αφού σύμφωνα με πηγές από το Βατικανό μπέρδευε και αποπροσανατόλιζε το κοινό που θεωρούσε λανθασμένα πως μέσα στην βιβλιοθήκη κρύβονται απόκρυφα μυστικά και χαμένη γνώση που δεν θέλουν να αποκαλυφθεί.
Τα λίγα έγγραφα που έχει φέρει στο φως της επιφάνειας ο ίδιος ο οργανισμός από τα μυστικά αρχεία Βατικανού δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αποκαλύψουν το μέγεθος των αρχείων, εγγράφων ή βιβλίων που βρίσκονται κλειδωμένα και διαθέσιμα μόνο για ελάχιστους στην μυστική βιβλιοθήκη. Τα έγγραφα αυτά φαίνεται πως για το μέλλον θα παραμείνουν κρυφά, μυστικά και αθέατα και σίγουρα θα ακούγονται πολλά για το τι κρύβεται εκεί, αφού σίγουρα δεν θα έδειχναν στο ευρύ κοινό όσα δεν θέλουν να αποκαλυφθούν, παρά μόνο αυτά που το βατικανό θεώρησε ακίνδυνα πριν τα εκθέσει στην δημόσια συζήτηση ή στους μελετητές που επισκέπτονται τον χώρο με την ελπίδα να αντικρύσουν έστω ένα μικρό κομμάτι από την γνώση που μένει χαμένη σε κλειδωμένα δωμάτια και επικίνδυνα μυαλά. Εσείς ; Γνωρίζετε τι άλλο θα μπορούσε να περιέχει η βιβλιοθήκη του Βατικανού;
ΤΑ ΡΕΚΟΡ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΠΟΥ ΦΕΥΓΕΙ
Η χρονιά που φεύγει ήταν μια χρονιά γεμάτη ρεκόρ! Αυτά είναι δέκα από τα πιο σημαντικά
Το 2022 ήταν μια χρονιά που κινήθηκε στα… άκρα. Μια χρονιά που καταρρίπτονταν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Από το θερμόμετρο που «χτύπησε» κόκκινο σε πολλά σημεία του πλανήτη μέχρι τις τιμές ενέργειας που ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, αλλά και τα δισεκατομμύρια ανθρώπων που πλέον κατοικούν στη Γη.
Το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) συγκέντρωσε δέκα από τα πιο σημαντικά ρεκόρ που καταρρίφθηκαν την χρονιά που εκπνέει σήμερα.
Τιμές τροφίμων και ενέργειας
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο προκάλεσε ένα τεράστιο άλμα στο κόστος της ενέργειας και των τροφίμων, με τον δείκτη τιμών τροφίμων του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ να σημειώνει ιστορική κορύφωση τον Μάρτιο και το κόστος του φυσικού αερίου στην Ευρώπη να φτάνει σε ιστορικά υψηλά ρεκόρ. Ο ετήσιος πληθωρισμός της ευρωζώνης σκαρφάλωσε σταθερά στο 10,6% τον Οκτώβριο, η μεγαλύτερη αύξηση από τη θέσπιση του δείκτη το 1997. Στη συνέχεια ωστόσο, τον Νοέμβριο, άρχισε να εμφανίζει μείωση για πρώτη φορά μετά από ενάμιση χρόνο.
Πρόσφυγες
Ο πόλεμος στην Ουκρανία προκάλεσε επίσης το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων στην Ευρώπη από το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Περισσότεροι από επτά εκατομμύρια Ουκρανοί εγκατέλειψαν τη χώρα τους και κατέφυγαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και ακόμα 6,9 εκατομμύρια εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό της, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες. Παγκοσμίως, ο αριθμός των εκτοπισμένων ανθρώπων ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 100 εκατομμύρια.
Αφόρητη Ζέστη
Η Ευρώπη πέρασε το πιο ζεστό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ από τότε που υπάρχει η σχετική καταγραφή με το θερμόμετρο να χτυπάει κόκκινο σε πολλές χώρες, περιλαμβανομένης της Αγγλίας όπου ο υδράργυρος έφθασε για πρώτη φορά τους 40 βαθμούς Κελσίου. Οι δασικές πυρκαγιές που σχετίζονται με την υψηλή θερμοκρασία και την έλλειψη υγρασίας επίσης κατέκαψαν τις περισσότερες εκτάσεις γης —πάνω από 6 εκατομμύρια στρέμματα– από ό,τι είχε συμβεί μέχρι σήμερα στην Ευρώπη.
«Βροχή» από πυραύλους
Η Βόρεια Κορέα εκτόξευσε αριθμό ρεκόρ πυραύλων στη Θάλασσα της Ιαπωνίας ως απάντηση στις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις μεγάλης κλίμακας που πραγματοποίησαν η Νότια Κορέα και οι ΗΠΑ. Στις 2 Νοεμβρίου σημειώθηκε το αποκορύφωμα με 23 πύραυλους να εκτοξεύονται μέσα σε ένα 24ωρο.
Το τέλος της Βασίλισσας
Έπειτα από 70 χρόνια στον θρόνο, η βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου σε ηλικία 96 ετών. Ήταν η γηραιότερη αλλά και μακροβιότερη μονάρχης στη Βρετανία. Εκτιμάται ότι, πριν από την τελετή της κηδείας της, περίπου 250.000 πολίτες προσκύνησαν το φέρετρό της, ενώ δύο εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν στους δρόμους για να την τιμήσουν. Ρεκόρ τηλεθέασης κατάρριψε η μετάδοση της κηδείας καθώς την παρακολούθησαν περισσότεροι από 4,1 δισ. τηλεθεατές.
Το χάος με τον Μασκ
Το 2022 ήταν μια σημαντική χρονιά για τον Ίλον Μασκ, αν και κατέληξε στο τέλος τους έτους να μην είναι πλέον ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, αφού εκτοπίστηκε στην αντίστοιχη λίστα του Forbes από τον Γάλλο επιχειρηματία της εταιρίας LVMH, Μπερνάρντ Αρνό.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla και της SpaceX πρόσθεσε τον Οκτώβριο στη… συλλογή του το Twitter έναντι 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σύντομα προκάλεσε έντονες αντιδράσεις απολύοντας το μισό προσωπικό και επαναφέροντας σε λειτουργία τους λογαριασμούς προσώπων που είχαν αποκλειστεί από την πλατφόρμα —όπως ο Ντόναλντ Τραμπ (αν και ο τελευταίος αρνήθηκε να επιστρέψει).
Παρόλο που έχασε την πρωτοκαθεδρία στη λίστα των πλουσίων παραμένει ωστόσο αρκετά… ευκατάστατος καθώς η περιουσία του εκτιμάται ότι έφθανε στις αρχές Δεκεμβρίου τα σχεδόν 200 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το Forbes.
Nέα Καλλιτεχνικά Ύψη
Η καλλιτεχνική συλλογή του συνιδρυτή της Microsoft Πολ Άλεν, που περιλαμβάνει έργα του Σεζάν, του Κλιμτ και του Βαν Γκογκ, πουλήθηκε από τον Οίκο Christie’s έναντι 1,62 δισεκατομμυρίου δολαρίων, το μεγαλύτερο ποσό που έχει ποτέ καταβληθεί σε δημοπρασία έργων τέχνης.
Παράλληλα, το διάσημο πορτρέτο της Μέριλιν Μονρόε, που φιλοτέχνησε ο Άντι Γουόρχολ το 1964 σε μεταξοτυπία, πωλήθηκε από τον οίκο Christie’s στην τιμή ρεκόρ των 195 εκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε τέσσερα λεπτά και έγινε το πιο ακριβό έργο τέχνης του 20ου αιώνα.
Τιτάνες του Τένις
Όταν ο Ραφαέλ Ναδάλ κέρδισε το Ρολάν Γκαρός για 14η φορά, ο Ισπανός άσος κατέρριψε το προσωπικό του ρεκόρ σε τίτλους Grand Slam σε 22 περνώντας μπροστά από τους Νόβακ Τζόκοβιτς (21) και Ρότζερ Φέντερερ (20). Το 2022 ήταν επίσης μια χρονιά αποχαιρετισμών με δύο από τους μεγαλύτερους αθλητές παγκοσμίως να κλείνουν την καριέρα τους: τον Φέντερερ και την Σερένα Γουίλιαμς, η οποία έχει κατακτήσει 23 Grand Slam.
Τα θετικά και αρνητικά ρεκόρ της Τέιλορ Σουίφτ
Το 2022 ήταν αδιαμφισβήτητα η χρονιά της Αμερικανίδας τραγουδίστριας Τέιλορ Σουίφτ και στα καλά αλλά και για τα κακά! Η τραγουδίστρια κυκλοφόρησε το 10ο άλμπουμ της με τίτλο «Midnights» και προκάλεσε τέτοια φρενίτιδα που οδήγησε στην κατάρρευση του Spotify καθώς οι θαυμαστές της που επιχείρησαν να το ακούσουν μέσα σε μια μόνο ημέρα ήταν οι περισσότεροι σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο άλμπουμ. Δέκα από τα κομμάτια του (συνολικά το άλμπουμ έχει 12 τραγούδια!) μπήκαν στην πρώτη δεκάδα του Billboard Hot 100, κάτι που επίσης συμβαίνει πρώτη φορά για ένα άλμπουμ.
Ωστόσο, η τραγουδίστρια σημείωσε και μια αρνητική πρωτιά, καθώς βρέθηκε στην πρώτη θέση του καταλόγου των μεγαλύτερων ρυπαντών με ιδιωτικό τζετ μεταξύ των διασημοτήτων, καθώς χρησιμοποιεί πολύ συχνά το μέσο αυτό για τις μετακινήσεις της. Τον Αύγουστο, που της… απονεμήθηκε αυτός ο όχι και τόσο θετικός τίτλος, μετρούσε ήδη 170 πτήσεις με το ιδιωτικό της τζετ.
Οκτώ Δισεκατομμύρια Άνθρωποι
Την Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2022, ο παγκόσμιος πληθυσμός -που αριθμούσε 2,5 δισεκατομμύρια ανθρώπους το 1950- ξεπέρασε τα οκτώ δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Μέσα σε μόλις 48 χρόνια, ο παγκόσμιος πληθυσμός διπλασιάστηκε σε μέγεθος, πηδώντας από τέσσερα σε οκτώ δισεκατομμύρια. Φυσικά, οι άνθρωποι δεν είναι ίσα κατανεμημένοι σε ολόκληρο τον πλανήτη. Περισσότερη από τη μισή αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού ως το 2050 θα προέρχεται από 8 μόνο χώρες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ: τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Αίγυπτο, την Αιθιοπία, την Ινδία, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες και την Τανζανία. Και ενώ η Ασία θα συνεχίσει να βλέπει τον πληθυσμό της να εκτοξεύεται στην Ευρώπη συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Πριν από έναν αιώνα, ο πληθυσμός της Ευρώπης ήταν κοντά στο 30% του παγκόσμιου συνόλου. Σήμερα, το ποσοστό αυτό είναι λιγότερο από 10%, συνολικά 750 εκατομμύρια άνθρωποι.
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΜΠΑΜΠΑ ΒΑΝΓΚΑ , ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΧΑΛΙΜΑΣ ΚΑΙ Η ΚΡΑΤΙΚΗ ΜΠΙΖΝΑ
Ποια ήταν πραγματικά η τυφλή «προφήτισσα» από τη Βουλγαρία; Η ζωή της, η κρατική υποστήριξη, η KGB και οι… προβλέψεις
Το όνομα της εμφανίζεται κυρίως στο τέλος κάθε χρονιάς. Ιστοσελίδες και εφημερίδες μας ενημερώνουν για το τι έχει προφητεύσει η Μπάμπα Βάνγκα (Baba Vanga) για το νέο έτος. Συνήθως πρόκειται για τεράστιες φυσικές καταστροφές, πολέμους και κοσμοϊστορικές πολιτικές αλλαγές. Συνήθως δεν επιβεβαιώνεται τίποτα αλλά ο μύθος της Μπάμπα Βάνγκα συντηρείται και διανθίζεται. Είναι η γοητεία για το μεταφυσικό και η αδυναμία επαλήθευσης των όσων θεωρητικά έχει πει, που δημιούργησαν ένα ουσιαστικά μυθικό πρόσωπο. Πίσω από την ομίχλη του μύθου όμως υπάρχει η πραγματικότητα.
Η Ευαγγελία
Οι βουλγαρικές πηγές αναφέρουν ότι η γιαγιά (Μπάμπα) Βάνγκα γεννήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 1911 στη Στρούμιτσα στη σημερινή Βόρεια Μακεδονία. Ο ιστορικός Ρέιμοντ Ντέτρεζ υποστηρίζει ότι σύμφωνα με τη δική του έρευνα γεννήθηκε στις 3 Οκτωβρίου στην πόλη Πέτριτς. Γονείς της ήταν ο Πάντε και η Παρασκέβα Σούτσεφ.
Το μωρό πήρε το όνομα του μέσω του βουλγαρικού εθίμου που θέλει να βγαίνεις στο δρόμο και να ζητάς από τον πρώτο που θα συναντήσεις να επιλέξει πώς θα λέγεται το μωρό. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως έγινε μια… παρασπονδία. Η πρώτη επιλογή ήταν το όνομα Ανδρομάχη το οποίο όμως δεν άρεσε στη γιαγιά του παιδιού. Ρωτήθηκε λοιπόν ένας δεύτερος περαστικός, ήταν ένα κορίτσι, και είπε το όνομα Ευαγγελία. Τελικά ήταν αυτό που δόθηκε στο παιδί. Το πραγματικό όνομα της Μπάμπα Βάνγκα, είναι Βανγκελία Σούτσεβα. Σίγουρα προκαλεί εντύπωση ότι και τα δύο ονόματα που προτάθηκαν ήταν ελληνικά.
Μετά το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου ο πατέρας της Βανγκελία κατατάχθηκε στο βουλγαρικό στρατό. Η μικρή ήταν μόλις τριών ετών όταν η μητέρα της αρρώστησε και πέθανε. Έμεινε με τους γείτονες μέχρι να επιστρέψει από τον πόλεμο ο Πάντε Σούτσεφ ο οποίος σύντομα ξαναπαντρεύτηκε.
Το 1923 η οικογένεια μετακόμισε, λόγω οικονομικών δυσκολιών, στο Νόβο Σέλο (Βόρεια Μακεδονία) απ’ όπου καταγόταν ο πατέρας. Στα 12 της χρόνια η Βάνγκα τυφλώθηκε. Η πλέον διαδεδομένη εκδοχή είναι πως ενώ επέστρεφε σπίτι της, μετά από μια επίσκεψη σε συγγενείς, ένα ανεμοστρόβιλος την παρέσυρε. Βρέθηκε ώρες μετά καλυμμένη με κλαδιά και τα μάτια της γεμάτα άμμο και σκόνη. Η οικογένεια δεν είχε χρήματα για την κατάλληλη θεραπεία και το κορίτσι έχασε την όραση του.
Το 1925 εστάλη σε ίδρυμα τυφλών στο Ζέμουν της Σερβίας όπου και έμεινε τρία χρόνια. Κάποιες αναφορές μιλούν για ένα ειδύλλιο της Βάνγκα με ένα τυφλό αγόρι. Το ζευγάρι είχε αποφασίσει να παντρευτεί αλλά όταν πέθανε η μητριά της, η Βάνγκα επέστρεψε στο σπίτι της.
Η γέννηση του μύθου
Ο μύθος της Βάνγκα έχει τις ρίζες του στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατά τη διάρκεια του, στην περιοχή που ζούσε, κυκλοφόρησε η φήμη ότι το κορίτσι μπορεί να εντοπίσει στρατιώτες που έχουν εξαφανιστεί, είτε είναι ζωντανοί, είτε νεκροί. Η πίστη πως διαθέτει μεταφυσικές δυνάμεις ενισχύθηκε όταν κατάφερε να ξεπεράσει μια σοβαρή πλευρίτιδα. Η Βάνγκα άρχισε να υποστηρίζει ότι την επισκέφθηκε ένας «μυστηριώδης καβαλάρης» ο οποίος της έδωσε τις δυνάμεις της. Παράλληλα μάζευε βότανα και υποστήριζε ότι μπορεί να θεραπεύσει διαφόρων ειδών ασθένειες. Η φήμη της εξαπλώθηκε τόσο πολύ που στις 8 Απριλίου 1942 την επισκέφθηκε ο Τσάρος της Βουλγαρίας, Μπόρις Γ’.
Στις 10 Μαΐου 1942 η Βάνγκα παντρεύτηκε τον 23χρονο πρώην στρατιώτη και νυν έμπορο ζώων Ντίμιταρ Γκουστέροφ. Το ζευγάρι έζησε σε ένα σπίτι στο Πέτριτς μαζί με ακόμα επτά άτομα της οικογένειας.
Ο σύζυγος της Βάνγκα ήταν αλκοολικός και πέθανε την Πρωταπριλιά του 1962 από κύρωση του ύπατος. Ήταν 42 ετών. Λίγα χρόνια μετά η Βάνγκα υιοθέτησε ένα ορφανό αγόρι τον Ντίμιταρ Βόλτσεφ.
Αόρατα πλάσματα
Σταδιακά το σπίτι της Βάνγκα έγινε χώρος επισκέψεων. Άνθρωποι που έπασχαν από σοβαρές ασθένειες, άτομα που ήθελαν να μάθουν το μέλλον ή απλά περίεργοι πήγαιναν στην Βάνγκα και φυσικά φεύγοντας άφηναν κάτι για τις… υπηρεσίες της.
Η ίδια μιλούσε για κάποια αόρατα πλάσματα με τα οποία επικοινωνούσε. Η ανιψιά της Βάνγκα, Κρασιμίρα Στογιανόβα, την είχε ρωτήσει αν μιλάει με τις ψυχές των νεκρών. Η «προφήτισσα» της είχε απαντήσει: «Έρχονται πολλοί σε εμένα και ο καθένας είναι διαφορετικός. Τους καταλαβαίνω. Μου κάνουν ερωτήσεις και απαντούν στις δικές μου. Ό,τι μου λένε το περνάω στον κόσμο. Όταν κάποιος στέκεται μπροστά μου οι νεκροί συγγενείς συγκεντρώνονται γύρω του και μου μιλούν». Η Στογιανόβα θα πει επίσης ότι η Βάνγκα έλεγε ότι είναι εξαντλημένη μετά από κάθε επαφή με τα πνεύματα και νιώθει άσχημα. Κάποτε ένα πνεύμα της είπε ότι είναι το πνεύμα της Ιωάννας της Λωραίνης και πηγαίνει στην Ανγκόλα να βοηθήσει να σταματήσει η αιματοχυσία (!).
Ο συγγραφέας Βαλεντίν Σιντόροφ επισκεπτόταν πολύ συχνά την Βάνγκα και είχαν εξαιρετικές σχέσεις. «Η επαφή με τον αόρατο κόσμο ήταν κάτι που πίστευε ακράδαντα η Βάνγκα. Μου παραπονιόταν ότι κάποιες μέρες κοιμάται 1-2 ώρες. Τα πνεύματα δεν την άφηναν να ξεκουραστεί. Ξάπλωνε και τα άκουγε να της λένε: Σήκω είναι ώρα να δουλέψεις.
Σύμφωνα με την περιγραφή της τα πνεύματα είναι διάφανα σαν νερό σε ένα γυαλί. Συμπεριφέρονται σαν άνθρωποι. Κάθονται, περπατούν, γελούν, κλαίνε. Της άρεσε να την επισκέπτομαι γιατί μου έλεγε ότι φέρνω μαζί μου πάρα πολλά πνεύματα τα οποία δεν γνώριζε».
Δημόσιος υπάλληλος
Μέσω των… ικανοτήτων της, η Βάνγκα απέκτησε επαφές με πολύ ισχυρά άτομα μέσα στην ηγεσία της Βουλγαρίας. Η Λιουντμίλα Ζιφκόβα, κόρη του γενικού γραμματέα του Κομουνιστικού Κόμματος Βουλγαρίας, ήταν φίλη της. Είχε πολύ καλές σχέσεις με υπουργούς και διάσημες προσωπικότητες της χώρας.
Το 1967 πήρε μισθό δημοσίου υπαλλήλου. Για τις επισκέψεις μπήκε συγκεκριμένος «τιμοκατάλογος» ενώ το κράτος της παραχώρησε δύο γραμματείς και έναν οδηγό. Η Βάνγκα είχε γίνει πλέον κρατικό κεφάλαιο. Στο Πέτριτς χτίστηκε έναν νέο ξενοδοχείο για να καλύψει τις ανάγκες των εκατοντάδων επισκεπτών. Σύμφωνα με αναφορές στον βουλγαρικό Τύπο τη δεκαετία του ’70, όταν η φήμη της βρισκόταν στο απόγειο, την επισκέπτονταν 100.000 άτομα τον χρόνο. «Ακολουθώ τα σκουλήκια, μόνο αυτά δουλεύουν περισσότερο από έμενα» έλεγε η ίδια.
Σταδιακά η δημοφιλία της μειώθηκε όμως οι επισκέψεις συνεχίστηκαν. Το 1994 έχτισε έναν ναό στο χωριό Ρουπίτε αλλά η Εκκλησία της Βουλγαρίας δεν τον αποδέχθηκε. Στα τελευταία χρόνια της ζωής της δέχθηκε διάφορες σημαντικές προσωπικότητες. Ακόμα και ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας, Μπόρις Γέλτσιν έστειλε συνεργάτες του να μιλήσουν μαζί τους.
Το 1996 διαγνώστηκε με καρκίνο στο στήθος. Αρνήθηκε να ακολουθήσει θεραπεία ή να εγχειριστεί. Θεωρούσε ότι μπορούσε να νικήσει μόνη της την ασθένεια. Λίγο πριν πεθάνει είπε στην ανιψιά της ότι «εξωγήινα σκάφη από τον πλανήτη του οποίο το όνομα ακούγεται σαν Βαμφίμ και είναι ο τρίτος από τη Γη, μας επισκέπτονται». Σύμφωνα την Βάνγκα ένας εξωγήινος πολιτισμός ετοιμάζει ένα μεγάλο γεγονός και θα τους συναντήσουμε σε 200 χρόνια. Η Μπάμπα Βάνγκα πέθανε στις 11 Αυγούστου 1996 στο νοσοκομείο Λόζινετς στη Σόφια.
Προβλέψεις που έμειναν προβλέψεις
Μετά το θάνατο της Μπάμπα Βάνγκα και με την γιγάντωση του διαδικτύου ο μύθος της ξέφυγε από τα όρια της Βουλγαρίας. Εκατοντάδες κείμενα με «προφητείες» της ανέβηκαν σε ιστοσελίδες. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τι ακριβώς «προφήτευσε» η γιαγιά από τη Βουλγαρία και τι αποτελεί δημιούργημα της φαντασίας των συντακτών. Κάποιες έρευνες που έχουν γίνει αναφέρουν ότι η Μπάμπα Βάνγκα δεν είχε ιδιαίτερη επιτυχία ως μελλοντολόγος. Το 1994 «ανακοίνωσε» ότι στις αρχές του 2000 θα βρεθεί το φάρμακο για τον καρκίνο το οποίο θα «περιέχει πολύ σίδηρο». Δυστυχώς για όλους μας δεν επιβεβαιώθηκε. Μια ακόμα «ιατρική» της πρόβλεψη ήταν ότι θα βρεθεί ένα φάρμακο κατά της γήρανσης με ορμόνες από άλογο, σκύλο και χελώνα. Μια πολύ διαδεδομένη «προφητεία» της ήταν ότι τον Νοέμβριο του 2010 θα ξεκινήσει ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος και θα τελειώσει τον Οκτώβριο του 2014. Προέβλεψε επίσης ότι το 2016 η Ευρώπη θα είναι ουσιαστικά ερημωμένη. Ευτυχώς διαψεύστηκε. Όσο για το οριστικό τέλος των πάντων το έχει οριοθετήσει στο έτος 5079. Κάθε χρόνο εμφανίζονται νέες προφητείες που αποδίδονται στην τυφλή «προφήτισσα» από τη Βουλγαρία. Άνθρωποι που την γνώρισαν λένε ότι η συντριπτική πλειονότητα των όσων αποδίδονται στη Μπάμπα Βάνγκα είναι μυθεύματα. Επιβεβαιώνουν ότι είχε κάνει κάποιες προβλέψεις οι οποίες δεν επιβεβαιώθηκαν.
Η Μπάμπα Βάνγκα ήταν ουσιαστικά αναλφάβητη και γνώριζε να διαβάζει μόνο λίγα σερβικά με τη μέθοδο μπράιγ. Τα μοναδικά βιβλία που θεωρούνται αξιόπιστα για τη ζωή της είναι αυτά που κυκλοφόρησε το 1989 και το 1994 η ανιψιά της Κρασιμίρα. Εκεί υπάρχουν πληροφορίες για το πώς έζησε και τι προέβλεψε.
Το ενδιαφέρον της KGB
Μια ενδιαφέρουσα πτυχή στην υπόθεση της Μπάμπα Βάνγκα είναι αυτή που αφορά την KGB. Η σοβιετική υπηρεσία πληροφοριών έστειλε πράκτορες της να επισκεφθούν την Βάνγκα. Ο πρώην αξιωματικός της KGB, Γεβγένι Σεργκιένκο έχει υποστηρίξει ότι είχαν στρατολογήσει βοηθούς της τυφλής «προφήτισσας» για να παίρνουν πληροφορίες. «Την επισκέπτονταν πολύ σημαντικά πρόσωπα και ουσιαστικά της εκμυστηρεύονταν τα πάντα. Οι πράκτορες που είχαμε εκεί, μας τα μετέφεραν. Ήταν προς όφελος μας να συμβάλουμε στην διατήρηση και τη γιγάντωση του μύθου της Βάνγκα. Βόλευε και τους Βούλγαρους βέβαια» θα πει ο Σεργκιένκο. Η Βουλγάρα δημοσιογράφος Σβετοσλάβα Τανταρίκοβα, η οποία έχει κάνει μια πολύ σοβαρή έρευνα για τη ζωή της Βάνγκα, τονίζει ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η «προφήτισσα» συνεργαζόταν με την υπηρεσία πληροφοριών της Βουλγαρίας. Τουλάχιστον από το 1971 έως το 1984 τους έδινε πληροφορίες για όλα όσα μάθαινε μέσω των επισκεπτών της.
Μια κρατική επιχείρηση
Η Μπάμπα Βάνγκα πλέον έχει εξελιχθεί σε ένα διαδικτυακό φαινόμενο. Κάθε χρόνο το όνομα της χρησιμοποιείται για διαφόρων ειδών φανταστικές προφητείες. Για το 2023 ήδη κυκλοφορούν κάποιες που υποστηρίζουν ότι η Μπάμπα Βάνγκα έχει προβλέψει μια τεράστια ηλιακή καταιγίδα, σύγκρουση με αστεροειδή και επαφή με εξωγήινους. Αν όλα πάνε καλά και δεν επαληθευτούν τότε την επόμενη χρονιά η τυφλή «προφήτισσα» θα επιστρέψει με νέο… υλικό.
Για την πραγματική Μπάμπα Βάνγκα, τη δράση και τη σχέση της με το κράτος έχει μιλήσει ο Ρώσος ακαδημαϊκός Ευγκένι Αλεξαντρόφ, ο οποίος έχει ερευνήσει το θέμα. «Η Βάνγκα είναι μια καλά προωθημένη κρατική επιχείρηση χάρη στην οποία η περιοχή έγινε τόπος προσκυνήματος για χιλιάδες κόσμο απ’ όλο τον πλανήτη. Ξέρετε ποιοι προσεύχονταν περισσότερο στην Βάνγκα; Οι ταξιτζήδες, οι σερβιτόροι, οι υπάλληλοι των ξενοδοχείων. Όλοι εκείνοι που χάρη στην προφήτισσα είχαν ένα εξαιρετικό και μόνιμο εισόδημα. Όλοι αυτοί συνέλεγαν πληροφορίες από τους επισκέπτες και τις έδιναν στην Βάνγκα. Ονόματα, τόπο κατοικίας και τι ήλπιζε ο καθένας. Η Βάνγκα έλεγε στον επισκέπτη αυτές τις πληροφορίες και τον εντυπωσίαζε. Όλοι βοήθησαν σε αυτή την κρατική επιχείρηση η οποία καλυπτόταν από την υπηρεσία πληροφοριών της χώρας».
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: ΓΙΑΤΙ 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΚΑΙ ΟΧΙ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ , ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΜΑΙΟΥ κ.ο.κ
Χώρες στον Αρκτικό Κύκλο
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ BLACK FRIDAY ΚΑΙ Η ΜΑΝΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΘΙΣΜΕΝΩΝ
Και η Ελλάδα κινείται πλέον στους ρυθμούς της… Black Friday. Για ποιο λόγο η μέρα αυτή ονομάστηκε έτσι και πότε ξεκίνησε αυτό το «έθιμο του καταναλωτισμού»;
Το 2016 οι περισσότεροι Έλληνες άκουσαν για πρώτη φορά τον όρο «Black Friday». Για μια μέρα, την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου, τα καταστήματα κάνουν τις καλύτερες προσφορές τους με εντυπωσιακές εκπτώσεις. Από τότε και στη χώρα μας όλο και περισσότερα καταστήματα μπαίνουν στον χορό της «Μαύρης Παρασκευής» ωστόσο πόσοι άραγε γνωρίζουν πώς ξεκίνησε η «Black Friday» και γιατί ονομάστηκε έτσι;
Η γέννηση της «Μαύρης Παρασκευής»
Η «Black Friday» γεννήθηκε στις ΗΠΑ και αντιστοιχεί στην Παρασκευή αμέσως μετά την Πέμπτη που γιορτάζεται η Ημέρα των Ευχαριστιών, δηλαδή την τελευταία Πέμπτη κάθε Νοεμβρίου. Η πρώτη μέρα μετά την μεγάλη αργία των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ παράλληλα συμβολίζει άτυπα και την έναρξη της εορταστικής περιόδου με τα καταστήματα να κινούνται σε ρυθμούς Χριστουγέννων. Έτσι, αυτή η εορταστική περίοδος ξεκινά… θεαματικά με εντυπωσιακές προσφορές που μερικές φορές φτάνουν τις τιμές κόστους των προϊόντων.
Όμως η «Black Friday» δεν σήμαινε πάντα κάτι καλό. Μάλιστα, δεν ήταν καν συνδεδεμένη εξ αρχής με τις μεγάλες προσφορές των καταστημάτων. Η πρώτη φορά που καταγράφεται η χρήση του όρου είναι στις 24 Σεπτεμβρίου 1869, η οποία θεωρείται και μία από τις χειρότερες μέρες στην ιστορία του αμερικανικού χρηματιστηρίου. Νωρίτερα, οι χρηματιστές Τζέι Γκουλντ και Τζέιμς Φισκ είχαν επιχειρήσει να ελέγξουν την αγορά χρυσού αποκτώντας όλα τα αποθέματα. Ωστόσο, όταν η κυβέρνηση του Οδυσσέα Γκραντ έμαθε αυτά που σχεδίαζαν οι δύο, απελευθέρωσε την αγορά χρυσού με αποτέλεσμα να ακολουθήσει πανικός στη Wall Street και να σημειωθεί κατακόρυφη πτώση στην τιμή του.
Δύο θεωρίες και μια… μπόνους
Οι… πατέρες του όρου «Black Friday» για την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών φαίνεται ότι είναι οι αστυνομικοί! Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για την ημέρα αυτή για πρώτη φορά την δεκαετία του ’50 σε αναφορές της αστυνομίας στην Φιλαδέλφεια αλλά και στο Ρότσεστερ στην πολιτεία της Νέας Υόρκης. Την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών χιλιάδες άνθρωποι συνέρρεαν στις πόλεις για την έναρξη της εορταστικής περιόδου προκαλώντας «χάος» και απίστευτη κίνηση στους δρόμους με τους αστυνομικούς να δουλεύουν υπερωρίες για να μπορούν να ελέγξουν την κατάσταση.
Τουλάχιστον στην πολιτεία της Φιλαδέλφεια, η Black Friday ήταν πλέον συνώνυμο της Παρασκευής των Ευχαριστιών, ωστόσο η αρνητική της σημασία δεν άρεσε στους εμπόρους καθώς έστελνε το «λάθος μήνυμα» στους καταναλωτές τους. Έτσι, προσπάθησαν να εισάγουν τον όρο «Μεγάλη Παρασκευή» (Big Friday) κάτι που όμως τελικά δεν πέτυχε.
Για πρώτη φορά ο όρος «Black Friday» εμφανίζεται και… στο χαρτί σε μια διαφήμιση στο περιοδικό «The American Philatelist» το 1966. Φτάνοντας στη δεκαετία του 1980, η αγοραστική κίνηση την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών συνεχώς αυξανόταν και όλο και περισσότεροι έμποροι και καταναλωτές άρχισαν να χρησιμοποιούν τον όρο Black Friday για να δηλώσουν την μέρα αυτή.
Ωστόσο, για ακόμα μια φορά μια μερίδα εμπόρων δεν ήταν ικανοποιημένη με την αρνητική προέλευση του όρου και πρότειναν μια… διαφορετική εξήγηση για τη γέννησή του. Σύμφωνα με αυτή, οι καταστηματάρχες συνήθιζαν παλιότερα να σημειώνουν με κόκκινο μελάνι τις ημέρες που οι πωλήσεις τους δεν πήγαιναν καλά και με μαύρο μελάνι τις ημέρες που είχαν μεγάλο κέρδος. Ενώ οι περισσότερες μέρες του χρόνου ήταν σημειωμένες με κόκκινο μελάνι, από την Παρασκευή των Ευχαριστιών άρχισαν να έχουν έσοδα και να σημειώνουν τις μέρες αυτές με μαύρο μελάνι. Έτσι, πολλά καταστήματα κατά τη διάρκεια της χρονιάς ήταν «στα κόκκινα», δηλαδή είχαν ζημίες, ενώ την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών «έμπαιναν στα μαύρα».
Τα τελευταία χρόνια έχει κάνει ωστόσο την εμφάνισή της από… το πουθενά ακόμα μια θεωρία. Σύμφωνα με αυτή, η Black Friday ξεκίνησε στις ΗΠΑ στα 1800 όταν την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών, οι έμποροι σκλάβων έκαναν… εκπτώσεις επειδή λόγω της εποχής του χρόνου δεν υπήρχε ανάγκη για το άμεσο μάζεμα των καλλιεργειών! Φυσικά, δεν υπάρχουν πουθενά αναφορές για μια τέτοια πρακτική… εκπτώσεων στα σκλαβοπάζαρα, ωστόσο αυτή η τραβηγμένη από τα μαλλιά θεωρία συνεχίζει να εμφανίζεται στο διαδίκτυο στο πλάι πολλών ακόμα θεωριών συνωμοσίας.
Η φρενίτιδα της Black Friday
Η αυξημένη κίνηση στα καταστήματα των ΗΠΑ την Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών ήταν ένα φαινόμενο πολύ παλιότερο από την εποχή που οι αστυνομικοί της Φιλαδέλφεια το ονόμασαν «Black Friday».
Το μεγάλο πολυκατάστημα Macy ήδη από το 1924 είχε διαφημίσει στην παρέλαση της Ημέρας των Ευχαριστιών τις χριστουγεννιάτικες αγορές που μπορούσε να κάνει κάποιος εκεί την επόμενη ημέρα. Μάλιστα, ακόμα και την περίοδο της Μεγάλης ύφεσης του ’30 τις μέρες αυτές αυξανόταν και πάλι η κίνηση στην αγορά.
Πολλές εταιρείες και τα σχολεία δεν λειτουργούν την Παρασκευή αυτή, ώστε να δημιουργηθεί ένα τετραήμερο αργίας, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι άνθρωποι να έχουν την δυνατότητα να κάνουν την βόλτα τους στα μαγαζιά την Παρασκευή.
Αν και την μέρα αυτή οι αγορές ήταν πάντα αυξημένες, η πραγματική «παράνοια» ακόμα και στις ΗΠΑ έχει ηλικία περίπου μια δεκαετία. Με τα μεγάλα πολυκαταστήματα να αυξάνουν ακόμα περισσότερο τις προσφορές τους, στο «παιχνίδι» μπήκαν και οι κολοσσοί του διαδικτύου, όπως το Amazon, προκαλώντας την απόλυτη αγοραστική φρενίτιδα.
Στις ΗΠΑ τα καταστήματα την Black Friday ανοίγουν πιο νωρίς για να εξυπηρετήσουν το πλήθος κόσμου, ενώ όλο και περισσότεροι άνθρωποι «κατασκηνώνουν» από τα ξημερώματα έξω από τα καταστήματα για να προλάβουν την καλύτερη προσφορά. Από το 2005 η Black Friday είναι κι επίσημα η μέρα τους έτους με τον μεγαλύτερο τζίρο για τα καταστήματα. Το 2014, ο τζίρος έπεσε για πρώτη φορά από την ύφεση του 2008 καθώς ξοδεύτηκαν 50,9 δισ. δολάρια εκείνο το τετραήμερο, 11% λιγότερα από το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι αγοράστηκαν λιγότερα προϊόντα καθώς αυτό συνέπεσε με το γεγονός ότι πλέον τα καταστήματα επεκτείνουν την περίοδο των προσφορών τους έως και μια εβδομάδα πριν. Tο 2017, στις ΗΠΑ ξοδεύτηκαν 58,3 δις. δολάρια για αγορές την Black Friday.
Τα θύματα της Black Friday
Μέσα στην «τρέλα» των αγορών δεν είναι σπάνιες οι φορές που η κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο.
Το 2008 καταγράφηκε επισήμως ο πρώτος θάνατος εξαιτίας της Black Friday. Πλήθος κόσμος που περίμενε έξω από ένα κατάστημα στη Νέα Υόρκη ποδοπάτησε μέχρι θανάτου έναν 34χρονο υπάλληλο που προσπάθησε να ανοίξει τις πόρτες του καταστήματος. Μάλιστα, το πλήθος δεν σταματούσε να περνά από πάνω του προσπαθώντας να προλάβει τις προσφορές ακόμα και όταν οι υπόλοιποι υπάλληλοι προσπαθούσαν να τους σταματήσουν.
Το 2010 στο Μάντισον του Ουισκόνσιν μια γυναίκα παρέκαμψε την ουρά και όταν οι υπόλοιποι αντέδρασαν τους απείλησε με όπλο. Το 2011 μια άλλη γυναίκα ψέκασε με σπρέι πιπεριού περίπου 20 άτομα για να περάσει μπροστά στην ουρά έξω από ένα κατάστημα στην Καλιφόρνια. Παράλληλα, ένας 61χρονος άντρας κατέρρευσε μέσα σε ένα μαγαζί και όχι μόνο δεν του έδωσε κανένας σημασία, αλλά ποδοπατήθηκε. Πέθανε λίγες ώρες μετά.
Αρκετά ακόμα επεισόδια έχουν σημειωθεί κατά την διάρκεια αυτής της ημέρας που έχουν καταλήξει σε απλούς τραυματισμούς και κάθε χρόνο η αστυνομία είναι σε επιφυλακή για να αντιμετωπίσει φαινόμενα όπως αυτά.
Η ελληνική Black Friday
Η «Μαύρη Παρασκευή» ήρθε στην Ελλάδα το 2016. Υιοθετήθηκε αρχικά «δειλά» από ορισμένες μόνο επιχειρήσεις και μέσα σε τέσσερα χρόνια όλο και περισσότερες μπαίνουν στο χορό των εκπτώσεων.
Σύμφωνα με έρευνα του Black-Friday.Global, οι Έλληνες φαίνεται να ξοδεύουν την ημέρα αυτή κατά μέσο όρο 206 ευρώ, αγοράζοντας κυρίως ρούχα, ηλεκτρονικά είδη και παπούτσια. Οι Έλληνες καταναλωτές ξοδεύουν λιγότερα από τους Αμερικανούς (515 δολάρια), αλλά περισσότερα από τους Ιταλούς και τους Τούρκους (216 δολάρια και 97 δολάρια αντίστοιχα). Σύμφωνα με τα στοιχεία το 2018 στην Ελλάδα σημειώθηκε αύξηση 1.141% στις πωλήσεις τη Μαύρη Παρασκευή σε σύγκριση με μια συνηθισμένη ημέρα.
Παράλληλα, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις σε πολλές χώρες της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου υιοθετούν το αμερικάνικο αυτό «έθιμο». Από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 η Black Friday έχει επεκταθεί πλέον σε όλον τον κόσμο. Από το Μεξικό και την Κολομβία, μέχρι τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης αλλά και την Ινδία, την Νότια Αφρική και τα Αραβικά Εμιράτα, η μια χώρα μετά την άλλη «γιορτάζουν» την Black Friday με ένα όργιο προσφορών και καταναλωτισμού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον «αντίποδα» τα τελευταία χρόνια την ίδια μέρα με την Black Friday έχει ξεκινήσει να… γιορτάζεται και η «Buy Nothing Day» (Η Μέρα του Δεν Αγοράζω Τίποτα) ως ένας τρόπος αντίδρασης απέναντι στον αχαλίνωτο καταναλωτισμό που επικρατεί τη μέρα αυτή.
Τι ” Βλέπει” πραγματικά ένας Τυφλός;

Είναι σύνηθες για ένα άτομο με όραση να αναρωτιέται τι βλέπουν οι τυφλοί ή ένας τυφλός να αναρωτιέται αν η εμπειρία είναι η ίδια και για άλλους χωρίς όραση. Δεν υπάρχει ενιαία απάντηση στην ερώτηση «Τι βλέπουν οι τυφλοί;» γιατί υπάρχουν διαφορετικοί βαθμοί τύφλωσης. Επίσης, δεδομένου ότι είναι ο εγκέφαλος που «βλέπει» τις πληροφορίες, έχει σημασία αν ένα άτομο είχε ποτέ όραση.
Τι βλέπουν πραγματικά οι τυφλοί
Blind From Birth : Ένα άτομο που δεν είχε ποτέ όραση δεν βλέπει . Ο Samuel, ο οποίος γεννήθηκε τυφλός, λέει στον Greelane ότι το να πεις ότι ένας τυφλός βλέπει μαύρο είναι εσφαλμένο, επειδή το άτομο αυτό συχνά δεν έχει άλλη αίσθηση όρασης για να το συγκρίνει. «Είναι απλώς το τίποτα», λέει. Για ένα άτομο με όραση, μπορεί να είναι χρήσιμο να το σκεφτεί ως εξής: Κλείστε το ένα μάτι και χρησιμοποιήστε το ανοιχτό μάτι για να εστιάσετε σε κάτι. Τι βλέπει το κλειστό μάτι; Τίποτα. Μια άλλη αναλογία είναι να συγκρίνετε την όραση ενός τυφλού με αυτό που βλέπετε με τον αγκώνα σας.

Τυφλώθηκε εντελώς : Οι άνθρωποι που έχουν χάσει την όρασή τους έχουν διαφορετικές εμπειρίες. Κάποιοι περιγράφουν ότι βλέπεις απόλυτο σκοτάδι, σαν να είσαι σε μια σπηλιά. Μερικοί άνθρωποι βλέπουν σπινθήρες ή βιώνουν ζωηρές οπτικές παραισθήσεις που μπορεί να έχουν τη μορφή αναγνωρίσιμων σχημάτων, τυχαίων σχημάτων και χρωμάτων ή λάμψεις φωτός. Τα «οράματα» είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του συνδρόμου Charles Bonnet (CBS). Το CBS μπορεί να είναι διαρκές ή παροδικό στη φύση. Δεν είναι ψυχική ασθένεια και δεν σχετίζεται με εγκεφαλική βλάβη.
Εκτός από την ολική τύφλωση, υπάρχει και λειτουργική τύφλωση. Οι ορισμοί της λειτουργικής τύφλωσης ποικίλλουν από τη μια χώρα στην άλλη. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αναφέρεται σε προβλήματα όρασης όπου η όραση στο καλύτερο μάτι με την καλύτερη διόρθωση με γυαλιά είναι χειρότερη από 20/200. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει την τύφλωση ως εμφάνιση οπτικής οξύτητας χειρότερη από 3/60. Τι οι άνθρωποι βλέπουν εξαρτάται από τη σοβαρότητα της τύφλωσης και τη μορφή της βλάβης.
Νομικά τυφλός : Ένα άτομο μπορεί να μπορεί να δει μεγάλα αντικείμενα και ανθρώπους, αλλά είναι εκτός εστίασης. Ένας νομικά τυφλός μπορεί να δει χρώματα ή να δει εστιασμένα σε μια ορισμένη απόσταση (π.χ. να μπορεί να μετρήσει τα δάχτυλα μπροστά από το πρόσωπο). Σε άλλες περιπτώσεις, η χρωματική οξύτητα μπορεί να χαθεί ή όλη η όραση είναι θολή. Η εμπειρία είναι πολύ μεταβλητή .
Αντίληψη φωτός : Ένα άτομο που εξακολουθεί να έχει αντίληψη φωτός δεν μπορεί να σχηματίσει καθαρές εικόνες, αλλά μπορεί να πει πότε τα φώτα είναι αναμμένα ή κλειστά.
Όραση σήραγγας : Η όραση μπορεί να είναι σχετικά φυσιολογική (ή όχι), αλλά μόνο σε μια συγκεκριμένη ακτίνα. Ένα άτομο με όραση σήραγγας δεν μπορεί να δει αντικείμενα εκτός από έναν κώνο μικρότερο από 10 μοίρες.

Βλέπουν οι τυφλοί στα όνειρά τους;
Ένας άνθρωπος που γεννιέται τυφλός έχει όνειρα αλλά δεν βλέπει εικόνες. Τα όνειρα μπορεί να περιλαμβάνουν ήχους, απτικές πληροφορίες, μυρωδιές, γεύσεις και συναισθήματα. Από την άλλη πλευρά, εάν ένα άτομο έχει όραση και στη συνέχεια τη χάσει, τα όνειρα μπορεί να περιλαμβάνουν εικόνες. Οι άνθρωποι που έχουν μειωμένη όραση (νομικά τυφλοί) βλέπουν στα όνειρά τους. Η εμφάνιση αντικειμένων στα όνειρα εξαρτάται από το είδος και το ιστορικό της τύφλωσης. Κυρίως, η όραση στα όνειρα είναι συγκρίσιμη με το εύρος όρασης που είχε το άτομο σε όλη τη ζωή. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει αχρωματοψία δεν θα δει ξαφνικά νέα χρώματα ενώ ονειρεύεται. Ένα άτομο του οποίου η όραση υποβαθμίστηκε με την πάροδο του χρόνου μπορεί να ονειρεύεται με την τέλεια διαύγεια των προηγούμενων ημερών ή μπορεί να ονειρεύεται την τρέχουσα οξύτητα. Τα άτομα με όραση που φορούν διορθωτικούς φακούς έχουν σχεδόν την ίδια εμπειρία. Ένα όνειρο μπορεί να είναι τέλεια στο επίκεντρο ή όχι. Το’ Όλα βασίζονται στην εμπειρία που συγκεντρώθηκε με την πάροδο του χρόνου. Κάποιος που είναι τυφλός αλλά αντιλαμβάνεται λάμψεις φωτός και χρώματος από το σύνδρομο Charles Bonnet μπορεί να ενσωματώσει αυτές τις εμπειρίες στα όνειρα.
Περιέργως, η γρήγορη κίνηση των ματιών που χαρακτηρίζει τον ύπνο REM εμφανίζεται σε ορισμένους τυφλούς, ακόμα κι αν δεν βλέπουν εικόνες στα όνειρα. Οι περιπτώσεις στις οποίες δεν συμβαίνει γρήγορη κίνηση των ματιών είναι πιο πιθανές όταν ένα άτομο είναι τυφλό είτε από τη γέννησή του είτε έχασε την όρασή του σε πολύ νεαρή ηλικία.
Μη οπτική αντίληψη του φωτός
Αν και δεν είναι ο τύπος της όρασης που παράγει εικόνες, είναι πιθανό μερικοί άνθρωποι που είναι εντελώς τυφλοί να αντιλαμβάνονται το φως μη οπτικά. Τα στοιχεία ξεκίνησαν με ένα ερευνητικό πρόγραμμα του 1923 που διεξήχθη από τον μεταπτυχιακό φοιτητή του Χάρβαρντ, Κλάιντ Κίλερ. Ο Keeler εκτράφηκε ποντίκια που είχαν μια μετάλλαξη στην οποία τα μάτια τους δεν είχαν φωτοϋποδοχείς αμφιβληστροειδούς. Αν και τα ποντίκια δεν είχαν τις ράβδους και τους κώνους που απαιτούνται για την όραση, οι κόρες των ματιών τους αντιδρούσαν στο φως και διατήρησαν τους κιρκάδιους ρυθμούς που ρυθμίστηκαν από τους κύκλους ημέρας-νύχτας.
Ογδόντα χρόνια αργότερα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ειδικά κύτταρα που ονομάζονται εγγενώς φωτοευαίσθητα γαγγλιακά κύτταρα αμφιβληστροειδούς (ipRGCs) σε μάτια ποντικού και ανθρώπου. Τα ipRGC βρίσκονται στα νεύρα που μεταφέρουν σήματα από τον αμφιβληστροειδή στον εγκέφαλοπαρά στον ίδιο τον αμφιβληστροειδή. Τα κύτταρα ανιχνεύουν το φως ενώ δεν συμβάλλουν στην όραση. Έτσι, εάν ένα άτομο έχει τουλάχιστον ένα μάτι που μπορεί να δεχτεί φως (ορατικό ή όχι), μπορεί θεωρητικά να αισθανθεί το φως και το σκοτάδι.
ΒΛΑΧΟΙ




Η ιστορική έρευνα δεν έχει καταλήξει σε ένα γενικώς αποδεκτό συμπέρασμα για την πρόλευση της λέξης και η έλλειψη ομοφωνίας σχετίζεται ως ένα βαθμό με τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν για την καταγωγή των Βλάχων. Η ονομασία Βλάχος είναι ασαφής με γενικό κανόνα να σημαίνει τον λατινόφωνο. Οι κυριότερες απόψεις που αναπτύχθηκαν όσον αφορά την ετυμολογία του όρου είναι:
Από την Πρωτο-γερμανική λέξη, κέλτικης ρίζας, “Walha” αργότερα “walch” ή “welsch“, με την οποία οι αρχαίοι γερμανοί προσδιόριζαν τους Ρωμαίους και γενικότερα τους λαούς που είχαν ενσωματωθεί πολιτειακά και πολιτισμικά στον ρωμαϊκό κόσμο, που επίσης σημαίνει ξένο, μη Γερμανό αλλά λατινόφωνο και αφορά όλους τους λατινοποιημένους αυτόχθονες πληθυσμούς (συνήθως οι Κέλτες) της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, όπως φαίνεται και από τις ονομασίες των περιοχών όπως Wallonie στο Βέλγιο, Cornwall και Wales στη Βρετανία, Wallis στην Ελβετία, Wallachia στη Ρουμανία. Στη συνέχεια υιοθετήθηκε από τους περισσότερους λαούς οι οποίοι είχαν γείτονες λατινόφωνους πληθυσμούς, κι έτσι προκύπτει και η αντίστοιχη ετυμολογία από την παλαιοσλαβική λέξη vlah που σημαίνει ξένος, αλλοεθνής, μη Σέρβος αλλά λατινόφωνος.Ο δανεισμός της από τους μεσαιωνικούς Σλάβους επιφέρει την φωνητική της μετατροπή σε Vlah. Υπό αυτή την μορφή μετεξελίσσεται σε όρο που προσδιορίζει πληθυσμούς της νοτιανατολικής Ευρώπης που ομιλούν διάφορες μορφές της βαλκανο-ρωμανικής γλώσσας δηλαδή των νεολατινικών διαλέκτων του Βαλκανικού χώρου.
το Μέτσοβο from air mag team on Vimeo.
Από τον αιγυπτιακό όρο “φελάχ”(=αγρότης), αυτός που ασχολείται με γεωργικές εργασίες. Συγκεκριμένα οι λόγω λιμού καταφυγόντες στην Αίγυπτο Εβραίοι άποικοι αυτοαποκαλούμενοι γεωργοί (σημητιστί φαλάχ) επειδή καλλιεργούσαν τα χωράφια που βρίσκονταν κοντά στα σύνορα που τους είχαν παραχωρηθεί από τις Αιγυπτιακές αρχές. Οι διάδοχοι Πτολεμαίοι τους αποκαλούσαν επισήμως γεωργούς, λαικώς όμως φαλάχ με την προσθήκη της ελληνικής κατάληξης -ος μεταβάλλοντας το αρχικό δασύ φ στο αντίστοιχο του μέσου β και το διαμόρφωσαν σε βαλάχος. Τον τύπο Βαλάχος διατήρησαν οι Ρωμαίοι όρος που εισάγουν στη διοίκηση του Ρωμαϊκού κράτους ως Vlachus και μεταρρυθμίζεται τότε και ο θεσμός του αποικισμού των ακτημόνων Ρωμαίων στις χώρες που καταλάμβαναν οι Ρωμαίοι.
Είναι εξέλιξη της λέξης Βληχή (δωρικά βλαχά) που σημαίνει βέλασμα.
Προέρχεται από την λέξη Volcae, κέλτικη φυλή η οποία συνόρευε με τα γερμανικά φύλα και με αυτό το όνομα οι Γερμανοί αποκαλούσαν οποιονδήποτε λατινόφωνο
Από την συνένωση των λέξεων valles (=κοιλάδα) και aqua (=νερό), δείγμα της ενασχόλησης των βλάχων με την κτηνοτροφία και την φροντίδα των ζώων.
Από το λατινικό villicus που ήταν για τους Ρωμαίους ο αγρότης.
Ρήγας Φερραίος, Γιωργάκης Ολύμπιος,Νικόλαος Στουρνάρης, Γεώργιος Αρσάκης, Μιχαήλ και Γεώργιος Τοσίτσας, Γεώργιος Σίνας.Γεώργιος Αβέρωβ,Ευάγγελος Αβέρωφ,Ιωάννης Κωλεττης,υπουργοί και αμέτρητοι βουλευτές ,Απόστολος Καλδάρας, Κώστας Βίρβος, Μπάμπης Μπακάλης, και Μητροπάνος μερικοί από τους Βλαχόφωνους έλληνες
ΒΑΤΙΚΑΝΟ : ΜΙΑ ΩΡΑΙΑ ΦΑΜΙΛΙΑ
Ποιά είναι τα σκοτεινά μυστικά του Βατικανού που η Καθολική Εκκλησία δεν θα ήθελε να γνωρίζουμε γιατί θα μας σοκάρουν;
Δύναμη, επιρροή, εξουσία, πλούτος. Το Βατικανό, που είναι η έδρα της καθολικής πίστης και εκκλησίας διαθέτει τα πάντα και κινεί τα νήματα με το δικό του σκοτεινό πολλές φορές τρόπο. Γιατί είναι ταυτόχρονα το σημαντικότερο και αγιότερο σημείο της καθολικής εκκλησίας και ένα τεράστιο πολιτιστικό κέντρο αλλά ταυτόχρονα και ένα μέρος γεμάτο σκοτεινά μυστικά που πηγαίνουν πίσω και μέχρι το μεσαίωνα. Το μενού τα έχει όλα.
Σκάνδαλα, κρυφές τελετές, και ζητήματα που ακόμα και σήμερα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα. Σε αυτό crypt λοιπόν, που είναι το δεύτερο σχετικό επεισόδιο, θα δούμε μερικά ακόμα σκοτεινά μυστικά που το βατικανό θα ήθελε να μην ξέρουμε!Ποιά είναι τα σκοτεινά μυστικά του Βατικανού που η Καθολική Εκκλησία δεν θα ήθελε να γνωρίζουμε γιατί θα μας σοκάρουν;
Τα σκοτεινά μυστικά του Βατικανού
1. Oι 160.000 εξορκισμοί
Γνωρίζατε πως κάθε χρόνο πάνω από 200 καθολικοί ιερείς από ολόκληρο τον πλανήτη επισκέπτονται το Βατικανό για τα ετήσια συνέδρια εξορκισμού; Η καθολική εκκλησία δεν έχει εγκαταλείψει την πρακτική του εξορκισμού, έστω και αν η νευροεπιστήμη έχει αναπτυχθεί ιδιαιτερα στις μέρες μας και θα μπορούσε να εξηγήσει πολλά τέτοια φαινόμενα.

Λέγεται μάλιστα πως ο Επικεφαλής εξορκιστής του Βατικανού Γκαμπριέλε Άμορτ που δεν βρίσκεται πια στη ζωή, είχε πραγματοποιήσει πραγματοποιήσει περίπου 160.000 εξορκισμούς. Υπήρξαν στο παρελθόν ακόμη και Πάπες που συμμετείχαν σε τελετές εξορκισμών σε μία προσπάθεια να βοηθήσουν ανθρώπους που νόμιζαν πως είχαν καταληφθεί από δαίμονες.
2. Κέρδη από το Ολοκαύτωμα
Στο πρώτο επεισόδιο είχαμε αναφέρει πως το Βατικανό είχε βοηθήσει στην διαφυγή χιλιάδων ναζί από την Ευρώπη. Όμως φαίνεται πως βοήθησαν στην λαθραία μετακίνηση αντικειμένων τέχνης και άλλων αντικειμένων.

Αμερικανοί δημοσιογράφοι αποκάλυψαν πως ο Bernandino Nogara, ο οικονομικός σύμβουλος του Βατικανού φαίνεται πως ήταν κατάσκοπος των Ναζί, και θεωρείται πως με δική του σκευωρία επέτρεψε στο βατικανό να επενδύσει χρήματα σε ιταλικές ασφαλιστικές εταιρείες που διατηρούσαν τις περιουσίες ανθρώπων που είχαν χάσει τη ζωή τους στο Ολοκαύτωμα. Από τη στιγμή που το βατικανό έκανε επενδυτική κίνηση δεν χρειάστηκε να επιστρέψει τα χρήματα αυτά ποτέ.
3. Vatileaks : Τα σκάνδαλα
Το 2010 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο “His Holiness” που βασίστηκε σε μυστικά έγγραφα του Πάπα Βενέδικτου που είχαν διαρρεύσει. Αυτά τα έγγραφα διέρρευσαν από τον μπάτλερ του Πάπα στον συγγραφέα Gianluigi Nuzzi.

Έπειτα από τη διαρροή πραγματοποιήθηκε μία εσωτερική έρευνα στο Βατικανό που αποκάλυψε πως υπήρξαν εκβιασμοί σε γκέι επισκόπους που είχαν σπάσει τον όρκο τους. Μέσα σε αυτό το βιβλίο αποκαλύπτεται επίσης το γεγονός πως το Βατικανό αποτελεί πυρήνα για σκοτεινές πολιτικές σκοπιμότητες και τεράστια εξαπάτηση.
Το 2013 μάλιστα ο Πάπας αναγκάστηκε να παραιτηθεί από το αξίωμά του εξαιτίας αυτού του σκανδάλου. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ πως πρόσφατα υπήρξαν και αποκαλύψεις για εκμετάλλευση παιδιών από επισκόπους και ιερείς του Βατικανού, κάτι που αποτελεί ακόμη μεγαλύτερο σκάνδαλο.
4. Το μυστικό της Φατιμά
Το αμφιλεγόμενο τρίτο μυστικό της φατιμά λέγεται πως είναι ένα μυστικό έγγραφο που βρίσκεται στην βιβλιοθήκη του βατικανού. Σύμφωνα με αυτό το 1917 τρία παιδιά από την Πορτογαλία δέχθηκαν κάποιες προφητείες που καταγράφηκαν στο έγγραφο.

Το Βατικανό το απέκρυψε γιατί υποτίθεται πως το αποκαλούμενο μυστικό της φατιμά αποκαλύπτει μέσα από την προφητεία και τα παιδιά ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα και μία τεράστια φυσική καταστροφή. Το έγγραφο διέρρευσε το 2000 και από τότε αποτελεί αντικείμενο συζήτησης σχετικά με το Βατικανό και τα μυστικά που κρύβει.
5. Η πτωματική δίκη
Το 897 μ.χ η Καθολική εκκλησία δίκασε ένα άντρα που δεν βρισκόταν στη ζωή. Η πτωματική δίκη ή σύνοδος όπως είναι ευρύτερα γνωστή αφορά την μεταθανάτια εκκλησιαστική δίκη του Πάπα Φορμόζου, που διεξήχθη στην Βασιλική του Αγίου Ιωάννη Λατερανού στη Ρώμη. Ο Φορμόζος είχε κατηγορηθεί πως σφετερίστηκε τον παπισμό παρότι ήταν νεκρός για 7 μήνες ώσπου να κατηγορηθεί.

Έτσι πραγματοποιήθηκε εκταφή, έντυσαν το άψυχο κορμί με εκκλησιαστικά άμφια και το μετέφεραν στο Παπικό δικαστήριο ώστε να κριθεί. Μάλιστα ένας διάκονος είχε την υποχρέωση να μιλήσει εκ μέρους του νεκρού Πάπα που κρίθηκε ένοχος. Τότε του αφαίρεσαν κάθε ένδυμα και τον έντυσαν με κουρέλια, ενώ του έκοψαν τα τρία δάχτυλα του χεριού. πριν ρίξουν το κορμί του στον ποταμό Τίβερη, εκεί όπου οι Αρχαίοι Ρωμαίοι πετούσαν τα άψυχα κορμιά των εγκληματιών για αιώνες.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΟΡΛΑΝΤΙ
Η Εμμανουέλα Ορλάντι εξαφανίστηκε στις 22 Ιουνίου 1983 στο Βατικανό, στη Ρώμη, μια μέρα που πήγαινε για πολλοστή φορά στο μάθημα μουσικής, στο Ωδείο. Μόνο που η 15χρονη τότε, Εμμανουέλα, δεν επέστρεψε ποτέ.
Η Εμμανουέλα ήταν κόρη υψηλόβαθμου στελέχους του Βατικανού και ζούσε με την οικογένειά της μέσα στο Βατικανό. Εκείνη την ημέρα, της 22ης Ιουνίου, πήρε το λεωφορείο για να πάει στο Ωδείο, το το οποίο βρισκόταν δίπλα στην εκκλησία του Sant’Apollinare. Δεν γύρισε, όμως, ποτέ και τα ίχνη της έχουν χαθεί εκ τότε, χωρίς κανένας να γνωρίζει τι συνέβη στο άτυχο κορίτσι.
Όλα τα στοιχεία οδηγούν στο Βατικανό

Με τα χρόνια υπήρξαν αμέτρητες θεωρίες για το τι συνέβη στην Εμμανουέλα, αλλά καμία δεν έχει αποδειχθεί. Ένας μάρτυρας δήλωσε ότι είδε ένα κορίτσι που ταίριαζε με την περιγραφή της Εμμανουέλα να επιβιβάζεται σε μια πράσινη BMW, το βράδυ που εξαφανίστηκε, αλλά η πληροφορία δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ.
Το 2012, οι αρχές εξέτασαν τον τάφο του περιβόητου γκάγκστερ Ενρίκο Ντε Πέντις, στον περίβολο της Βασιλικής του Sant’Apollinare. Είχε προηγηθεί η κατάθεση της ερωμένης του γκάγκστερ, Σαμπρίνα Μινάρντι, κατά την οποία η λύση του μυστηρίου της απαγωγής βρίσκεται θαμμένο με τον Ντε Πέντις ενώ η ίδια ανέφερε πως την Εμμανουέλα μετέφερε απο την βίλλα του μαφιόζου υψηλόβαθμος ιερέας του Βατικανού
Δεν βρέθηκαν στοιχεία, αλλά παραμένουν ερωτήματα.
«Το πιο απίστευτο είναι ότι το Βατικανό ποτέ δεν εξήγησε γιατί ο μαφιόζος Ενρίκο Ντε Πέντις, ήταν θαμμένος μέσα στην εκκλησία του Sant’Apollinare. Μια σημαντική εκκλησία στο κέντρο της Ρώμης», δήλωσε η Σαρτζανίνι.
Σε όλες τις έρευνες και σε όλα τα στοιχεία, υπάρχει μόνο ένα κοινό: Το Βατικανό.
ο τραπεζίτης του θεού
Ο Ρομπέρτο Κάλβι (Roberto Calvi, 13 Απριλίου 1920 – 17 Ιουνίου 1982) ήταν Ιταλός τραπεζίτης, επονομαζόμενος από τον Τύπο «Ο τραπεζίτης του Θεού» λόγω της στενής σχέσης του με την Αγία Έδρα.

Γεννημένος στο Μιλάνο, ο Κάλβι ήταν πρόεδρος της Banco Ambrosiano, η οποία κατέρρευσε σε ένα από τα μεγαλύτερα πολιτικά σκάνδαλα της Ιταλίας.
Στις 5 Ιουνίου του 1982, 2 εβδομάδες πριν την κατάρρευση της Banco Ambrosiano, ο Κάλβι έγραψε ένα προειδοποιητικό γράμμα στον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ αναφέροντας πως μια τέτοια επερχόμενη καταστροφή «θα προκαλέσει μια καταστροφή αφάνταστων διαστάσεων στην οποία η Καθολική Εκκλησία θα υποφέρει τη μεγαλύτερη ζημιά».
Η Banco Ambrosiano κατέρρευσε τον Ιούνιο του 1982 μετά την αποκάλυψη χρεών (σύμφωνα με διάφορες πηγές) μεταξύ 700 εκατομμυρίων και 1.5 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Πολλά από τα χρήματα είχαν αφαιρεθεί μέσω της Τράπεζας του Βατικανού (η οποία έχει το όνομα Istituto per le Opere Religiose) η οποία κα
ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ ΠΛΑΝΗΤΗΣ
Yπάρχουν πιθανώς πολλά πράγματα που δεν γνωρίζετε για τον υπέροχο πλανήτη στον οποίο ζούμε.
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
Το βαγόνι δεν είχε πολύ κόσμο και ο 33χρονος καλοντυμένος Βρετανός με το μούσι, ξεχώριζε από τους υπόλοιπους επιβάτες, όλοι τους Ανατολικογερμανοί πολίτες που πήγαιναν στα σπίτια τους.
Και ο Τζορτζ Μπλέικ σε ένα σπίτι πήγαινε εκείνο το χειμωνιάτικο κρύο βράδυ του 1958, μόνο που δεν ήταν η κατοικία του, αλλά ένα ασφαλές καταφύγιο της KGB.
Ο χειριστής του, Σεργκέι Αλεξάντροβιτς Κοντράτσοφ, τον περίμενε μέσα σε ένα αυτοκίνητο έξω ακριβώς από τον σταθμό του τραίνου που έδιναν ραντεβού μια φορά το μήνα.
Βγαίνοντας, ο Βρετανός πράκτορας της MI6 δέχθηκε μια παγωμένη ριπή ανέμου στο πρόσωπό του, ενώ την ίδια στιγμή το χιόνι έπεφτε απαλά, έχοντας ήδη σχηματίσει μια λευκή πούδρα.
Μπήκε στο αυτοκίνητο και σε λίγα λεπτά βρέθηκε μαζί με τον «σύντροφο» από την KGB να απολαμβάνει την ζέστη από το τζάκι και τα καλοριφέρ. Όταν έβγαλε από την τσέπη του ένα μικροφίλμ και το παρέδωσε στον Ρώσο, ο τελευταίος χαμογέλασε και άνοιξε ένα μπουκάλι βότκα.
Ο Μπλέικ προτιμούσε το μαρτίνι, αλλά στην Ανατολική Γερμανία, αυτές οι πολυτέλειες υπήρχαν μόνο σε κάποια πολύ καλά ξενοδοχεία. Κουβέντιασε αρκετή ώρα με τον χειριστή του, πριν ο τελευταίος τον επιστρέψει στον σταθμό για να πάρει το τραίνο της επιστροφής.
Πίσω στο Δυτικό Βερολίνο, την επόμενη μέρα γινόταν πάλι ο επιτελικός της ΜΙ6 που αναζητούσε πληροφορίες για Σοβιετικούς κατασκόπους, χωρίς κανείς να φαντάζεται ότι ο Τζορτζ ήταν ένας διπλός πράκτορας. Κι αυτό οι Βρετανοί το πλήρωσαν πολύ ακριβά.
Ήταν ένας ανήσυχος νεαρός που στα είκοσι χρόνια του βρέθηκε μέσα στις φλόγες του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου
Παιδί μιας Ολλανδής και ενός Αιγύπτιου Εβραίου με Βρετανική υπηκοότητα ο Μπλέικ ήταν ένας ανήσυχος νεαρός που στα είκοσι χρόνια του βρέθηκε μέσα στις φλόγες του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου.
Δεν άργησε να ενταχθεί στην Ολλανδική αντίσταση στον ρόλο του αγγελιοφόρου και το 1943 κατάφερε να φτάσει στην Αγγλία, όπου κατατάχτηκε στο Βρετανικό Ναυτικό.
Με όσα είχε πετύχει έναν χρόνο μετά, εισήχθη στους κόλπους της ΜΙ6 και μετά το τέλος του πολέμου μετατέθηκε για λίγο στο Αμβούργο.
Όταν το 1948 έφυγε για την Σεούλ, η αποστολή του ήταν να συγκεντρώσει πληροφορίες για την Κομμουνιστική Βόρειο Κορέα, την Κίνα και τις ανατολικές χώρες της ΕΣΣΔ.
Στη φυλακή διάβασε Καρλ Μαρξ, ασπάσθηκε τα κομμουνιστικά ιδεώδη και άλλαξε στρατόπεδο
Ο πόλεμος της Κορέας τον βρήκε εκεί και όταν ο στρατός των Βορειοκορεατών το 1950 κατέλαβε την πόλη, συνελήφθη και φυλακίσθηκε για τρία χρόνια. Και ήταν μέσα στην φυλακή όταν διάβασε το «Κεφάλαιο» του Καρλ Μαρξ που ασπάσθηκε τα κομμουνιστικά ιδεώδη και αποφάσισε να αλλάξει στρατόπεδο.
Σε μια μυστική συνάντηση-ώστε να μην αντιληφθούν τίποτε οι άλλοι Βρετανοί συγκρατούμενοι του-ο Μπλέικ συναντήθηκε με υψηλόβαθμο στέλεχος της KGB και το deal έκλεισε. Πλέον θα δούλευε γι’ αυτούς.
Όταν απελευθερώθηκε, επέστρεψε στην Βρετανία όπου και παρέμεινε για δύο χρόνια πριν πάρει την επόμενη μετάθεση το 1955 για τον σταθμό της ΜΙ6 στο Δυτικό Βερολίνο. Εκεί όπου άρχισε να δίνει στους Σοβιετικούς πράκτορες και επιχειρήσεις Δυτικών υπηρεσιών χωρίς την παραμικρή τύψη για τα επόμενα έξι χρόνια.
Η δράση του είχε σαν αποτέλεσμα να συλληφθούν πεντακόσιοι πράκτορες και να εκτελεστούν σαράντα δύο από αυτούς με την κατηγορία της κατασκοπίας ή της προδοσίας.
Πολωνός αξιωματούχος τον “έδωσε” στους Αμερικανούς
Η ζημιά ήταν τεράστια για την ΜΙ6 και πιθανότατα να συνεχιζόταν αν το 1961 ένας Πολωνός αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών της χώρας του, δεν αυτομολούσε στην Δύση.
Κατά την διάρκεια της κατάθεσής του σε πράκτορες της CIA ο Μιχαήλ Γκολενιέβσκι «έδωσε» τον Μπλέικ στους Αμερικανούς, οι οποίοι φρόντισαν να ενημερώσουν άμεσα την ΜΙ6.
Το σοκ για τους Βρετανούς ήταν τεράστιο, όμως, δεν κινήθηκαν βιαστικά για να μην υποψιαστεί τίποτε ο Μπλέικ και λίγες εβδομάδες αργότερα τον κάλεσαν για ένα briefing στο Λονδίνο.
Συνελήφθη από τους Βρετανούς και μετά από τρεις μέρες έσπασε τη σιωπή του
Μόλις προσγειώθηκε το αεροπλάνο του, ο διπλός πράκτορας συνελήφθη από κλιμάκιο της υπηρεσίας και χρειάστηκαν τρεις ημέρες για να «σπάσει» και να δώσει πλήρη κατάθεση των έργων του.
Καταδικάστηκε σε 42 έτη φυλάκισης όσοι και οι πράκτορες που εκτελέστηκαν
Στη δίκη του εισέπραξε σαράντα δύο έτη φυλάκισης-όσοι ήταν και οι πράκτορες που εκτελέστηκαν επειδή τους αποκάλυψε στην KGB- την μεγαλύτερη που είχε εκδώσει ποτέ Βρετανικό δικαστήριο για την κατηγορία της προδοσίας.
Στην φυλακή του Γουόρμγουντ Σκραμπς έμεινε μέχρι το απόγευμα της 22ας Οκτωβρίου του 1966, όταν χάρη σε ένα τολμηρό σχέδιο τριών πρώην κρατουμένων που είχε γνωρίσει.
Απέδρασε όταν όλη η φυλακή παρακολουθούσε την καθιερωμένη κινηματογραφική προβολή της εβδομάδας και λίγη ώρα μετά βρισκόταν σε ένα «ασφαλές» σπίτι.
Μετά την απόδρασή του, μεταφέρθηκε στη Μόσχα, παρασημοφορήθηκε και του δόθηκε ο βαθμός του αντισυνταγματάρχη της KGB
Ήταν δεδομένο ότι δεν θα μπορούσε να μείνει για πάντα εκεί και οι τρεις φίλοι του αποφάσισαν να τον πάνε μέχρι την Ανατολική Γερμανία με ένα ειδικά διαμορφωμένο τροχόσπιτο.
Αφού πέρασαν από το Ντόβερ στο Καλαί διέσχισαν την Βόρειο Ευρώπη μέχρι το Βερολίνο και τον Ανατολικό τομέα της πόλης, όπου οι Σοβιετικοί ειδοποιήθηκαν για την άφιξη του ήρωα τους.
Ο Μπλέικ μεταφέρθηκε στην Μόσχα, παρασημοφορήθηκε για τις πράξεις του και του δόθηκε ο βαθμός του αντισυνταγματάρχη της KGB.
Οι Άγγλοι ήταν έξαλλοι με την κινηματογραφική απόδραση του ανθρώπου που προκάλεσε ανεπανόρθωτη ζημιά στο κατασκοπευτικό της δίκτυο, αλλά δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτε.
Η γυναίκα του που μπορούσε τον χώρισε, αλλά ο Μπλέικ παντρεύτηκε ξανά μια Ρωσίδα και απέκτησε μαζί της έναν γιο, τον Μίσα.
Έσβησε στα 98 του χρόνια παίρνοντας σύνταξη από την KGB
Του παραχωρήθηκε μια ντάτσα-εξοχική κατοικία για υψηλόβαθμους αξιωματούχους της ΕΣΣΔ-έξω από την Μόσχα όπου έζησε ευτυχισμένος μέχρι που έσβησε στα 98 του χρόνια παίρνοντας σύνταξη από την KGB.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε πριν λίγα χρόνια αρνήθηκε κατηγορηματικά ότι ήταν προδότης, τονίζοντας εμφατικά: «Για να προδώσεις κάτι, πρέπει να ανήκεις κάπου. Εγώ δεν ένιωσα ποτέ ότι ανήκα στην Βρετανία».
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του έχασε την όραση του, αλλά ποτέ την πίστη του στον Μαρξ, αυτή που τον έχρισε ως τον κατάσκοπο που δεν γύρισε, αλλά δραπέτευσε στο κρύο.
ΖΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Το μητροπολιτικό κέντρο της Ιαπωνίας είναι μια μεγαλούπολη διεθνούς ακτινοβολίας, που αποτελεί το σύμβολο της οικονομικής και βιομηχανικής παντοδυναμίας της «Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου». Η πολυπληθής πόλη ζει στο μέλλον, με το βλέμμα όμως στραμμένο πίσω στο παρελθόν…
΄Ολοι θυμάστε τον ισχυρότατο σεισμό μεγέθους 8,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που χτύπησε τις βορειοανατολικές ακτές της Ιαπωνίας στις 11/3/2011. Χιλιάδες νεκροί και ένας κατεστραμμένος πυρηνικός σταθμός στην Fukushima ήταν ο τραγικός απολογισμός του πέμπτου μεγαλύτερου σεισμού που έχει πλήξει τον κόσμο από το 1900. Ο καιρός πέρασε και η ζωή των κατοίκων της «Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου» έχει επανέλθει σε φυσιολογικούς ρυθμούς, ενώ το Τόκιο (240 χλμ. νοτιοδυτικά της Fukushima), που «στάθηκε όρθιο» στο τρομερό χτύπημα του Εγκέλαδου, δέχεται και πάλι χιλιάδες ταξιδιώτες απ’ όλο τον κόσμο.
Είναι αλήθεια ότι ο Ελληνας ταξιδιώτης που επισκέπτεται πρώτη φορά την ιαπωνική πρωτεύουσα αρχικά τρομάζει! Από το τεράστιο μέγεθός της, το μποτιλιάρισμα στους δρόμους, το αρχιτεκτονικό πανδαιμόνιο και τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας των κατοίκων της. Νιώθει σαν… το χωριατόπουλο που πηγαίνει για πρώτη φορά στην μεγάλη πόλη και όχι άδικα, καθώς η ευρύτερη περιοχή του Τόκιο είναι η πολυπληθέστερη αστική περιοχή του κόσμου όπου ζουν και εργάζονται (ή την επισκέπτονται καθημερινά) περίπου 38 εκατομμύρια άνθρωποι. Η ίδια η πόλη του Τόκιο δε αριθμεί πάνω από 8 εκατομμύρια κατοίκους.

Το συναίσθημα του… πανικού ευτυχώς εξαλείφεται γρήγορα χάρη στην ευγένεια, την εξυπηρέτηση και τη φιλικότητα των κατοίκων. Ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται από την οργάνωση, τον πλουραλισμό και τον δυναμισμό της ιαπωνικής μεγαλούπολης. Μένει άφωνος από τα μικρά τεχνολογικά θαύματα που συναντά σε κάθε του βήμα. Τον συναρπάζουν οι υπερυψωμένοι λεωφόροι, τα εντυπωσιακά πολυώροφα εμπορικά κέντρα, οι πολύχρωμες επιγραφές νέον και οι φωταγωγημένοι ουρανοξύστες που μοιάζουν να αγγίζουν τον ουρανό. Θαμπώνεται από τη λάμψη, την πολυτέλεια και την αίγλη μιας ελκυστικής – για άλλους απωθητικής-πολιτείας, που αντιπροσωπεύει τη δύναμη μιας χώρας με τόσο ιδιόμορφο πολιτισμό που παραμένει για τους Δυτικούς ένα μυστήριο.
Για να γνωρίσετε καλύτερα το Τόκιο, θα πρέπει πρώτα να έχετε κατανοήσει τις δομές τής -τέλειας οργανωμένης- τοπικής κοινωνίας, όπου η τεχνολογία, η οικονομία και ο καταναλωτισμός βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, ενώ ο συντηρητισμός, η ταπεινοφροσύνη, η εργασιομανία και η εσωστρέφεια αποτελούν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά της.

Η «Ανατολική Πρωτεύουσα»
Το Τόκιο βρίσκεται στο νησί Χονσού, το κεντρικό και μεγαλύτερο από τα νησιά που απαρτίζουν την Ιαπωνία και, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του «Econo-mist Intelligence Unit», ήταν η ακριβότερη πόλη στον κόσμο για το 2009. Αν και πολλοί υποστηρίζουν ότι δεν διαθέτει κάποιο σημαντικό αξιοθέατο, η «Ανατολική Πρωτεύουσα» (αυτό σημαίνει ετυμολογικά η ονομασία Τόκιο) συνιστά από μόνη της ένα τεράστιο αξιοθέατο, αφού πρόκειται για μια… διαστημική πόλη, συνώνυμη του χάους και της τρέλας, που ζει και κινείται στους ρυθμούς του μέλλοντος, όλο το εικοσιτετράωρο!
Το Τόκιο δεν διαθέτει ένα συγκεκριμένο κέντρο (μια αστική καρδιά), αλλά 23 μικρά και μεγάλα περιφερειακά κέντρα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πόλη προέκυψε από την ένωση όμορων οικισμών στην περιοχή της παραλιακής κωμόπολης Edo, ενώ η συνεχής αστικοποίησή της μέσα στους επόμενους αιώνες έγινε με την κατασκευή δεκάδων χωριστών πόλεων που είχαν τα δικά τους κέντρα.

Πρωτεργάτης στην κίνηση της ενοποίησης ήταν ο ισχυρός πολέμαρχος (Σογκούν) Tokugawa Ieyasu, που προσπάθησε να ιδρύσει -μετά την ενοποίηση της Ιαπωνίας το 1603- ένα νέο κέντρο εξουσίας, μακριά από το αυτοκρατορικό Κιότο. Πολύ γρήγορα, η Edo αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο, με πληθυσμό που έφτανε τον 18ο αιώνα τους 1.200.000 κατοίκους. Το 1869, ο αυτοκράτορας Meiji μετακόμισε στην Edo, τη μετονόμασε σε «Τόκιο» και την ανακήρυξε αυτοκρατορική πρωτεύουσα της χώρας, δημιουργώντας έτσι το νέο πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του έθνους.
Στη διάρκεια του 20ού αιώνα το Τόκιο υπέστη δύο πολύ μεγάλες καταστροφές: το 1923 από σεισμό και κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν το μεγαλύτερο μέρος της πόλης ισοπεδώθηκε από βομβαρδισμούς. Γι’ αυτόν κυρίως τον λόγο δεν διασώζονται στην ιαπωνική πρωτεύουσα μνημειακά οικοδομήματα παλαιότερων εποχών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανένα σημείο το οποίο θα μπορούσε να ονομαστεί «παλιά ιστορική πόλη».

Σούσι και κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα
Εάν αντέχετε το πολύ πρωινό ξύπνημα, η επίσκεψη στην ψαραγορά Tsukiji Fish Market γύρω στις 05:30 – 06:00 είναι ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε τη βόλτα σας στο Τόκιο. Κάθε πρωί πραγματοποιείται εδώ η αγοραπωλησία των φρέσκων ψαριών, μια διαδικασία που αξίζει να δείτε. Μέσα στην αγορά Tsukiji, εκτός από τους λαλίστατους πωλητές, σας περιμένουν επίσης τα καλύτερα Sushi-Bars της πόλης, που σερβίρουν κάθε πρωί το πιο φρέσκο ψάρι.
Σε κοντινή απόσταση, δίπλα στις όχθες του ποταμού Sumida, απλώνεται η γραφική συνοικία Asakusa. Είναι η περιοχή όπου κάποτε βρισκόταν το μικρό ψαροχώρι Edo, ο οικιστικός πυρήνας της σημερινής μεγαλούπολης. Ο επιβλητικός ναός Asakusa Kannon (αφιερωμένος στη θεά της ελεημοσύνης Kannon) είναι το πιο δημοφιλές αξιοθέατο στην Asakusa, ενώ στα δεκάδες καταστήματα που υπάρχουν γύρω από τον ναό μπορείτε να αγοράσετε τα σουβενίρ σας, αφού η ποικιλία είναι μεγάλη και οι τιμές αρκετά προσιτές.

Οχι πολύ μακριά σας περιμένει η Ginza, μια από τις κεντρικότερες συνοικίες της πρωτεύουσας. Γεμάτη κίνηση, ζωντάνια και κοσμοπολίτικο χρώμα, διαθέτει πολυτελή εμπορικά κέντρα με επώνυμες φίρμες, εστιατόρια με εκλεπτυσμένες γεύσεις, χλιδάτη ατμόσφαιρα, θέατρα και νυχτερινή διασκέδαση υψηλού επιπέδου.
Στη συνοικία Harajuku έχετε πολλά να δείτε. Αν θέλετε να παρακολουθήσετε έναν παραδοσιακό γάμο, επισκεφθείτε τον ναό Meiji Jingu. Η γαμήλια τελετή, με τη λευκοντυμένη νύφη να κρατά μια τεράστια κόκκινη ομπρέλα από χαρτί, είναι ένα πραγματικά εντυπωσιακό θέαμα.
Τα κυριακάτικα απογεύματα, στις γειτονιές γύρω από το ναό Meiji Jingu, συγκεντρώνονται εκατοντάδες νεολαίοι, που κυκλοφορούν με ό,τι πιο αταίριαστο και extreme προτάσσει η σύγχρονη μόδα, με πολύχρωμα βαμμένα μαλλιά και πάμπολλα σκουλαρίκια σ’ όλο τους το σώμα. Μ’ αυτόν τον πρωτότυπο τρόπο, η νέα γενιά εκφράζει την αντίδρασή της στους αυστηρούς κανόνες και στα στερεότυπα της τοπικής συντηρητικής κοινωνίας. Αν θέλετε, μπορείτε να φωτογραφηθείτε μαζί τους.

Μην παραλείψετε να πάτε επίσης στο κοντινό μνημείο-ιερό Yasukuni (Ο Τόπος της Ειρήνης), που είναι αφιερωμένο σ’ αυτούς που έπεσαν μαχόμενοι για την Ιαπωνία. Χιλιάδες ντόπιοι έρχονται από κάθε γωνιά της χώρας για να αποτίσουν φόρο τιμής στους υπερασπιστές της «Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου».
ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟ ΠΑΙΡΝΕΙΣ ..ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΧΙ
Όταν η ιστορία επαναλαμβάνεται
ΤΟ ΠΑΝΘΕΟΝ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΗΣ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΥΡΙΕΣ ΘΕΟΤΗΤΕΣ
Οι μυθολογίες των λαών ανέκαθεν μας ιντριγκάρουν χάρη στην πολυπλοκότητα αλλά και το εκπληκτικό τους βάθος. Η αιγυπτιακή συγκεκριμένα θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει σενάριο για μια μυθικών διαστάσεων… σαπουνόπερα πολύ πιο ενδιαφέρουσα φυσικά από αυτές που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στην τηλεόραση.
Το Αιγυπτιακό μωσαϊκό θεοτήτων περιέχει 428 θεότητες πάσης φύσης και περίπου 200 ημίθεους και ημίθεες . Για τους τελευταίους ( ημίθεους – ημίθεες) δεν συμβαίνει οτι στις υπόλοιπες πολυθεϊστικές δοξασίες ( Έλληνες , Πέρσες , Φοίνικες κλπ ) . Ενώ σε όλες απαιτεί την συνένωση μιας θεότητας με έναν θνητό ή θνητή στην Αιγυπτιακή πολυθρησκεία ο θνητός στην ουσία έπαιρνε προαγωγή σε ημίθεο από τον Όσιρι , την Ίσιδα και τον Άμωνα Ρα ένεκα ηρωισμού , πράξεων και υπηρεσιών ( Παράδειγμα ο Ιχμοτέπ που λατρεύτηκε ως ημίθεος της γνώσης , ιερέας γιατρός , αρχιτέκτονας και εμπνευστής της πρώτης πυραμίδας της Σακάρα προς τιμή του φαραώ Ζοζέρ )
Χρησιμοποιώντας ως βάση το αιγυπτιακό πάνθεον, μαζέψαμε τις πιο γνωστές αιγυπτιακές θεότητες και μάθαμε τις άκρως ενδιαφέρουσες και περιπετειώδεις ιστορίες τους.
Όσιρις
Σύζυγος και αδερφός της Ίσιδας και θεός της σοφίας και του πολιτισμού, ο Όσιρις είχε την… ατυχία να δολοφονηθεί και να διαμελιστεί από τον σατανικό αδερφό του Σετ και την τύχη να αναστηθεί χάρη στη μαγεία που χρησιμοποίησε η Ίσις. Όχι άσκοπα, καθώς αφού αναστήθηκε ο Όσιρις της έκανε έναν γιο, τον Ώρος, ο οποίος εκδικούμενος τον θάνατο(;) του πατέρα του, σκότωσε τον θείο του. Ο γιος του Ώρος έγινε βασιλιάς της Αιγύπτου, ενώ ο Όσιρις έγινε βασιλιάς των Νεκρών και κριτής του κάτω κόσμου. Ο Αιγύπτιοι θεωρούσαν τον Όσιρι κάτι σαν νικητή του Θανάτου και επομένως κάθε φαραώ που πέθαινε γινόταν Όσιρις, ενώ όσο ζούσε αποτελούσε ενσάρκωση του Ώρος.
Ίσις
Υπήρξε η… απόλυτη θεά, ούσα μητέρα του Ώρος και ταυτόχρονα σύζυγος και αδερφή του Όσιρι. Όταν ο πολυαγαπημένος της σύντροφος άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο από το χέρι του Σετ, μάζεψε ένα – ένα τα κομμάτια της (και αυτά του συζύγου της) και τα ένωσε όλα σε ένα σώμα χρησιμοποιώντας επιδέσμους και φτιάχνοντας τη δημοφιλή στους Αιγύπτιους μούμια. Επαναφέροντας τον Όσιρι στη ζωή, η Ίσις λάνσαρε την ιδέα της ανάστασης η οποία επηρέασε βαθύτατα και άλλες θρησκείες όπως ο Χριστιανισμός. Εικονίζεται με πέπλο στο πρόσωπό της και με έναν θρόνο στο κεφάλι της, ενώ σε άλλες εικονογραφήσεις εμφανίζεται με σώμα γυναίκας και κεφάλι ή κέρατα αγελάδας, τα οποία συμβολίζουν την γονιμότητα.
Ώρος
Από τους πιο σημαντικούς αιγύπτιους θεούς, ο Ώρος σύμφωνα με τον δημοφιλή μύθο εκδικήθηκε τον θάνατο του πατέρα του και έσφαξε τον θείο του Σετ, βάζοντας ταυτόχρονα τον εαυτό του στη θέση του βασιλιά της Αιγύπτου. Εξ ου και οι πρώτοι Φαραώ επικύρωσαν την εξουσία τους στο βασίλειο παρουσιάζοντας τον εαυτό τους ως μετενσάρκωση του Ώρος. Ο Ώρος λατρευόταν επίσης σαν θεός του φωτός και του ουρανού και εμφανίζεται με σώμα άνδρα και κεφάλι γερακιού, φορώντας ένα λευκό και κόκκινο στέμμα.
Θωθ
Θεός της σοφίας, της γραφής και της μαγείας, ο Θωθ απεικονίζεται με κεφάλι ίβιδας (ιερό πουλί το οποίο οι Αιγύπτιοι θεωρούσαν σοφό) και ήταν ο… γραφιάς του κάτω κόσμου. Κατέγραφε τις ετυμηγορίες για τον κάθε πεθαμένο, όπως επίσης και τα ξόρκια στην Βίβλο των Νεκρών. Υπήρξε συγγραφέας του περίφημου Βιβλίου του Θωθ, το οποίο περιλαμβάνει τα μυστικά του Σύμπαντος, ενώ παράλληλα έπαιξε σημαντικό ρόλο σε δεκάδες αιγυπτιακούς μύθους, δρώντας ως μεσολαβητής έτσι ώστε να επέλθει ειρήνη ανάμεσα στον Ώρο και τον Σετ. Οι μαγικές του δυνάμεις τον συνέδεσαν, επίσης, με την ιατρική και, όταν το σώμα υπέκυπτε τελικώς στο θάνατο, εκείνος ήταν πάλι που οδηγούσε το νεκρό στο βασίλειο των θεών.
Ρα
Θεός του Ήλιου και μία από τις πιο σημαντικές αιγυπτιακές θεότητες, ο Ρα ήταν ο πρώτος βασιλιάς και ο δημιουργός των πάντων. Η πιο αρχαία μορφή του αιγυπτιακού μύθου της δημιουργίας, παρουσιάζει τον θεό Ρα να κάθεται επάνω σε έναν πανάρχαιο λόφο και από εκεί να δημιουργεί τους θεούς. Ο ίδιος όμως θεός, βάσει μιας άλλης παράδοσης αναδύεται από τον Νουν, τον αρχέγονο ωκεανό και να βάζει σε τάξη τα στοιχεία του χάους. Γεννιόταν κάθε πρωί με την αυγή και πέθαινε – συμβολικά πάντα – με το ηλιοβασίλεμα, ξεκινώντας το ταξίδι του για τον κάτω κόσμο. Εικονίζεται φορώντας έναν ηλιακό δίσκο στο κεφάλι του.
Σετ
Θεός της ερήμου και των καταιγίδων, ο Σετ αργότερα συνδέθηκε με το χάος και το σκοτάδι. Εικονίζεται με κεφάλι σκύλου και μακριά μουσούδα, και αποτελεί έναν από τους κεντρικούς χαρακτήρες του θρύλου του Όσιρι και της Ίσις, τον οποιον αναφέραμε παραπάνω. Ο… ρόλος του αυτός (έσφαξε δίχως έλεος τον Όσιρι) τον κατέταξε στη συνείδηση του λαού σαν έναν κακό δαίμονα και οι εικόνες του αφαιρέθηκαν από τους ναούς από τους υποστηρικτές της αίρεσης του Όσιρι. Σε κάποια σημεία της Αρχαίας Αιγύπτου πάντως, συνέχισε να λατρεύεται σαν ένας από τους κύριους θεούς του αιγυπτιακού πάνθεον.
Μπαστέτ
Η λατρεία των Αιγύπτιων για τις… γάτες ήταν γνωστή, τόσο που κατέληξαν να θεωρούν την όψη της γάτας ιερή. Έτσι προέκυψε και η θεά γάτα Μπαστέτ, η οποία σύμφωνα με τον μύθο αντιμαχόταν τον θεό Άποφι και θεωρούνταν το «μάτι το Ρα». Προασπίστρια του θεού ήλιου Ρα και όργανο της θέλησής του, πολέμησε για αιώνες τον Απόφι (βλ. παρακάτω) και όταν ο Ρα αποσύρθηκε στον ουρανό, «έδεσε» την μοίρα της με ξόρκι έτσι ώστε να πορευτεί μαζί με τον Απόφι στην άβυσσο και να τον κρατάει για πάντα αποδυναμωμένο.
Απέπ – Απόφις
Γνωστός και ως Απόφις, λόγω της όψης φιδιού που είχε, ο Απέπ συμβολίζει το σκότος και το χάος, ενώ μνημειώδεις είναι οι μάχες του με τον θεό Ρα. Στις περισσότερες ιστορίες που τον συνοδεύουν, ο Απέπ καραδοκεί στο βουνό Μπακού όπου δύει ο ήλιος και χρησιμοποιεί τις μαγικές του δυνάμεις του υπνωτισμού για να βγάλει από τη μέση τον Ρα. Όταν ο Απέπ κατάπινε τον Ρα, τότε οι Αιγύπτιοι παρατηρούσαν έκλειψη του ήλιου, όμως με την βοήθεια των συμμάχων του ο Ρα απελευθερωνόταν από τη μαγεία του Απέπ και έτσι ο ήλιος εμφανιζόταν ξανά. Σε άλλους μύθους, η κόρη του Ρα θεά –γάτα Μπαστέτ κυνηγά εις τους αιώνες των αιώνων των Απέπ, μην επιτρέποντάς του να βλάψει τον πατέρα της.
Άμων
Θεωρείτο γονιμικός θεός- δημιουργός του κόσμου και υπήρξε η κύρια θεότητα των Θηβών στην Αρχαία Αίγυπτο, κάτι σαν τον «δικό μας» Δία. Εικονίζεται κατά κύριο λόγο με ανθρώπινη μορφή, αν και σε αρκετές περιπτώσεις τον βλέπουμε με την όψη κριαριού, καθώς, σύμφωνα με τον μύθο, ο Άμων μεταμφιέστηκε κάποτε με το κεφάλι και το δέρμα κριού, τον οποίο έγδαρε και αποκεφάλισε, όταν ο Σου, θεός της ατμόσφαιρας, τον παρακάλεσε να εγκαταλείψει την αορασία του. Αποκαλύπτοντας τον εαυτό του με αυτόν τον τρόπο, ο Άμων ιεροποίησε τον κριό, με αποτέλεσμα να βρίσκεται υπό την προστασία του καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Όπως και με αρκετές θεότητες της Αιγύπτου, ο Άμων μεταγενέστερα συνενώθηκε με τον θεό Ρα σχηματίζοντας τη μορφή του Άμων-Ρα, ο οποίος παρέμεινε ο επικεφαλής θεός καθ’ όλη τη διάρκεια των αρχαίων Αιγυπτιακών Χρόνων.
Άνουβις
Ο θεός με το κεφάλι τσακαλιού, συνδέθηκε άμεσα με την μουμιοποίηση και γενικότερα με την μετά θάνατον ζωή στην Αίγυπτο, όντας ο συνοδοιπόρος των νεκρών στο ταξίδι τους στον άλλο κόσμο. Το σκούρο χρώμα του δέρματός του υπήρξε σύμβολο της αναγέννησης, ενώ υπήρξε ο τέταρτος υιος του Ρα. Μεγαλώνοντας βοήθησε τον Όσιρι στο να κατακτήσει τον κόσμο, όμως όταν εκείνος δολοφονήθηκε από τον Σετ, βοήθησε την μητέρα του Όσιρι να τον μουμιοποιήσει και να τον θάψει.
Ατόν
Κλείνουμε με τον θεό τον οποίο έφερε στο προσκήνιο ο φαραώ Αμενχοτέπ Δ΄ ( πιο γνωστός ως Ακένατον -πατέρας του σταρ φαραώ στις μέρες μας Τουταγχαμόν ) . Ατέν Ακέν ή ακχεν ή αχην ήταν γενικά η ονομασία του ηλιακού δίσκου . Ο Ακενατόν ( Αγγελιοφόρος του Ατέν ) όρισε τον Ατόν ως τον μοναδικό θεό καταργώντας το πολυθεϊστικό πάνθεο και εισάγοντας κατά μία έννοια τον μονοθεισμό . Μετά τον θάνατο του φαραώ Ακένατον και την ολιγοετή βασιλεία της συζύγου του Νεφερτίτης την Βασιλεία ανέλαβε ο νεαρός Τουτ ανχ αμόν ( ο Τουτ αφιερωμένος στον Αμών ) επαναφέροντας την παλαιά θρησκεία με επικεφαλή των Άμων Ρα
OI ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗ
Έντεκα χρόνια πέρασαν από την ημέρα που εκτελέστηκε ο Λίβυος ηγέτης. Ο διοικητής ασφαλείας και ο οδηγός του μιλούν για τις τελευταίες του μέρες και τη στιγμή της σύλληψης του
20 Οκτωβρίου 2001 – 08:30π.μ.: Ο Μουαμάρ Καντάφι, ο υπουργός άμυνας Αμπού Μπακρ Γιουνίς Τζαμπρ και ο διοικητής ασφαλείας Μανσούρ Νταό επιχειρούν να δραπετεύσουν από τη Σύρτη με ένα κομβόι 75 οχημάτων. Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ όμως τους έχουν εντοπίσει μέσω ένα δορυφορικού τηλεφωνήματος που έκανε ο Καντάφι. Ένα Panavia Tornado της αγγλικής αεροπορίας πετά πάνω από το κομβόι.
Μέσα σε λίγα λεπτά ξεκινά η επίθεση. Οι πρώτοι πύραυλοι εκτοξεύονται από ένα αμερικάνικό drone, Predator, στη συνέχεια το αγγλικό μαχητικό βομβαρδίζει την αυτοκινητοπομπή. Την επιχείρηση ολοκληρώνουν γαλλικά Mirage 2000D. Τα περισσότερα οχήματα έχουν καταστραφεί και δεκάδες άτομα έχουν σκοτωθεί. Παράλληλα, οι αντάρτες που βρίσκονται στο έδαφος έχουν ειδοποιηθεί και καταδιώκουν όσους επέζησαν.
Το αυτοκίνητο που βρισκόταν μπροστά από αυτό του Καντάφι είχε καταστραφεί αλλά αυτός είχε επιζήσει. Μαζί με τον γιο του, Μουτασίμ, και τον υπουργό Άμυνας βρίσκουν καταφύγιο σε ένα κοντινό σπίτι. Οι αντάρτες τούς έχουν εντοπίσει και πυροβολούν το κτίριο. Ο Μουτασίμ Καντάφι φεύγει με μια ομάδα σε μια προσπάθεια να εντοπίσει οχήματα που παραμένουν λειτουργικά.
Ο πατέρας του και όσοι έχουν απομείνει πίσω φεύγουν από το σπίτι έρποντας στην άμμο. Κρύβονται μέσα σε έναν τεράστιο αγωγό αποστράγγισης. Οι αντάρτες πλησιάζουν.
Ένας από τους φρουρούς του Καντάφι επιχειρεί να ρίξει μια χειροβομβίδα. Χτυπά στα τοιχώματα του αγωγού και πέφτει μπροστά στον Λίβυο ηγέτη. Ο φρουρός τρέχει να την πιάσει αλλά αυτή εκρήγνυται. Σκοτώνεται επί τόπου όπως και υπουργός Άμυνας, Γιουνίς Τζαμπρ.
Ο αγωγός δέχεται καταιγισμό πυρών και οι αντάρτες φτάνουν σε απόσταση αναπνοής. Φωνάζουν στον Καντάφι να βγει έξω. Εμφανίζεται ζαλισμένος και τρομοκρατημένος…
Το τι ακολούθησε έχει καταγραφεί σε βίντεο. Το πλήθος λίντσαρε τον Καντάφι, τον σοδόμισε με μπαγιονέτα και τελικά τον εκτέλεσε. «Τι σας έχω κάνει;» φέρεται να είπε λίγο πριν δολοφονηθεί. Ήταν ένα αποτρόπαιο τέλος ακόμα και για έναν δικτάτορα που κυβέρνησε με όπλο τον τρόμο και παρέμεινε για δεκαετίες στην εξουσία εκμεταλλευόμενος και καταπιέζοντας τον λαό του.
«Πέθανε οργισμένος και απογοητευμένος»
Ο Μανσούρ Νταό ήταν ένα από τα «όργανα» του Καντάφι. Ο διοικητής ασφαλείας θεωρείται υπεύθυνος για δολοφονίες, βασανισμούς και βιασμούς αντιφρονούντων. Έμεινε στο πλευρό του Καντάφι μέχρι την τελευταία στιγμή. Τραυματίστηκε κατά τον βομβαρδισμό της αυτοκινητοπομπής και στη συνέχεια συνελήφθη. Ήταν από τους ελάχιστους ισχυρούς άνδρες του καθεστώτος που δεν εκτελέστηκε και μίλησε για τις τελευταίες μέρες του Μουαμάρ Καντάφι.
«Φτάσαμε στη Σύρτη στα τέλη Αυγούστου. Όταν άρχισαν οι βομβαρδισμοί αλλάζαμε καταφύγια. Ο Καντάφι διάβαζε συνέχεια το Κοράνι και προσευχόταν.
Ήταν νευρικός. Ήθελε να διαπραγματευτεί με κάποιον αλλά δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο. Είχε μόνο ένα δορυφορικό τηλέφωνο με το οποίο επικοινωνούσε με συγκεκριμένα άτομα που έβλεπαν τηλεόραση και τον ενημέρωναν για τις εξελίξεις. Δεν είχαμε καθήκοντα. Ουσιαστικά δεν κάναμε τίποτα. Είχαμε ελάχιστο φαγητό και νερό και δεν μπορούσαμε να κάνουμε μπάνιο. Περπατούσε πάνω κάτω σε ένα μικρό δωμάτιο και έγραφε σε ένα σημειωματάριο. Ξέραμε ότι όλα έχουν τελειώσει. Φοβόταν πολύ το ΝΑΤΟ και μας είπε: “Είμαι καταζητούμενος από το Διεθνές Δικαστήριο. Καμία χώρα δεν θα με δεχθεί. Προτιμώ να πεθάνω από χέρια Λίβυων. Ήταν απόφαση του να πάει στη γενέτειρα του. Ήταν μια αποστολή αυτοκτονίας. Νιώθαμε ότι ήθελε να πεθάνει στο μέρος που είχε γεννηθεί. Δεν το έλεγε ξεκάθαρα αλλά ήταν φανερό ότι πήγε εκεί με σκοπό να πεθάνει», λέει ο Νταό.
Τονίζει ότι ο Καντάφι ένιωθε προδομένος: «Πίστευε ότι ο λαός θα τον αγαπούσε ως το τέλος. Θεωρούσε ότι είχε κάνει τόσα καλά πράγματα για αυτούς και την χώρα. Επίσης ένιωθε ότι τον είχαν προδώσει άνθρωποι που θεωρούσε φίλους του όπως ο Τόνι Μπλερ και ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Όσο περνούσαν οι μέρες, άλλαζε. Γινόταν όλο και πιο οργισμένος γιατί δεν είχαμε τίποτα. Καθόμουν μαζί του και με ρωτούσε: “Γιατί δεν έχουμε ρεύμα, γιατί δεν έχουμε νερό;”. Πέθανε οργισμένος και απογοητευμένος».
Ο Νταό (φωτο) υποστηρίζει ότι η μεγάλη καθυστέρηση στην επιχείρηση απόδρασης έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο: «Είχαμε κανονίσει να ξεκινήσουμε στις 04:00 αλλά τελικά καθυστερήσαμε τέσσερις ώρες. Αυτό δημιούργησε πολλά προβλήματα. Το ΝΑΤΟ μας χτύπησε ενώ κινούμασταν. Δεν πέτυχαν το δικό μας όχημα στο οποίο όμως άνοιξαν οι αερόσακοι και η μηχανή έσβησε. Ο Καντάφι τραυματίστηκε ελαφρά από τα τζάμια που έσπασαν. Έπρεπε να βρούμε άλλο αυτοκίνητο. Βγήκαμε έξω και η επίθεση συνεχιζόταν. Βλέπαμε ανθρώπους να είναι τραυματισμένοι και άλλοι να έχουν εγκαύματα. Τελικά αποφασίσαμε να συνεχίσουμε με τα πόδια και φτάσαμε σε ένα σπίτι. Εκεί, ο Καντάφι καθόταν με κράνος και αλεξίσφαιρο γιλέκο. Είχε μαζί του ένα πολυβόλο και ένα πιστόλι. Στις 19 Οκτωβρίου ο Μουτασίμ είπε ότι θα πάρει μια ομάδα και θα προσπαθήσει να βρει τρόπο διαφυγής. Τελικά τον συνέλαβαν μέσα σε λίγες ώρες και τον εκτέλεσαν. Δεχόμασταν πυκνά πυρά και έπρεπε να φύγουμε από εκεί. Κρυβόμασταν πίσω από τσιμεντένιους τοίχους. Ο Καντάφι και μια ομάδα δέκα ατόμων έτρεξαν και μπήκαν σε έναν αγωγό που βρισκόταν κάτω από τον δρόμο. Όταν προσπαθήσαμε να φύγουμε δέχθηκα θραύσματα από όλμο. Έχασα τις αισθήσεις μου και όταν ξύπνησα βρισκόμουν σε ένα νοσοκομείο».
«Είχε παραιτηθεί…»
Μέσα στον αγωγό μαζί με τον Λίβυο ηγέτη βρισκόταν και ο προσωπικός του οδηγός, Χουνεΐς Νασρ. Συνελήφθη από τους αντάρτες. «Παντού ακούγαμε εκρήξεις. Οι αντάρτες έρχονταν για εμάς. Δεν φαινόταν να έχει φοβηθεί αλλά δεν ήξερε τι να κάνει. Πρώτη φορά τον έβλεπα έτσι. Δεν ένιωθε έκπληξη που πλησίαζαν αλλά φαινόταν να έχει παραιτηθεί. Βγήκε έξω από το αγωγό και εγώ έμεινα μέσα. Δεν μπορούσα να βγω. Ήταν ένα τεράστιο πλήθος μαχητών. Ο Καντάφι πλέον ήταν απλά ένας άντρας μέσα στους πολλούς. Οι αντάρτες φώναζαν το όνομα του».
Η Λιβύη μετά τον Καντάφι
Δέκα χρόνια μετά το λιντσάρισμα και την εκτέλεση του Μουαμάρ Καντάφι η Λιβύη είναι μια διαλυμένη χώρα. Εμφύλιες διαμάχες, μισθοφόροι, τζιχαντιστές και παρεμβάσεις από άλλα κράτη έχουν δημιουργήσει ένα καταστροφικό μείγμα. «Η Λιβύη ουσιαστικά δεν έχει εθνική συνείδηση, αποτελείται από φυλές με διαφορετική κουλτούρα και συμφέροντα. Ο Καντάφι ήταν ουσιαστικά κάτι σαν συγκολλητική ουσία που διατηρούσε τη συνοχή αυτού του ανομοιογενούς μείγματος. Τη διατηρούσε βέβαια έχοντας επιβάλει ένα καθεστώς τρόμου και εκμετάλλευσης. Όταν όμως η συγκολλητική ουσία χάθηκε τα πάντα κατέρρευσαν» αναφέρουν αναλυτές. Στην αυτοβιογραφία του ο Μπαράκ Ομπάμα παραδέχεται ότι η υποστήριξη που προσέφερε στους αντάρτες για να ρίξουν τον Καντάφι δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Παραδέχεται ότι η πτώση ενός βίαιου καθεστώτος δεν εξασφαλίζει και μια δημοκρατική επόμενη ημέρα ειδικά όταν μιλάμε για χώρες οι οποίες δεν λειτουργούν με τα δεδομένα του Δυτικού Κόσμου. Πολλοί είναι εκείνοι που πλέον υποστηρίζουν ότι ο Καντάφι έπρεπε να παραμείνει στην εξουσία της Λιβύης, άποψη βέβαια που δεν συμμερίζονται όσοι φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και έχασαν συγγενείς και φίλους από το καθεστώς.
ΟΙ ΚΑΝΙΒΑΛΟΙ ΤΩΝ ΑΝΔΕΩΝ
Μοιραία πτήση στις Άνδεις: Πρόκειται για την πτήση 571. Σε αυτή επέβαινε μία ομάδα ράγκμπι της Ουρουγουάης. Το αεροπλάνο συνετρίβη στις Άνδεις. Πολλοί επιβάτες σώθηκαν και βρέθηκαν μετά από εβδομήντα δύο ημέρες. Μάλιστα, οι ίδιοι ομολόγησαν πως οδηγήθηκαν στον κανιβαλισμό για να επιβιώσουν.
Ήταν 13 Οκτωβρίου 1972, 16 από τους 40 επιβάτες μιας πτήσης τσάρτερ επέζησαν ύστερα από αεροπορικό δυστύχημα. Παρέμειναν 72 μέρες καθηλωμένοι σε συνθήκες πολικού ψύχους στις Άνδεις. Χωρίς όμως να σβήνει η ελπίδα τους ότι θα επιζήσουν. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης τους κάλεσε επίμονα. Επιδόθηκαν ακόμη και σε κανιβαλισμό. Για τους επιζήσαντες ήταν ένας εφιάλτης. Όμως, η περιπέτειά τους αργότερα ονομάστσηκε «Το Θαύμα των Άνδεων».
Μοιραία πτήση στις Άνδεις: Το χρονικό της τραγωδίας
Όλα ξεκίνησαν μία ημέρα πριν, στις 12 Οκτωβρίου 1972. Ένα δικινητήριο ελικοφόρο αεροσκάφος τύπου Fairchild Hiller FH-227D της Πολεμικής Αεροπορίας της Ουρουγουάης, με πενταμελές πλήρωμα και 40 επιβαίνοντες, απογειώθηκε από το Μοντεβιδέο. Προορισμός του ήταν το Σαντιάγο της Χιλής. Μετέφερε την ομάδα ράγκμπι Old Christians Club. Εκεί θα έδινε φιλικό αγώνα στην πρωτεύουσα της Χιλής, αλλά και συγγενείς, φίλους και γνωστούς των παικτών.
Κατά τη διάρκεια της πτήσης, ο καιρός επιδεινώθηκε κι έτσι ο έμπειρος κυβερνήτης του αεροπλάνου, σμήναρχος Χούλιο Σέζαρ Φεράδας, επέλεξε να προσγειωθεί στην πόλη της Αργεντινής Μεντόζα, στους πρόποδες των Άνδεων, όπου οι επιβάτες και το πλήρωμα διανυκτέρευσαν.
Μοιραία πτήση στις Άνδεις: Η μοιραία απόφαση
Την επομένη, οι καιρικές συνθήκες δεν είχαν βελτιωθεί, αλλά ο πιλότος ενέδωσε στις πιέσεις των επιβατών και αποφάσισε να απογειωθεί για το Σαντιάγο, αφού πήρε το πράσινο φως από τον πύργο ελέγχου. Στη διαδρομή το αεροσκάφος αντιμετώπισε έντονες αναταράξεις, τις οποίες οι 40 επιβάτες αντιμετώπισαν με χαμόγελα και χωρίς φόβο. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν 19 ή 20 ετών και για πολλούς ήταν το πρώτο τους ταξίδι με αεροπλάνο.
Ωστόσο, πάνω από τη Χιλή το αεροπλάνο αντιμετώπισε πρόβλημα, έχασε ύψος, προσέκρουσε σε μία κορυφή των Άνδεων, έχασε τμήμα της ουράς του και συνετρίβη στο χιόνι. Δώδεκα από τους επιβαίνοντες σκοτώθηκαν ακαριαία, ενώ πέντε ακόμα υπέκυψαν στα τραύματά τους την πρώτη νύχτα.
Μοιραία πτήση στις Άνδεις: Αγώνας επιβίωσης
Οι 28 διασωθέντες, καταπονημένοι και τραυματισμένοι κάποιοι από αυτούς, άρχισαν να δίνουν τον αγώνα της επιβίωσης μέσα στις άγριες πολικές συνθήκες των Άνδεων. Βρίσκονταν σε υψόμετρο 3.600 μ., χωρίς τροφή, με περιορισμένο οξυγόνο και χωρίς νέα για την τύχη τους, καθώς τα σωστικά συνεργεία είχαν χάσει τα ίχνη τους. Η τροφή τους από εδώ και στο εξής θα ήταν τα πτώματα των συνεπιβατών τους.
Στις 21 Οκτωβρίου ένας από τους διασωθέντες πέθανε και στις 29 Οκτωβρίου μία χιονοστιβάδα αποτελείωσε άλλους οκτώ. Μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου ακόμη τρεις είχαν χάσει τη ζωή τους. Στις 12 Δεκεμβρίου, δύο από τους επιζήσαντες, ο Νάντο Παράδο και ο Ρομπέρτο Κανέσα, αποφάσισαν να ξεκινήσουν μία απέλπιδα πορεία προς το άγνωστο. Μετά από δεκαήμερη πεζοπορία, για καλή τους τύχη βρέθηκε στο δρόμο τους ένας ορεσίβιος μεταφορέας, ονόματι Σέρχιο Καταλάν, ο οποίος τους περιέθαλψε και ειδοποίησε τις αρχές, οι οποίες είχαν διακόψει τις έρευνες.
Μέχρι 23 Δεκεμβρίου 1972 και οι υπόλοιποι 14 διασωθέντες του αεροπορικού δυστυχήματος είχαν μεταφερθεί σώοι και ασφαλείς στο Μοντεβιδέο. Το αεροπορικό δυστύχημα των Άνδεων και η οδύσσεια των διασωθέντων ενέπνευσε τη συγγραφή βιβλίων, ταινιών μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, ακόμη και μιούζικαλ.
Η ταινία
Η ταινία «Οι επιζήσαντες» του 1993 με πρωταγωνιστές τον Ίθαν Χοκ και τον Τζος Χάμιλτον σε σκηνοθεσία Φρανκ Μάρσαλ, είναι βασισμένη στα όσα συνέβησαν επί 2,5 σχεδόν μήνες στις Άνδεις, με τους επιζήσαντες του αεροπορικού δυστυχήματος να γίνονται «ανθρωποφάγοι» για να επιβιώσουν.